W przypadku wielu wyrobów akcyzowych można uniknąć zapłaty podatku akcyzowego. Chodzi tutaj m.in. o art. 32 ustawy o podatku akcyzowym. Są w nim wymienione takie wyroby akcyzowe jak np. paliwo lotnicze, oleje smarowe zużywane do silników lotniczych, czy napoje alkoholowe służące produkcji octu (kod CN 2209 00), niektórych leków itd.
Należy tutaj, także wymienić wyroby energetyczne o kodzie CN 2901 10 00, które są wykorzystywane do celów opałowych związanych np. z przewozem kolejką pasażerów i towarów, procesami mineralogicznymi, elektrolitycznych i metalurgicznymi oraz do procesami zw. z redukcją chemiczną – art. 31b ust. ustawy o podatku akcyzowym.
Wyżej wymienione wyroby akcyzowe na pierwszy rzut nie są zbytnio interesujące, należy jednak mieć na uwadze ww. paliwo lotnicze (art. 32 ust. 1 pkt 1 – benzyny lotnicze o kodzie CN 2710 11 31, paliwo typu benzyny do silników odrzutowych o kodzie CN 2710 11 70 oraz paliwo do silników odrzutowych o kodzie CN 2710 19 21 lub oleje smarowe do silników lotniczych). Te kwestie dotyczą całej branży związanej z przemysłem lotniczym.
Przy paliwach wykorzystywanych do napędu samolotów, śmigłowców itp., czy statków morskich (art. 32 ust. 1 pkt 2) należy pamiętać o regulacji art. 32 ust. 2 ustawy o akcyzie. Według tego przepisu ww. paliwa nie mogą być wykorzystywane do „prywatnych rejsów i prywatnych lotów o charakterze rekreacyjnym”, niezwiązanych z działalnością gospodarczą.
Do końca tego roku, aby skorzystać ze zwolnienia z podatku akcyzowego dla wyrobów akcyzowych „zwolnionych ze względu na ich przeznaczenie” należało wypełnić szereg obowiązków, wymienionych m.in. od ust. 5 do ust. 13 art. 32.
Jednym z warunków było prowadzenie specjalnej ewidencji wyrobów zwolnionych z podatku akcyzowego przez takie podmioty jak:
1) podmiot prowadzący skład podatkowy,
2) zarejestrowany odbiorca;
3) podmiot pośredniczący oraz podmiot zużywający (dany wyrób akcyzowy) prowadzący działalność gospodarczą.
Według art. 32 ust. 7 ewidencja może być prowadzona w formie papierowej bądź elektronicznej.
Szczegółowy opis formy prowadzenia ww. ewidencji znajduje się w rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 16 września 2013 r. w sprawie dokumentu dostawy, ewidencji wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie, warunku i sposobu ich zwrotu oraz środków skażających alkohol etylowy (Dz.U. 2013 poz. 1108).
Według § 6 ww. rozporządzenia ewidencja prowadzona w formie papierowej powinna mieć formę książkową z zszytymi kartami. Naczelnik właściwego urzędu celnego przed rozpoczęciem prowadzenia ewidencji nakłada „na przeszycie” ewidencji specjalną plombę, następnie na ostatniej stronie umieszcza dane dotyczące ilości stron oraz swój podpis.
Do 1 stycznia 2015 r. należało powiadomić właściwego naczelnika urzędu celnego o formie prowadzonej ewidencji Od stycznia 2015 r. ta zmiana ma jedynie znaczenie dla ewidencji prowadzonej elektronicznie ponieważ formy jej prowadzenia nie musi zatwierdzać właściwy naczelnik urzędu celnego.
Monitor Księgowego – prenumerata
50 Ściąg Księgowego z aktualizacją online
Zmiany od 1 stycznia 2016 r.
W ustawie o podatku akcyzowym zostanie wprowadzony nowy - DZIAŁ VI A „Ewidencje i inne dokumentacje”.
