RADA
Od 1 stycznia 2009 r. zasady rozliczania umów zlecenia do 200 zł zawieranych z osobami niebędącymi pracownikami uległy zmianie. Obecnie płatnik jest zobowiązany do pobrania zryczałtowanego podatku dochodowego (bez kosztów uzyskania) w wysokości 18%. Szczegóły - w uzasadnieniu.
UZASADNIENIE
Z pytania wynika, że w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą zawiera Pan umowy zlecenia z osobami trzecimi. W większości przypadków kwota należności wynikająca z zawartych umów nie przekracza 200 zł.
Aby prawidłowo rozliczyć zawierane w 2009 r. umowy zlecenia, musi Pan wziąć pod uwagę dwa czynniki. Pierwszym z nich jest podmiot, z którym zawierana jest umowa zlecenia. Drugim - kwota należności wynikająca z zawartej umowy.
Konieczność uwzględnienia przez Pana obu tych czynników wynika z nowelizacji przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie rozliczania umów zlecenia. Od 1 stycznia 2009 r. obowiązuje bowiem nowy art. 30 ust. 1 pkt 5a updof. Zgodnie z tym przepisem od dochodów (przychodów) należy pobrać zryczałtowany podatek dochodowy:
z tytułu, o którym mowa w art. 13 pkt 2 lub 5-9, jeżeli suma należności określonych w umowie lub umowach zawartych z osobą niebędącą pracownikiem płatnika z tego samego tytułu nie przekracza miesięcznie od tego samego płatnika kwoty 200 zł - w wysokości 18% przychodu.
Z tej regulacji wynika zatem, że w odniesieniu do przychodów uzyskiwanych z tytułu:
• osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej itp. (art. 13 pkt 2 updof),
• pełnienia obowiązków społecznych i obywatelskich (art. 13 pkt 5),
• wykonywania czynności zleconych przez organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej (art. 13 pkt 6),
• pełnienia funkcji członka zarządu, rady nadzorczej, komisji lub innego organu stanowiącego osób prawnych (art. 13 pkt 7 updof),
• wykonywania usług na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło zawieranych poza prowadzoną działalnością gospodarczą (art. 13 pkt 8 updof),
• umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze (art. 13 pkt 9 updof)
- jeżeli suma należności określonych w tych umowach nie przekracza miesięcznie od tego samego płatnika kwoty 200 zł, należy odprowadzić zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 18%. Pobierając zryczałtowany podatek, należy pamiętać, że żadna z powyższych umów (w tym umów zlecenia) nie może być zawarta z osobą będącą pracownikiem.
Pobierając zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 18%, należy pamiętać, że przychód nie podlega pomniejszeniu o koszty uzyskania przychodu (art. 30 ust. 3 updof). Oznacza to, że podatek jest pobierany od pełnej kwoty należności wynikającej z zawartej umowy. Pobierając zryczałtowany podatek od umów zlecenia do 200 zł, nie należy go również pomniejszać o kwotę składki zdrowotnej (art. 27b ust. 1 updof).
Podsumowując, jeżeli zawiera Pan umowy zlecenia z osobami, które nie są Pana pracownikami, a kwota należności wynikająca z tych umów nie przekracza w miesiącu 200 zł, rozliczając te umowy, powinien Pan:
• pobierać zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 18%,
• nie pomniejszać przychodu o koszty uzyskania przychodu,
• nie pomniejszać kwoty podatku o składkę zdrowotną w wysokości 7,75%.
PRZYKŁAD
Pan Mariusz Nowaczewski zawarł w styczniu br. z panem Markiem Kowalskim, który nie jest jego pracownikiem, umowę zlecenia. Zleceniobiorca jest zatrudniony w innym zakładzie pracy. Kwota należności wynikająca z zawartej umowy wyniosła 180 zł. Pan Nowaczewski nie zawarł z panem Kowalskim w styczniu br. żadnej dodatkowej umowy zlecenia. W związku z tym, dokonując wypłaty należności z tytułu zawartej umowy, pan Nowaczewski jako płatnik powinien dokonać następujących obliczeń:
Podstawa opodatkowania: 180 zł
Zryczałtowany podatek: 180 zł x 18% = 32,40 zł, po zaokrągleniu 32 zł
Składka zdrowotna: 180 zł x 9% = 16,20 zł
Do wypłaty: 180 zł - 16,20 zł - 32 zł = 131,80 zł
Gdyby zawarta umowa opiewała na kwotę 300 zł, pan Nowaczewski powinien dokonać następujących obliczeń:
Podstawa opodatkowania: 300 zł
Koszty uzyskania przychodów: 300 zł x 20% = 60 zł
Dochód: 300 zł - 60 zł = 240 zł
Zaliczka na podatek: 240 zł x 18% = 43,20 zł
Składka zdrowotna: 300 zł x 9% = 27 zł
Składka zdrowotna do odliczenia: 300 zł x 7,75% = 23,25 zł
Zaliczka na podatek do zapłaty: 43,20 zł - 23,25 zł = 19,95 zł, po zaokrągleniu 20 zł
Do wypłaty: 300 zł - 27 zł - 20 zł = 253 zł
Płatnicy dokonujący wypłat z tytułu umów zlecenia do 200 zł nie mają obowiązku wystawiania po zakończeniu roku PIT-11 (art. 42 ust. 2 pkt 1 updof). Wynika to z faktu, że umów zlecenia do 200 zł nie wykazuje się w zeznaniu rocznym PIT-37 (art. 45 ust. 3b updof).
• art. 27b ust. 1, art. 30 ust. 1 pkt 5a, art. 45 ust. 3b ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 6, poz. 33
Katarzyna Wojciechowska
ekspert w zakresie podatków dochodowych