Istotą interpretacji było rozstrzygnięcie zagadnienia, czy podatnik jest zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego z tytułu otrzymanego odszkodowania, uzyskanego w wyniku polubownego porozumienia między stronami.
Interpretacja dotyczyła sytuacji, w której wnioskodawczyni, mająca miejsce zamieszkania w bezpośrednim sąsiedztwie budowy autostrady, poniosła szkodę w związku z prowadzonymi pracami budowlanymi. Częściowemu zniszczeniu uległ należący do wnioskodawczyni i jej współmałżonka budynek mieszkalny i budynek gospodarczy.
Dnia 15 lipca 2009 r. zostało podpisane porozumienie pomiędzy wnioskodawczynią i jej współmałżonkiem a spółką budującą autostradę, w którym spółka zobowiązała się do wykonania na swój koszt prac związanych z odbudowaniem konstrukcji budynku oraz do wypłaty odszkodowania, obejmującego kwoty na dalszy remont budynku i na pokrycie kosztów wyjazdu na czas remontu.
W ocenie organu podatkowego, obowiązujące przepisy prawa nie dają podstaw do zastosowania zwolnienia odszkodowania z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Dyrektor wskazał, że do odszkodowania, przysługującego wnioskodawczyni z tytułu uszkodzenia budynków, nie można zastosować żadnych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 14, poz.176), uprawniających do skorzystania ze zwolnienia.
Dyrektor wyłączył możliwość zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy, bowiem kwota ww. odszkodowania wynika z ustaleń zawartych pomiędzy stronami i ma charakter czysto umowny. W związku z tym należy uznać, iż przedmiotowe świadczenie nie jest odszkodowaniem, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy i stanowi wyjątek wyłączający zastosowanie przedmiotowego zwolnienia do odszkodowań przyznanych na podstawie umów i ugód.
Natomiast art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy dotyczy wyłącznie gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, co do których, na skutek prowadzenia określonych w tym przepisie prac, ograniczono prawo własności, dokonano rekultywacji bądź poniesiono szkody w znajdujących się na nich uprawach rolnych i drzewostanie. Co oznacza, że strat poniesionych przez wnioskodawczynię nie można traktować - pomimo tego, że prowadzi ona gospodarstwo rolne - jako szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie.
W interpretacji podkreślono, że tylko niektóre, wyraźnie wymienione w przepisach ustawy, formy odszkodowania podlegają zwolnieniu od podatku. Do tych form nie można zaliczyć odszkodowania uzyskanego w wyniku porozumienia lub ugody stron. Korzystanie z każdej z preferencji podatkowych, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.
Maciej Szulikowski
Radca Prawny i Partner Zarządzający
M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna