RADA
W leasingu finansowym tzw. kapitałowa część opłaty leasingowej, jako neutralna podatkowo (nie stanowi ona ani przychodu, ani kosztu podatkowego stron), nie będzie powodować także powstawania podatkowych różnic kursowych. Przy leasingu finansowym podatkowe różnice kursowe mogą powstać natomiast w tzw. części odsetkowej raty leasingowej.
UZASADNIENIE
Przychody w walutach obcych (podobnie jak i koszty) należy przeliczać na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu (art. 12 ust. 2 updop).
W sytuacji uzyskiwania przychodów w walucie obcej może dojść u podatnika do powstawania tzw. różnic kursowych. W praktyce mogą one przyjąć postać bądź dodatnich różnic kursowych zwiększających przychody, bądź ujemnych różnic kursowych zwiększających koszty uzyskania przychodów. Podatnicy mają także możliwość wyboru (zgodnie z art. 9b ust. 1 updop) sposobu ustalania różnic kursowych na podstawie reguł wskazanych w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych bądź na podstawie przepisów o rachunkowości (w tym przypadku pod warunkiem, że w okresie przynajmniej trzech lat od wyboru tej metody sprawozdania finansowe podatnika będą badane przez podmioty uprawnione do ich badania). W dalszej części odpowiedzi zakładamy, że spółka dokonuje rozliczenia różnic kursowych na podstawie przepisów podatkowych.
Pełny katalog przypadków powstawania podatkowych różnic kursowych zawiera art. 15a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W sytuacji opisanego w zapytaniu leasingu finansowego i spółki będącej finansującym (a więc odbiorcą rat leasingowych) zastosowanie znajdą zapisy art. 15a ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 pkt 1 updop, zgodnie z którymi dodatnie różnice kursowe (zwiększające przychody) powstają, jeżeli wartość przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP jest niższa od wartości tego przychodu w dniu jego otrzymania, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia. I analogicznie, ujemne różnice kursowe (zwiększające koszty) powstają, jeżeli wartość przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP jest wyższa od wartości tego przychodu w dniu jego otrzymania, ponownie przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia.
Przy czym przez średni kurs ogłaszany przez NBP, o którym mowa powyżej, należy rozumieć kurs z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu (art. 15a ust. 6 updop).
W przypadku umów leasingu finansowego do przychodów finansującego i odpowiednio do kosztów uzyskania przychodów korzystającego nie zalicza się opłat leasingowych w części stanowiącej spłatę wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych (art. 17f ust. 1 updop). Oznacza to, że w przypadku leasingu finansowego przychodem dla spółki będzie jedynie ta część opłat leasingowych, która przewyższa spłatę wartości początkowej przedmiotu leasingu, tzw. część odsetkowa raty.
Oba wskazane przepisy (art. 15a ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 pkt 1 updop) wyraźnie stanowią jednak o „przychodzie należnym”. O przychodzie należnym nie można mówić, gdy określony wpływ pieniężny jest ustawowo wyłączony z przychodów podatkowych. Tak jest w przypadku zapłaty kapitałowej części raty leasingowej, która nie generuje przychodu. Nie ma więc do niej zastosowania art. 15a updop. Przepis ten zastosujemy natomiast w odniesieniu do odsetkowej części raty leasingowej, która stanowi przychód finansującego.
Takie stanowisko zaprezentował np. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 23 czerwca 2009 r., nr IPPB3/423-462/08/MK:
Reasumując, należy stwierdzić, iż w walutowym leasingu finansowym: odsetkowa część opłaty leasingowej generuje przychód u Finansującego, co skutkuje powstaniem różnic kursowych w trybie art. 15a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kapitałowa część opłaty leasingowej nie generuje przychodu Finansującego - nie powstają zatem u Finansującego różnice kursowe.
• art. 12 ust. 3c, art. 15a, art. 17f ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 215, poz. 1664
Marcin Gawlik
konsultant podatkowy