Czy można zmniejszyć PIT z funduszy
Jeden z naszych czytelników w tym roku przeniósł środki z lokaty bankowej do funduszu inwestycyjnego. Przed końcem roku chciałby wypłacić część pieniędzy. Obecnie posiadane przez niego jednostki przyniosły mu dość znaczny zysk. Czy może coś zrobić, aby zapłacić niższy podatek?
Dochody z inwestycji w fundusze inwestycyjne objęte są 19-proc. PIT pobieranym i odprowadzanym na rachunek urzędu skarbowego przez Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych (TFI). Inwestor nie musi rozliczać tego samodzielnie. Wycofywanie środków pieniężnych powierzonych funduszom wiąże się jednak z dokonaniem przez TFI odpowiedniego rozliczenia. Wpływ na wynik z inwestycji, a tym samym na kwotę odprowadzonego podatku, ma rodzaj zastosowanej księgowej metody.
W praktyce, w zależności od TFI, stosowane są trzy metody umorzenia jednostek: FIFO (ang. First In First Out), według której umarzane są najpierw jednostki kupione przez inwestora najwcześniej, LIFO (ang. Last In First Out), przy użyciu której umarzane są najpierw jednostki kupione najpóźniej, oraz HIFO (ang. Highest In First Out), według której w pierwszej kolejności umarzane są jednostki kupione po najwyższej cenie. Inwestor powinien sprawdzić w regulaminie funduszu, jaką metodę stosuje TFI, którego jest klientem.
Rodzaj metody jest istotny tylko wtedy, gdy uczestnik umarza część jednostek, a nie wszystkie.
Załóżmy, że podatnik ulokował w czerwcu 10 tys. zł i kupił 2,5 tys. jednostek danego funduszu po 4 zł za sztukę. W sierpniu ulokował 12 tys. zł w tym samym funduszu, ale kupił już tylko 2 tys. jednostek, ponieważ cena jednej wzrosła do 6 zł. Załóżmy też, że podatnik chciałby umorzyć pod koniec roku np. 3 tys. jednostek po 5,5 zł. Uzyskuje więc przychód 16,5 tys. zł (3000 x 5,5 zł). W tej sytuacji scenariusze rozliczenia przedstawiają się następująco:
• przy wyborze metody FIFO umarzanych jest najpierw 2,5 tys. jednostek kupionych po 4 zł za sztukę, a potem 500 jednostek kupionych po 6 zł (2500 x 4 zł + 500 x 6 zł = 13 tys. zł). Dochód wynosi 3,5 tys. zł (16,5 tys. zł - 13 tys. zł). Podatek wynosi 665 zł (19 proc. x 3,5 tys. zł);
• przy wyborze metody LIFO umarzanych jest najpierw 2 tys. jednostek kupionych po 6 zł za sztukę, a potem 1 tys. jednostek kupionych po 4 zł (2000 x 6 zł + 1000 x 4 zł = 16 tys. zł). Dochód wynosi 500 zł (16,5 tys. zł - 16 tys. zł). Podatek wynosi 95 zł (19 proc. x 500 zł);
• przy wyborze metody HIFO umarzanych jest najpierw 2 tys. jednostek kupionych po 6 zł za sztukę, a potem 1 tys. jednostek kupionych po 4 zł (2000 x 6 zł + 1000 x 4 zł = 16 tys. zł). Dochód wynosi 500 zł (16,5 tys. zł - 16 tys. zł). Podatek wynosi 95 zł (19 proc. x 500 zł).
W tym przykładzie dla inwestora najkorzystniejsza jest metoda LIFO lub HIFO.
Podstawa prawna
Art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.).
Czy można odliczyć koszty kursów
Czytelnik aktywnie inwestuje na giełdzie. Od października rozpoczął studia podyplomowe z analizy finansowej przedsiębiorstw. Czy czesne za naukę może odliczyć od przychodów uzyskanych ze sprzedaży akcji spółek giełdowych?
Przy inwestycjach w akcje obowiązek podatkowy powstaje w momencie ich sprzedaży, czyli wtedy kiedy inwestor otrzymuje przychód. Opodatkowaniu 19-proc. stawką PIT podlega dochód (przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania). Zgodnie z art. 30b ust. 2 pkt 1-4 ustawy o PIT do kosztów podatkowych możemy zaliczyć w momencie uzyskania przychodu (czyli w momencie sprzedaży akcji czy realizacji praw z nich wynikających) wydatki na nabycie akcji, obligacji lub innych papierów wartościowych oraz wydatki na nabycie pochodnych instrumentów finansowych. Oznacza to, że ustalając dochód do opodatkowania, inwestor może uwzględnić cenę, po jakiej kupił papiery wartościowe.
Cały artykuł znajdziesz w e-wydaniu Dziennika Gazety Prawnej. Sprawdź