Sprawa będąca przedmiotem rozstrzygnięcia NSA zapoczątkowana została przez wystąpienie „A.” Spółki Akcyjnej w K. (dalej „Spółka”) do Dyrektora Izby Skarbowej z pytaniem, czy uwzględnienie w rozliczeniu VAT kwoty podatku naliczonego przy zakupie towarów i usług na podstawie faktur otrzymanych drogą elektroniczną lub faksem, niebędących fakturami w postaci elektronicznej z podpisem elektronicznym, jest prawidłowe?
Dyrektor Izby Skarbowej, w pisemnej indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, nie podzielił stanowiska Spółki, w związku z czym Spółka wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie (dalej „WSA”). Następnie WSA oddalił tę skargę. Finalnie sprawa trafiła do NSA, który przyznał Spółce rację i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania przez WSA.
W uzasadnieniu wyroku NSA wskazał, iż w przedmiotowej sprawie wykładnia krajowych przepisów powinna być dokonana z uwzględnieniem przepisów unijnych, a w szczególności Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej „Dyrektywa”).
Warto dodać, że NSA wyróżnił dwie sytuacje, w których dochodzi do przesyłania faktur drogą elektroniczną. Po pierwsze, należy wyróżnić mogące wystąpić w obrocie gospodarczym sytuacje, w których podatnik VAT, dokonujący czynności opodatkowanych zarówno sporządza, jak i przesyła nabywcy faktury w formie elektronicznej, które następnie są przechowywane przez obie strony w tej samej formie (bez przenoszenia ich treści na dokument w formie papierowej). W takim przypadku rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 14 lipca 2004 r. w sprawie wystawiania oraz przesyłania faktur w formie elektronicznej wymaga potwierdzenia ich bezpiecznym podpisem elektronicznym lub zabezpieczenia przy wykorzystaniu elektronicznej wymiany danych (EDI) (dalej „rozporządzenie”).
Po drugie, w obrocie gospodarczym mogą również wystąpić sytuacje, w ramach których podatnik sporządza i przesyła faktury w formie elektronicznej, ale są one następnie, przez obie strony transakcji, drukowane i przechowywane w formie papierowej, a nie elektronicznej. Rozporządzenie nie odnosi się do takiej sytuacji.
NSA dokonując wykładni treści rozporządzenia z uwzględnieniem przepisów Dyrektywy, wyprowadził wniosek, iż w odniesieniu do faktur nieprzechowywanych w formie elektronicznej (np. drukowanych przez strony po otrzymaniu e-mailem) prawodawca świadomie i celowo nie wprowadził konieczności ich kwalifikowanego uwierzytelniania (w przeciwieństwie do faktur przechowywanych w formie elektronicznej).
Reasumując, NSA poprzez wydanie analizowanego wyroku dopuszczającego możliwość przesyłania faktur drogą elektroniczną w celu dokonania rozliczeń podatkowych, daje nadzieję na znaczne ułatwienie obrotu gospodarczego. Korzystanie z nowoczesnych form korespondencji takich jak poczta elektroniczna oraz faksy z oczywistych względów jest znacznie szybsze, tańsze oraz pewniejsze niż korzystanie z usług tradycyjnych operatorów pocztowych. Należy zatem mieć nadzieję, że linia orzecznicza zapoczątkowana analizowanym orzeczeniem NSA będzie kontynuowana. Na razie, co warto podkreślić, na omawiany wyrok może powołać się jedynie Spółka, której on dotyczył.
M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna