Okazuje się, że przedsiębiorstwa wielonarodowe obawiają się, że globalna reforma podatkowa doprowadzi do podwójnego opodatkowania. Tak wynika z badania przeprowadzonego przez EY.
- Globalna reforma podatkowa jako ryzyko podwójnego opodatkowania
- Międzynarodowy podatek minimalny dla przedsiębiorstw wielonarodowych
- Wpływ czynników zewnętrznych
- Wpływ nowych technologii
Spółki ankietowane przez EY przewidują, że wkraczamy w okres ważnych zmian podatkowych napędzanych takimi czynnikami, jak globalna reforma podatkowa, zmiany technologiczne i inflacja. Co wynika z międzynarodowego badania w obszarze Podatków i Cen Transferowych (The 2024 EY International Tax and Transfer Pricing Survey)?
Globalna reforma podatkowa jako ryzyko podwójnego opodatkowania
Ceny transferowe to kluczowy obszar funkcji podatkowej, która nadzoruje transakcje wewnątrzgrupowe przedsiębiorstw wielonarodowych. Reforma międzynarodowego prawa podatkowego wywiera znaczący wpływ na wyzwania przedsiębiorstw w tym obszarze.
Zdecydowana większość respondentów badania EY (84%) twierdzi, że stoi w obliczu znacznego lub umiarkowanego ryzyka podwójnego opodatkowania wynikającego z projektu OECD zmian globalnych przepisów podatkowych (ang. BEPS). Z kolei 71% uważa, że globalne podatki minimalne - powiązane ze wspomnianym projektem zmian przepisów - będą miały znaczący lub umiarkowany wpływ na politykę cen transferowych w ich firmach.
Międzynarodowy podatek minimalny dla przedsiębiorstw wielonarodowych
Propozycja OECD wprowadza nowy, międzynarodowy podatek minimalny w wysokości co najmniej 15% dla przedsiębiorstw wielonarodowych. Ma to uniemożliwić erozję bazy podatkowej poprzez przenoszenie zysków do tzw. rajów podatkowych. Zgodnie z założeniami projekt obejmie tylko duże grupy kapitałowe, których skonsolidowane przychody będą wynosić co najmniej 750 mln euro.
– Nowe opodatkowanie jest ściśle powiązane z cenami transferowymi, a dla firm oznacza konieczność minimalizowania ryzyk. Można to osiągnąć m.in. poprzez większą przewidywalność kalkulacji wymaganych do zapewnienia zgodności z zasadami filaru drugiego BEPS. W globalnej praktyce EY widać wzrost zainteresowania instrumentami ograniczającymi ryzyko sporu z administracjami podatkowymi. Takie proaktywne podejście zapewnia większą pewność działań w przypadku potencjalnych sporów w obszarze cen transferowych oraz wdrażania filaru drugiego BEPS – tłumaczy Mariusz Kozłowski, Partner w Zespole Cen Transferowych EY Polska.
Z badania EY wynika, że coraz więcej przedsiębiorstw zwraca się ku uprzednim porozumieniom cenowym, aby negocjować warunki transakcji wewnątrzgrupowych z administracją skarbową. Dwustronne APA okażą się bardzo przydatne zdaniem 61% ankietowanych, zaś w przypadku wielostronnych porozumień odsetek odpowiedzi wyniósł 59%. Co ciekawe, w 2021 r. twierdziło tak odpowiednio 34% i 30% respondentów. Oznacza to wzrost na przestrzeni dwóch lat o około 30 punktów procentowych. Ponadto 59% przedstawicieli firm uważa, że jednostronne APA będą bardzo przydatne w zarządzaniu sporami w obszarze cen transferowych w ciągu najbliższych trzech lat, co stanowi niemal dwukrotny wzrost (29%) w porównaniu z rokiem 2021.