W uzasadnieniu do ustawy zmieniającej m.in. ustawę o podatku akcyzowym, czytamy:
„Art. 32 ust. 5 pkt 3, ust. 7–9 – uchylenie przedmiotowych przepisów wynika z odstąpienia od obowiązku prowadzenia ewidencji wyrobów zwolnionych ze względu na przeznaczenie jako warunku zwolnienia tych wyrobów od akcyzy oraz z dodania działu VIa „Ewidencje i inne dokumentacje” i określenia w tym dziale kompleksowych regulacji dotyczących ewidencji i innych dokumentacji prowadzonych na potrzeby podatku akcyzowego (vide uzasadnienie do działu VIa).”
W zakresie wyrobów akcyzowych zwolnionych z podatku akcyzowego ze względu na przeznaczenie zostanie wprowadzony przepis art. 138 f. W ust. 1 zostanie wymieniony inny krąg podmiotów zobligowanych do prowadzenia ewidencji, będą to:
1) zarejestrowany odbiorca, z wyłączeniem zarejestrowanego odbiorcy posiadającego zezwolenie na jednorazowe nabycie wyrobów akcyzowych jako zarejestrowany odbiorca;
2) podmiot pośredniczący;
3) podmiot zużywający prowadzący działalność gospodarczą z użyciem wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie, z wyłączeniem podmiotu zużywającego, który wyłącznie używa do celów opałowych pozostałe węglowodory gazowe o kodach CN od 2711 12 11 do 2711 19 00.
Z kolei ust. 2 ww. artykułu określa, że ewidencja powinna w szczególności umożliwić:
- ustalenie ilości i rodzaju wysłanych lub otrzymanych wyrobów akcyzowych zwolnionych od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie,
- ustalenie daty wysłania lub odbioru tych wyrobów, a także miejsca odbioru w przypadku ich przemieszczania oraz uzyskanie informacji o dokumentach dostawy.
Polecamy: 500 pytań o VAT odpowiedzi na trudne pytania z interpretacjami Ministerstwa Finansów (PDF)
Polecamy: Przewodnik po zmianach w ustawie o rachunkowości 2015/2016 (PDF)
Udogodnienia
Jednak największe udogodnienie w kwestii prowadzenia omawianej ewidencji wprowadza nowy przepis art. 138p ust. 2:
„2. Ewidencje, o których mowa w art. 138a–138c i art. 138e–138l, mogą zostać zastąpione dokumentacją prowadzoną na podstawie przepisów prawa podatkowego innych niż przepisy o akcyzie, albo na podstawie przepisów o rachunkowości, pod warunkiem że dokumentacja ta zawiera wszystkie dane wymagane dla danej ewidencji.”
Powyższe oznacza, że nie trzeba będzie prowadzić żadnej ewidencji zarówno w formie papierowej jak i elektronicznej, jeżeli dany podmiot będzie posiadał stosowne faktury VAT (zawierające dane wymienione w art. 138f ust. 2).
Wprowadzone zmiany wnoszą bardzo duże udogodnienie dla przedsiębiorców korzystających ze zwolnienia z podatku akcyzowego dla wyrobów akcyzowych zwolnionych z akcyzy ze względu na sposób ich wykorzystania. Na przykład nie trzeba będzie prowadzić specjalnych ksiąg ewidencyjnych.
Powyższy przepis art. 138 p dotyczy również szeregu innych ewidencji związanych z podatkiem akcyzowym, takich jak np. ewidencja wyrobów gazowych.
Jeżeli dany podmiot prowadzi np. szereg ewidencji papierowych (wyrobów gazowych, zwolnionych, itd.) , to od przyszłego roku wszystkie te ewidencje będzie mógł zastąpić jednym zbiorem faktur VAT, oczywiście jeżeli będą one zawierały wszystkie dane wymagane przez nowe przepisy ustawy o podatku akcyzowym.
Podstawa prawna: Ustawa z 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw - Dz.U. 2015 poz. 1479