Czy wydatki na bilety miesięczne PKP mogą być kosztem w zeznaniu rocznym - PITy 2007

PYTANIE

Od maja br. dojeżdżam do pracy poza miejscem swojego zamieszkania. Mam imienny bilet miesięczny PKP. Zbieram te bilety, ponieważ powiedziano mi w zakładzie pracy, że będę mogła je rozliczyć w zeznaniu rocznym. Czy w zeznaniu rocznym w kosztach uzyskania przychodu będę mogła wpisać sumę kwot z zakupionych imiennych biletów w całości? Jeżeli tak, to czy bilet miesięczny wystawiony z datą od 10 grudnia 2007 r. do 9 stycznia 2008 r. będę mogła ująć w całości w zeznaniu rocznym za 2007 r. ?

ODPOWIEDź

Tak. W zeznaniu rocznym można uwzględnić faktycznie poniesione koszty dojazdu do zakładu pracy udokumentowane imiennymi biletami PKP. Są one bowiem imiennymi biletami okresowymi, a tym samym dokumentują poniesienie wydatków na ten cel w sposób wymagany przez ustawodawcę.

Bilet miesięczny obejmujący okres od 10 grudnia 2007 r. do 9 stycznia 2008 r. można ująć w całości w zeznaniu rocznym składanym za 2007 r., gdyż wydatek na jego zakup zostanie poniesiony w dacie wystawienia biletu, czyli 10 grudnia 2007 r. O możliwości odliczenia w tym przypadku decyduje bowiem moment poniesienia wydatku, a nie okres, którego ten wydatek dotyczy.

UZASADNIENIE

Koszty uzyskania przychodu ze stosunku pracy najczęściej są określane w sposób zryczałtowany. Wówczas przyjmowane są w postaci miesięcznej normy kwotowej, której wysokość została ściśle określona przez ustawodawcę. W odniesieniu do tak określonych kosztów zostały wprowadzone roczne limity, których podatnicy nie mogą przekroczyć w zeznaniu rocznym.

Jednak podatnicy dojeżdżający do zakładu pracy mają możliwość alternatywnego ustalenia kosztów uzyskania przychodu w swoich zeznaniach. Mogą oni uwzględnić wydatki faktycznie poniesione na dojazd środkami komunikacji publicznej. Warunkiem jest jednak ich właściwe udokumentowanie - w sposób wskazany jednoznacznie w przepisach ustawy. Ustawodawca wymaga bowiem, aby były to wyłącznie imienne bilety okresowe. Nie ma zatem możliwości zastąpienia tego dowodu innym (np. fakturą VAT).

Takie stanowisko w tej kwestii zajmują również organy podatkowe i sądy.

Przykładem jest postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gdańsku z 27 lutego 2006 r. nr WP/415-35/06, w którym podkreślono, że:
Prawo do uwzględnienia faktycznie poniesionych kosztów przysługuje, gdy dojazd do pracy odbywał się środkami transportu autobusowego, kolejowego, promowego lub komunikacji miejskiej. Mogą to być również koszty dojazdu ponoszone w związku z dojazdem do pracy w miejscowości zamieszkania. W związku z brzmieniem przepisu art. 22 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie można dowodzić faktu poniesienia kosztów i ich wysokości jakimkolwiek środkiem dowodowym.
Ustawodawca wymaga bowiem, aby fakt poniesienia kosztów został udokumentowany wyłącznie imiennymi biletami okresowymi. Bilety na okaziciela nie są zatem podstawą uwzględnienia faktycznie poniesionych kosztów dojazdu do pracy. Sformułowanie art. 22 ust. 11 ustawy z 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych jest jednoznaczne i pozwala wykazywać wydatki faktycznie poniesione, wyłącznie imiennymi biletami okresowymi”. Dowód ten nie może być więc zastąpiony innym (wyrok NSA z 7 stycznia 1999 r., sygn. akt SA/Sz 490/98, publ. LEX).

Zaś Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w decyzji z 9 października 2006 r. nr BD-F/415-42/06/z wyjaśnił dodatkowo, że: Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż podatnik ponosi koszty związane z dojazdem do zakładu pracy znajdującego się poza miejscem jego stałego zamieszkania, które dokumentuje jedynie fakturami VAT wystawionymi na jego nazwisko lub biletami PKP. Faktury VAT wystawione na nazwisko podatnika nie zostały wymienione w ww. art. 22 ust. 11, a zatem nie mogą stanowić dowodu poniesienia wydatków na dojazd do zakładu pracy. Natomiast przedłożone przez podatnika bilety nie zawierają jego nazwiska, a więc są jedynie dokumentami na okaziciela. Dlatego też wbrew zarzutom podatnika, biletów nie zawierających jego nazwiska nie można utożsamiać ze wskazanym przez ustawodawcę imiennym biletem okresowym.

Z pytania wynika, że wydatki na dojazd do zakładu pracy zostały udokumentowane imiennymi biletami PKP. Bilety te spełniają zatem wymóg postawiony w art. 22 ust. 11 updof i jako dowody poniesienia wydatków na ten cel umożliwiają uwzględnienie ich w faktycznej wysokości w zeznaniu rocznym.

Jeśli chodzi o bilet miesięczny wystawiony 10 grudnia 2007 r. obejmujący okres od daty jego wystawienia do 9 stycznia 2008 r., to może on być w całości uwzględniony w zeznaniu rocznym składanym za 2007 r. Decydujący bowiem w tym przypadku jest moment poniesienia wydatku na zakup biletu, a nie okres, którego ten bilet dotyczy. Nie jest zatem konieczne rozdzielanie tego wydatku proporcjonalnie na 2007 i 2008 r.

Potwierdzają to również organy podatkowe - (z interpretacji Naczelnika Urzędu Skarbowego Kraków-Podgórze w piśmie z 27 grudnia 2004 r. nr PD-3/415/72/04) : W myśl art. 22 ust. 11 cyt. ustawy, jeżeli roczne koszty uzyskania przychodów określone w wyżej powołanym ust. 2 ustawy są niższe od wydatków na dojazd do zakładu środkami transportu autobusowego, kolejowego, promowego lub komunikacji miejskiej koszty te mogą być przyjęte w rocznym rozliczeniu podatku w wysokości wydatków faktycznie poniesionych, a udokumentowanych wyłącznie imiennymi biletami okresowymi. Oznacza to, iż wydatek poniesiony przez Pana w 2004 r. na zakup półrocznego biletu ważnego do kwietnia 2005 r. może być w całości uznany jako koszt uzyskania przychodu w roku 2004.

Rozpatrując kwestię uwzględniania wydatków ponoszonych na dojazd środkami komunikacji publicznej w zeznaniu rocznym, należy zwrócić uwagę, że nie ma możliwości uwzględnienia za niektóre miesiące kosztów w formie zryczałtowanej (w wysokości miesięcznej normy), a niektóre - w wysokości faktycznie poniesionej.

Aczkolwiek ustawodawca dał podatnikom możliwość wyboru pomiędzy tymi alternatywnymi metodami ustalania kosztów, to jednak nie zezwolił na ich „mieszanie”. Trzeba więc konsekwentnie albo stosować formę zryczałtowaną albo też przyjąć wydatki faktycznie poniesione, o ile - jak już wyżej wskazano - są one udokumentowane imiennymi biletami okresowymi.

Jednoznacznie w tej kwestii wypowiedział się m.in. Naczelnik Urzędu Skarbowego w Kędzierzynie-Koźlu w piśmie z 12 lutego 2004 r. nr PD-I-415/2/04, w którym stwierdził, że: Z brzmienia przepisu wynika, iż wybór, odpowiedniej dla podatnika, metody ustalenia kosztów uzyskania (biletami lub ryczałtowo) odnosi się do roku podatkowego, a nie poszczególnych miesięcy, tzn. podatnik ma prawo wybrać jedną z zasad ustalenia kosztów. W związku z powyższym tut. organ podatkowy nie podziela Pani stanowiska, iż w zeznaniu podatkowym o wysokości dochodów podatnik, którego miejsce stałego zamieszkania położone jest poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, może rozliczyć roczne koszty uzyskania przychodu dokonując odliczenia wydatków na dojazd do pracy za niektóre miesiące w wysokości faktycznie poniesionej na podstawie posiadanych imiennych biletów okresowych, a za część przyjmując kwotę wskazaną w ustawie, tj. 124 zł 95 gr, dla miesięcy, w których poniesione wydatki nie zostały udokumentowane imiennymi biletami okresowymi.

• art. 22 ust. 2 i ust. 11 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 35, poz. 219

Anna Welsyng

radca prawny, doradca podatkowy