Wpływ czynników zewnętrznych
Kaskada rozmaitych uwarunkowań regulacyjnych i gospodarczych wpływa na podejmowane przez firmy decyzje biznesowe i komplikuje zadania liderów odpowiedzialnych za strategię cen transferowych. Zdaniem 77% z nich inflacja będzie miała znaczący lub umiarkowany wpływ na politykę cen transferowych w ciągu najbliższych trzech lat, zaś 51% twierdzi, że wyższe stopy procentowe odbiły się na średnio- i długoterminowej wycenie zadłużenia między spółkami.
Również obowiązek realizacji celów ESG oddziałuje na politykę cen transferowych. Dla 28% ankietowanych oznaczało to konieczność jej zmiany, by uwzględnić nowe wymagania. Z kolei 42% ekspertów przyznało, że ich organizacja przeniosła produkcję z jednej jurysdykcji do innej w ciągu ostatnich trzech lat z powodu kwestii geopolitycznych. Sześć na dziesięć firm (62%) przewiduje, że zmiany w łańcuchach dostaw będą miały umiarkowany lub znaczący wpływ na ich politykę cen transferowych w ciągu najbliższych trzech lat.
– W miarę jak organizacje dostosowują swoje strategie operacyjne, aby radzić sobie z ryzykiem związanym z łańcuchem dostaw i spełniać swoje cele klimatyczne, działy podatkowe będą również musiały zmieniać swoje podejście do cen transferowych, aby uzgodnić je z celami biznesowymi. Obecny krajobraz zmian regulacyjnych i podatkowych oznacza, że specjaliści od cen transferowych powinni przyjąć bardziej proaktywną rolę we współpracy z zarządem, aby odpowiednio wcześnie reagować na zakłócenia gospodarcze i geopolityczne – dodaje Mariusz Kozłowski.
Wpływ nowych technologii
W nowej rzeczywistości, w której ryzyko podwójnego opodatkowania gwałtownie wzrosło, eksperci zajmujący się cenami transferowymi muszą bardziej polegać na technologiach, które wesprą ich w tradycyjnych operacjach. Dla 75% respondentów nieefektywne wykorzystanie technologii było ich pierwszym lub drugim największym wyzwaniem, natomiast 67% zmagało się z niską jakością danych. Co więcej, 73% przedstawicieli firm twierdzi, że inwestowanie w bardziej zaawansowaną technologię operacyjną w zakresie cen transferowych przyniosłoby umiarkowaną lub znaczącą poprawę w zarządzaniu ryzykiem. Zdecydowana większość respondentów (88%) zakłada, że technologia wpierająca obszar cen transferowych wygeneruje istotne oszczędności na poziomie przedsiębiorstwa w ciągu najbliższych trzech lat.
– Firmy stoją obecnie w obliczu wielu nowych i złożonych wymogów w zakresie sprawozdawczości podatkowej w skali globalnej. Nowe technologie, w tym generatywna sztuczna inteligencja, będą miały kluczowe znaczenie dla ułatwienia pracy specjalistom podatkowym w spełnieniu tych obowiązków. Wiele osób znajduje się jednak na bardzo wczesnym etapie uczenia się jak korzystać z tych narzędzi i potrzebuje większego wsparcia ze strony organizacji. Ważne jest, aby firmy umieściły obszar podatków wysoko na liście celów ich transformacji technologicznej. Możliwość agregowania i szybkiej analizy dużej ilości danych pozwoli zespołom podatkowym sprostać rosnącym wymaganiami w zakresie m.in. publicznej przejrzystości płatności podatkowych – zauważa Paulina Bzymek-Iwanowicz, Partnerka w Zespole Podatków Korporacyjnych i Cen Transferowych, EY Polska.
O badaniu: Międzynarodowe Badanie w obszarze Podatków i Cen Transferowych EY zostało przeprowadzone między wrześniem a październikiem 2023 roku. Wśród ankietowanych znalazło się 1000 członków kadry kierowniczej z dużych firm w 47 jurysdykcjach i 19 branżach, których zapytano o kwestie związane z podatkami międzynarodowymi i cenami transferowymi.