RADA
Czynsz należy wycenić według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury przez firmę z Włoch wynajmującą maszynę spółce. W zależności od tego, czy w związku z zapłatą czynszu wystąpi dodatnia czy ujemna różnica kursowa, należy zwiększyć odpowiednio przychody lub koszty uzyskania przychodu.
UZASADNIENIE
Odpowiadając na Państwa pytanie, należy wyodrębnić trzy sytuacje. Pierwszą jest prawidłowe przeliczenie kwoty czynszu wynikającej z faktury otrzymanej od włoskiego kontrahenta. Drugą jest ustalenie różnic kursowych, które powstaną w momencie zapłaty czynszu. Trzecią ustalenie wysokości zryczałtowanego podatku dochodowego, który należy pobrać od kwoty czynszu przekazanej do Włoch.
1. Przeliczenie czynszu wynikającego z faktury otrzymanej od włoskiego kontrahenta
Z pytania wynika, że Państwa spółka otrzymała fakturę wyrażoną w euro za czynsz z tytułu najmu maszyny z Włoch. Spółka wyceni koszt czynszu według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury przez firmę z Włoch. Taki obowiązek wynika z art. 22 ust. 1 updof. Na jego podstawie:
Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.
Ponieważ spółka prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów, to dniem poniesienia kosztu uzyskania przychodów jest dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu.
WAŻNE!
Dla podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów dniem poniesienia kosztu jest dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu.
2. Ustalenie różnic kursowych, które powstaną w momencie zapłaty czynszu
W momencie zapłaty przez Państwa spółkę czynszu powstaną różnice kursowe. W zależności od kursu euro z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu (czyli wystawienia faktury przez włoskiego kontrahenta) oraz z dnia zapłaty czynszu powstaną dodatnie lub ujemne różnice kursowe.
Dodatnie różnice kursowe powstaną, jeżeli wartość poniesionego przez Państwa spółkę kosztu będzie wyższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia. Ujemne różnice kursowe powstaną zaś, jeżeli wartość poniesionego przez Państwa spółkę kosztu będzie niższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia. Wyliczając różnice kursowe, trzeba pamiętać, że jeżeli nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty w danym dniu, należy przyjąć kurs średni ogłaszany przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień.
3. Ustalenie wysokości zryczałtowanego podatku dochodowego, który należy pobrać od kwoty czynszu przekazanej do Włoch
Z pytania wynika, że Państwa spółka przekazuje należny czynsz do kontrahenta z Włoch. W związku z tym, aby ustalić wysokość zryczałtowanego podatku dochodowego, spółka zastosuje regulacje zawarte w art. 29 ust. 1 pkt 1 updof. Na jego podstawie podatek dochodowy:
z tytułu uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez zagranicznych podatników m.in. przychodów za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego ustala się w wysokości 20% przychodów.
Spółka powinna zastosować powyższy przepis z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. W tym przypadku jest to umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Włoskiej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania.
WAŻNE!
Podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez zagranicznych podatników przychodów za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego wynosi 20% przychodów.
Na podstawie tej umowy należności płacone za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego są zaliczane do należności licencyjnych. Należności te mogą być także opodatkowane w umawiającym się państwie, w którym powstają, i zgodnie z prawem tego państwa, lecz gdy odbiorca tych należności jest ich właścicielem, podatek ustalony w ten sposób nie może przekroczyć 10% kwoty brutto tych należności.
A zatem opłaty przekazywane do Włoch z tytułu najmu maszyny będą w Polsce opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym według stawki 10%. Zastosowanie tej stawki jest możliwe, pod warunkiem udokumentowania miejsca siedziby podatnika (firmy z Włoch) uzyskanym od niego certyfikatem rezydencji.
Sposób opodatkowania należności z tytułu najmu maszyny z Włoch obrazuje schemat I.
PRZYKŁAD
Spółka jawna wynajmuje maszynę od firmy mającej siedzibę we Włoszech. Spółka otrzymała fakturę wystawioną 2 kwietnia na kwotę 1000 euro za najem maszyny w marcu. Średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu, tj. 1 kwietnia, wynosił 3,5110 zł. Spółka zaewidencjonowała koszt w wysokości 1000 euro x 3,5110 zł = 3511 zł.
15 kwietnia spółka dokonała zapłaty tego czynszu. Po potrąceniu zryczałtowanego podatku od należności licencyjnej z tytułu czynszu w wysokości 10% przekazała do Włoch kwotę 900 euro. Natomiast zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości równowartości 100 euro (1000 euro x 10%) zapłaciła do urzędu skarbowego w złotych.
W celu dokonania ostatniej zapłaty spółka 15 kwietnia kupiła w kantorze 900 euro według kursu sprzedaży 3,5660 zł. Zapłacona kwota wynosiła zatem równowartość 900 x x 3,5660 zł = 3209,40 zł. W związku z powyższym wystąpi ujemna różnica kursowa w wysokości 900 x (3,5110 zł - 3,5660 zł) = - 49,50 zł.
Różnica ta będzie zwiększać koszty podatkowe spółki (zmniejszać podstawę opodatkowania).
Ponadto spółka przekazała równowartość 100 euro do urzędu skarbowego. Kwotę tę zapłaciła w złotych do urzędu skarbowego. Podatek ten pobrała w momencie zapłaty należności głównej, tj. 15 kwietnia. Ponieważ w tym przypadku nie wystąpił kurs faktyczny (spółka nie zakupiła tej kwoty waluty i nie przekazywała jej do Włoch), to zgodnie z art. 24c ust. 4 updof powinna przyjąć kurs średni NBP z 14 kwietnia. Wynosił on 3,4290 zł. A zatem spółka powinna wpłacić podatek w wysokości 100 euro x 3,4295 zł = 342,90 zł.
W związku z powyższym zaistniała dodatnia różnica w wysokości 100 euro x (3,5110 zł - 3,4290 zł) = + 8,20 zł. Będzie ona zwiększała przychody spółki.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
• art. 12 ust. 2 i 3 umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Włoskiej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania z dnia 21 czerwca 1985 r. - Dz.U. z 1989 r. Nr 62, poz. 374
• art. 3 ust. 2a i 2b pkt 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 176, poz. 1243
Krzysztof Rustecki
ekspert w zakresie podatków dochodowych