RADA
Tak. Wydatki poniesione w związku z prowadzeniem rachunku powierniczego są kosztami pośrednio związanymi z uzyskiwanym przychodem. Powinny być zaliczane do kosztów w momencie poniesienia.
UZASADNIENIE
Zgodnie z przepisami Prawa bankowego rachunek powierniczy to rachunek, na którym mogą być gromadzone wyłącznie środki pieniężne powierzone posiadaczowi rachunku - na podstawie odrębnej umowy - przez osobę trzecią. Zastrzeżenie takie konieczne jest ze względu na szczególne wyłączenia dotyczące środków znajdujących się na tego typu rachunku w przypadku upadłości jego posiadacza, jego śmierci bądź wszczęcia przeciwko niemu postępowania egzekucyjnego. W razie wszczęcia postępowania egzekucyjnego przeciwko posiadaczowi rachunku powierniczego środki znajdujące się na rachunku nie podlegają zajęciu. Także w razie ogłoszenia upadłości posiadacza rachunku powierniczego - środki pieniężne znajdujące się na tym rachunku podlegają wyłączeniu z masy upadłości.
Stronami umowy rachunku powierniczego są bank i posiadacz rachunku (powiernik). Umowa rachunku powierniczego określa warunki, jakie powinny być spełnione, aby środki pieniężne osób trzecich wpłacone na rachunek mogły być wypłacone posiadaczowi rachunku lub aby jego dyspozycje w zakresie wykorzystania tych środków mogły być zrealizowane.
Jeżeli chodzi o możliwość zaliczenia do kosztów wydatków na prowadzenie tego rodzaju rachunku, to kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych enumeratywnie w ustawie. Zatem wszystkie poniesione przez podatnika wydatki, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z przychodami, w tym służą zachowaniu lub zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów.
Dlatego też spółka ma możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z obsługą konta powierniczego, ponieważ istnieje niepodważalny związek pomiędzy prowadzoną działalnością gospodarczą a ich poniesieniem. Wydatek ten jest racjonalny i uzasadniony.
Poniesione z tytułu prowadzenia rachunku powierniczego wydatki należy zakwalifikować jako koszty pośrednie. Ze swojej natury nie są one związane z żadnym konkretnym przychodem i powinny być zaliczane do kosztów podatkowych w momencie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie przez podatnika, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, powinny być rozliczone proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.
Jednocześnie w ustawie zawarto definicję daty poniesienia kosztu. Zgodnie z art. 15 ust. 4e updop za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodu należy uważać dzień, w którym ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku). Nie dotyczy to rezerw ani biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.
WARTO ZAPAMIĘTAĆ
Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodu należy uważać dzień, w którym ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku).
Powyższy sposób rozliczenia w kosztach wydatków związanych z obsługą rachunku powierniczego potwierdzają również organy podatkowe. W piśmie Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z 7 maja 2007, nr 1471/DPR2/423- -25/07/JB/3, czytamy, że:
(...) Zasady zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wydatków innych niż bezpośrednio związane z przychodami regulują postanowienia art. 15 ust. 4d updop. Zgodnie z tym przepisem koszty uzyskania przychodów inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, zgodnie z art. 15 ust. 4e cytowanej ustawy, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.
Reasumując, koszty poniesione w związku z prowadzeniem rachunku powierniczego - jako pozostające w związku z prowadzoną działalnością oraz dotyczące całokształtu działalności Państwa Spółki - mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów w momencie ich poniesienia.
• art. 15 ust. 4e ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 176, poz. 1238
Rafał Styczyński
doradca podatkowy