Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 25 lipca 2011 r. (nr ITPP1/443-570/11/AJ)
Zdarzenie przyszłe
Wnioskodawczyni prowadzi praktykę lekarską (stomatologiczną). Zaczęła prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej. W związku z podpisywanymi umowami o leczenie ortodontyczne (stomatologiczne) pacjenci mają do wyboru dwie opcje płatnicze:
1) płacą gotówką w kasie gabinetu (za co otrzymują paragon fiskalny);
2) płacą przelewem na konto bankowe firmy (wg harmonogramu spłaty rat za leczenie ortodontyczne, wg podpisanej umowy).
Stanowisko wnioskodawcy
Zdaniem wnioskodawcy na koniec pierwszego dnia roboczego po dniach wolnych (sobota, niedziela lub święta) będzie ewidencjonować za pośrednictwem kasy kwoty przelewów z dni wolnych, zaznaczając na paragonach fiskalnych, że są to przelewy. Na odwrocie ww. paragonów fiskalnych zapisywane będzie imię i nazwisko wpłacającego z adnotacją „rata/data wpłaty/sobota lub niedziela lub święta”.
Na koniec pierwszego dnia roboczego po urlopie (3-4 tygodnie przerwy w pracy) wprowadzane będą przez kasę fiskalną wszystkie kwoty przelewów z dni urlopu, zaznaczając na paragonach fiskalnych, że są to przelewy. Na odwrocie ww. paragonów zapisywane będą imię i nazwisko wpłacającego z adnotacją „rata/data wpłaty/urlop”. Następnie wykonywany będzie raport dzienny z adnotacją „po urlopie, daty” i raport miesięczny z adnotacją „po urlopie, daty początku i końca urlopu”.
Stanowisko dyrektora izby skarbowej
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.
Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54 poz. 535 z późn.zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Przez świadczenie usług, stosownie do treści art. 8 ust. 1 powołanej ustawy, należy rozumieć każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.
Należy wskazać, iż na podstawie art. 109 ust. 1 ustawy podatnicy zwolnieni od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży za dany dzień, nie później jednak niż przed dokonaniem sprzedaży w dniu następnym.
Szczególnego rodzaju formą ewidencji sprzedaży jest kasa rejestrująca. Obowiązek w zakresie prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących wynika z art. 111 ustawy o podatku od towarów i usług. W myśl ust. 1 tego przepisu podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani do prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Powyższy przepis określa generalną zasadę, z której wynika, iż obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczy wszystkich podatników, którzy dokonują sprzedaży na rzecz określonych w nim odbiorców, tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Zatem jednym z podstawowych kryteriów decydujących o obowiązku stosowania do ewidencjonowania kas rejestrujących jest status nabywcy wykonywanych przez podatnika świadczeń.
Na podstawie art. 111 ust. 9 powołanej ustawy minister właściwy do spraw finansów publicznych określił w drodze rozporządzenia między innymi szczegółowe kryteria i warunki techniczne, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące. Zgodnie z § 5 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Ministra Finansów z 28 listopada 2008 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące oraz warunków ich stosowania (Dz.U. Nr 212, poz. 1338), paragon fiskalny drukowany przez kasę musi zawierać między innymi datę i czas (godzinę) sprzedaży.
Ponadto, stosownie do § 7 ust. 1 pkt 1 tego rozporządzenia, podatnicy, z zastrzeżeniem ust. 2, są obowiązani, między innymi:
1) dokonywać ewidencji każdej sprzedaży oraz wydruku paragonu fiskalnego lub faktury VAT z każdej sprzedaży, jak również wydawać oryginał wydrukowanego dokumentu nabywcy;
2) sporządzać raport fiskalny dobowy po zakończeniu sprzedaży za dany dzień, nie później jednak niż przed dokonaniem pierwszej sprzedaży w dniu następnym oraz sporządzać raport fiskalny za okres miesięczny po zakończeniu sprzedaży w ostatnim dniu miesiąca, nie później jednak niż przed rozpoczęciem sprzedaży w następnym miesiącu (...)
W myśl § 2 pkt 20 rozporządzenia przez sprzedaż rozumie się czynności, o których mowa w art. 2 pkt 22 ustawy. Stosownie do treści art. 2 pkt 22 ustawy, przez sprzedaż należy rozumieć odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. Biorąc powyższe pod uwagę, obowiązek ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej dotyczy czynności sprzedaży w rozumieniu ww. przepisu i jest nierozerwalnie związany z powstaniem obowiązku podatkowego.
Z art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług wynika, iż obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1. Należy mieć jednak na uwadze to, iż ewidencjonowanie obrotu w terminie innym niż moment powstania obowiązku podatkowego prowadziłoby do niezgodności prowadzonej ewidencji z rzeczywistym przebiegiem operacji gospodarczych. Trzeba bowiem zauważyć, iż celem ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej było nie tylko rzetelne dokumentowanie osiąganych przez podatników czynnych obrotów i podatku należnego, ale również stworzenie dokładnego mechanizmu kontroli obrotów podatników zwolnionych od podatku z tytułu sprzedaży dokonywanej na rzecz osób nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych, czyli na rzecz podmiotów niezainteresowanych uzyskaniem potwierdzenia dokonanej transakcji.
Ze złożonego wniosku wynika, że z tytułu świadczenia usług ortodontycznych (stomatologicznych) płatności są dokonywane na (...) rachunek bankowy - w systemie ratalnym, według harmonogramu spłaty rat za leczenie ortodontyczne na podstawie zawartych umów, lub w formie gotówkowej w kasie w gabinecie. Należy nadmienić, iż z wniosku nie wynika, aby dokonywane przez usługobiorców na rachunek bankowy spłaty rat za leczenie dotyczyły zaliczek na poczet przyszłych świadczeń.
Należy wskazać, iż kasa rejestrująca, jako forma ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, ma na celu prawidłowy zapis przebiegu dokonywanych transakcji. Ma zatem odzwierciedlać datę oraz wartość (kwotę obrotu, podatek należny) wykonanego świadczenia. Termin dokonywanych po wykonaniu usługi wpłat przez usługobiorców kwot należnych z tytułu wykonanych świadczeń nie ma w tym przypadku znaczenia determinującego moment zaewidencjonowania świadczenia przy zastosowaniu kasy rejestrującej.
Odnosząc się do przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, w świetle obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa, należy stwierdzić, iż świadczone usługi ortodontyczne (stomatologiczne) winny być ewidencjonowane przy zastosowaniu kasy rejestrującej z chwilą powstania obowiązku podatkowego, tj. w momencie wykonania usługi, a nie z chwilą przyjęcia kolejnych rat za spłatę należności za te usługi. Stąd też stanowisko (...) co do każdorazowego ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej częściowych wpłat - rat wpłacanych przez klientów zgodnie z wynikającym z umowy harmonogramem płatności, uznano za nieprawidłowe.
(...) Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji. (...)