Istotą Interpretacji było rozstrzygnięcie zagadnienia: czy w przypadku podatku dochodowego od osób fizycznych, podatnik ma prawo do zaliczenia nadzwyczajnych strat w towarach handlowych do kosztów uzyskania przychodów?
Interpretacja dotyczyła sytuacji, w której wnioskodawca prowadzący działalność gospodarczą w formie spółki jawnej w wyniku dokonania weryfikacji stanu magazynu stwierdził znaczny niedobór towarów handlowych. O powstałym niedoborze wnioskodawca niezwłocznie poinformował policję, która po zebraniu materiału dowodowego przekazała sprawę do prokuratury. Następnie, prokuratura umorzyła postępowanie z powodu niewykrycia sprawcy. Po umorzeniu postępowania przez prokuraturę, w wyniku prowadzonych przez wnioskodawcę czynności sprawdzających doszło do zatrzymania jednego z przedstawicieli handlowych przedsiębiorstwa wnioskodawcy. Przedstawiciel handlowy został zatrzymany podczas prowadzenia pojazdu, w którym znajdowały się towary handlowe wchodzące w skład asortymentu magazynowego. Kolejny raz zostało wszczęte postępowanie, w toku którego przedstawiciel handlowy przyznał się tylko do kradzieży towarów znajdujących się w pojeździe, a w związku z niewystarczającym materiałem dowodowym postępowanie w sprawie wykrytego wcześniej niedoboru w asortymencie zostało ponownie umorzone przez prokuraturę.
W związku z powyższym stanem faktycznym, wnioskodawca uznał, że powstały niedobór można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, ponieważ dopełniono należytych starań aby zabezpieczyć mienie, a spółka uczestniczyła w postępowaniu zmierzającym do wykrycia sprawcy powstałego niedoboru. W konsekwencji, zdaniem wnioskodawcy, zostały spełnione wszelkie warunki (udokumentowanie, należyte zabezpieczenie), aby można powstały niedobór uznać za koszt uzyskania przychodów.
Organ podatkowy uznał stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe. Wskazał przy tym, że zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm., dalej „ustawa”) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy. Możliwość uznania straty za koszty uzyskania przychodów musi wynikać z generalnej zasady, tj. związku z przychodem, zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów. W niektórych przypadkach, strata spowodowana zdarzeniem losowym, związana z prowadzoną działalnością, może stanowić koszt uzyskania przychodów. Wskazano przy tym, że możliwość zaliczenia strat w środkach obrotowych do kosztów uzyskania przychodów musi być każdorazowo oceniana w aspekcie prowadzonej przez podatnika działalności oraz okoliczności, które spowodowały straty, udokumentowania powstałych strat oraz podjętych przez podatnika działań zabezpieczających. W związku z powyższym, strata powinna być wydarzeniem nieprzewidywalnym i niezależnym od woli podatnika, powstałym nie z jego winy lub niedbalstwa oraz nie do uniknięcia przez starannie działającego przedsiębiorcę.
Biorąc pod uwagę powyższe przesłanki, organ podatkowy stwierdził, że wnioskodawca nie wskazał jednoznacznie w wyniku jakiego zdarzenia powstał niedobór. Dodatkowo, organ podatkowy zarzucił wnioskodawcy, że nie zachował należytej staranności w nadzorze nad pracownikiem (pracownikami) lub innymi osobami mającymi dostęp do magazynu i że towar w magazynie był należycie zabezpieczony. Zdaniem organu podatkowego, czynności wyjaśniające podjęte przez wnioskodawcę w celu wykrycia sprawcy niedoboru nie mogły być zakwalifikowane jako równoznaczne z zabezpieczeniem przed kradzieżą.
Podsumowując, w Interpretacji stwierdzono, że wnioskodawca nie wykazał się należytą starannością w nadzorze nad pracownikami mającymi dostęp do magazynu, nie udowodnił również, że towar w magazynie był należycie zabezpieczony. Dlatego też, w opinii organu podatkowego, stwierdzony niedobór nie może zostać uznany za koszt uzyskania przychodów. W praktyce z powyższej Interpretacji wynika zatem, iż podatnicy posiadający w magazynach towary, w których może powstać strata, muszą je należycie zabezpieczyć, aby móc w przyszłości zaliczyć ewentualne straty do kosztów uzyskania przychodów.
Aneta Wrona-Kłoczko
aplikant radcowski
M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna