Kryptowaluty (waluty wirtualne)
„Kryptowaluty” to pojęcie potoczne, które nie występuje w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. W ustawie tej podana jest natomiast definicja waluty wirtualnej, zaczerpnięta z ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Zgodnie z art. 2 ust. 2 pkt 26 tej ustawy ilekroć jest mowa o walucie wirtualnej rozumie się przez to cyfrowe odwzorowanie wartości, które nie jest:
- prawnym środkiem płatniczym emitowanym przez NBP, zagraniczne banki centralne lub inne organy administracji publicznej,
- międzynarodową jednostką rozrachunkową ustanawianą przez organizację międzynarodową i akceptowaną przez poszczególne kraje należące do tej organizacji lub z nią współpracujące,
- pieniądzem elektronicznym w rozumieniu ustawy o usługach płatniczych,
- instrumentem finansowym w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi,
- wekslem lub czekiem
- - oraz jest wymienialne w obrocie gospodarczym na prawne środki płatnicze i akceptowane jako środek wymiany, a także może być elektronicznie przechowywane lub przeniesione albo może być przedmiotem handlu elektronicznego.
Podatek dochodowy od kryptowalut
Od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia walut wirtualnych podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu. Dochodem z odpłatnego zbycia walut wirtualnych jest osiągnięta w roku podatkowym różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia walut wirtualnych a kosztami uzyskania przychodów.
Przychody z odpłatnego zbycia waluty wirtualnej w myśl art. 17 ust. 1 pkt 11 ustawy o PIT zalicza się do przychodów z kapitałów pieniężnych. Przez odpłatne zbycie waluty wirtualnej rozumie się wymianę waluty wirtualnej na prawny środek płatniczy, towar, usługę lub prawo majątkowe inne niż waluta wirtualna lub regulowanie innych zobowiązań walutą wirtualną. Z powyższego przepisu wynika, że nie tylko wymiana krytpowaluty na normalną walutę pieniężną będzie powodować powstanie przychodu. Będzie tak również w sytuacji, gdy zapłacimy kryptowalutą za inne zakupy, o czym warto pamiętać w kontekście coraz powszechniejszej możliwości płacenia kryptowalutami. Płatność w internecie bitcoinem powoduje powstanie przychodu do opodatkowania w wysokości tej płatności. Wyjątkiem jest tylko wymiana jednej waluty na drugą, co jest neutralne podatkowo.
Koszty uzyskania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia waluty wirtualnej stanowią udokumentowane wydatki bezpośrednio poniesione na nabycie waluty wirtualnej oraz koszty związane ze zbyciem waluty wirtualnej, w tym udokumentowane wydatki poniesione na rzecz podmiotów prowadzących działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług w zakresie wymiany pomiędzy walutami wirtualnymi i środkami płatniczymi albo pośrednictwa w tym zakresie. Koszty uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia waluty wirtualnej są potrącane w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione, a nadwyżka kosztów nad przychodami z odpłatnego zbycia waluty wirtualnej uzyskanymi w roku podatkowym powiększa koszty uzyskania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia waluty wirtualnej poniesione w następnym roku podatkowym.
W kontekście rozliczania kosztów kontrowersje budzą wydatki na wydobycie kryptowalut w postaci zakupu koparek do kryptowalut, czyli sprzętu pozwalającego na pozyskiwanie kryptowaluty w sposób pierwotny, wskutek wykonywania obliczeń matematycznych oraz związanych z tym opłat na energię elektryczną. Wątpliwości budzi stanowisko organów podatkowych, zgodnie z którym takie wydatki nie mogą być kosztem podatkowym, gdyż nie pozostają w bezpośrednim związku z odpłatnym zbyciem waluty. Szczęśliwie dla podatników sądy administracyjne kwestionują taką interpretację przepisów.
Co istotne, dochodów z odpłatnego zbycia walut wirtualnych nie łączy się z innymi dochodami opodatkowanymi według skali podatkowej, podatkiem liniowym albo innymi dochodami z uzyskanymi z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych. Oznacza to m.in., że przy tych dochodach nie ma możliwości skorzystania z ulg podatkowych i nie stosuje się do nich także przepisów o kwocie wolnej od podatku.
Podatnik zobowiązany jest do złożenia deklaracji o wysokości osiągniętego dochodu i obliczenia należnego podatku po zakończeniu roku podatkowego. Oznacza to, że w trakcie roku podatkowego nie ma obowiązku opłacania zaliczek.
Radosław Urban, doradca podatkowy w TAXEO Komorniczak i Wspólnicy s.k.