Podatek od środków transportowych 2023 - stawki minimalne i maksymalne

Podatek od środków transportowych - czym jest?

Podatek od środków transportowych jest jednym z podatków lokalnych, tj. podatków płaconych w gminach, w których ma siedzibę lub miejsce zamieszkania podatnik, a nie do urzędu skarbowego. Podatki lokalne stanowią dochody gmin. Podatek od środków transportowych jest uregulowany w ustawie z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych.

Opodatkowaniu podatkiem od środków transportowych podlegają:
- samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony,
- ciągniki siodłowe i balastowe przystosowane do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów powyżej 3,5 tony,
- przyczepy i naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dopuszczalną masę całkowitą powyżej 7 ton - z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą,
- autobusy.

Kto płaci podatek od środków transportowych?

Podatnikami podatku od środków transportowych, na których ciąży obowiązek podatkowy są osoby fizyczne i osoby prawne, będące właścicielami ww. środków transportowych (art. 9 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych).
Za właścicieli (a więc i za podatników tego podatku) przepisy ustawy o podatkach i opłatach lokalnych uważają również:
- jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, na które środek transportowy jest zarejestrowany, oraz
- posiadaczy środków transportowych zarejestrowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jako powierzone przez zagraniczną osobę fizyczną lub prawną podmiotowi polskiemu.

Ważne!
Jeżeli środek transportowy stanowi współwłasność dwóch lub więcej osób fizycznych lub prawnych, obowiązek podatkowy w zakresie podatku od środków transportowych ciąży solidarnie na wszystkich współwłaścicielach.

Ważne!
W przypadku zmiany właściciela (np. w wyniku sprzedaży) środka transportowego zarejestrowanego, obowiązek podatkowy ciąży na poprzednim właścicielu do końca miesiąca, w którym nastąpiło przeniesienie własności.

Obowiązek podatkowy w podatku od środków transportowych - terminy

Obowiązek podatkowy w podatku od środków transportowych powstaje:
- od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek transportowy został zarejestrowany (w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym) na terytorium Polski, a w przypadku nabycia środka transportowego zarejestrowanego – od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek transportowy został nabyty, a także
- od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek transportowy został dopuszczony ponownie do ruchu po upływie okresu, na jaki została wydana decyzja organu rejestrującego o czasowym wycofaniu tego pojazdu z ruchu.

Obowiązek podatkowy w podatku od środków transportowych wygasa z końcem miesiąca, w którym środek transportowy został wyrejestrowany lub wydana została decyzja organu rejestrującego o czasowym wycofaniu pojazdu z ruchu, lub z końcem miesiąca, w którym upłynął czas, na który pojazd powierzono.

Obowiązki podatników – deklaracje i zapłata podatku

Podatnicy podatku od środków transportowych mają obowiązek:

1) składać, w terminie do dnia 15 lutego właściwemu organowi podatkowemu, deklaracje na podatek od środków transportowych na dany rok podatkowy, sporządzone na formularzu DT-1 (załącznik DT-1A), a jeżeli obowiązek podatkowy powstał po tym dniu – w terminie 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie tego obowiązku;
2) odpowiednio skorygować deklaracje w razie zaistnienia okoliczności mających wpływ na powstanie lub wygaśnięcie obowiązku podatkowego, lub zmianę miejsca zamieszkania, lub siedziby – w terminie 14 dni od dnia zaistnienia tych okoliczności;
3) wpłacać obliczony w deklaracji podatek od środków transportowych – bez wezwania – na rachunek budżetu właściwej gminy.

Deklaracje na podatek od środków transportowych mogą być składane także za pomocą środków komunikacji elektronicznej - przy użyciu formularza elektronicznego dostępnego na Platformie Usług Administracji Publicznej (ePUAP).

Organem właściwym w sprawach podatku od środków transportowych jest organ podatkowy, na którego terenie znajduje się miejsce zamieszkania lub siedziba podatnika, a w przypadku przedsiębiorstwa wielozakładowego lub podmiotu, w którego skład wchodzą wydzielone jednostki organizacyjne – organ podatkowy, na terenie którego znajduje się zakład lub jednostka posiadająca środki transportowe podlegające opodatkowaniu. W przypadku współwłasności środka transportowego organem właściwym jest organ podatkowy odpowiedni dla osoby lub jednostki organizacyjnej, która została wpisana jako pierwsza w dowodzie rejestracyjnym pojazdu.

Zapłata podatku od środków transportowych

Zgodnie z art. 11 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych podatek od środków transportowych jest (co do zasady) płatny w dwóch ratach proporcjonalnie do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminie do dnia 15 lutego i do dnia 15 września każdego roku. Zasada ta dotyczy sytuacji, gdy obowiązek podatkowy powstał wcześniej niż w lutym danego roku.

Natomiast jeżeli obowiązek podatkowy powstał:

1) po dniu 1 lutego, a przed dniem 1 września danego roku, podatek za ten rok płatny jest w dwóch ratach proporcjonalnie do czasu trwania obowiązku podatkowego w terminie:
a) w ciągu 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego – I rata,
b) do dnia 15 września danego roku – II rata;

2) od dnia 1 września danego roku, podatek jest płatny jednorazowo w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego.

A gdy obowiązek podatkowy powstał lub wygasł w ciągu roku, podatek za ten rok ustala się proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których istniał obowiązek.

Co zmienia się w podatku od środków transportowych w 2023 roku?

Co roku Minister Finansów ma obowiązek obwieścić w Monitorze Polskim stawki minimalne i maksymalne podatku od środków transportowych. Obwieszczenia w tej kwestii ukazały się już odnośnie stawek obowiązujących w 2023 roku.

Obwieszczeniem Ministra Finansów z 28 lipca 2022 r. w sprawie górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych na rok 2023, opublikowanym w Monitorze Polskim z 1 sierpnia 2022 r., poz. 731 (wydanym na podstawie art. 20 ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych) zostały ustalone także tzw. maksymalne stawki podatku od środków transportowych na 2023 rok.
Zatem w roku 2023 stawki podatku od środków transportowych ustalone (do końca 2022 roku) w uchwałach rad gmin gminy nie mogą przekroczyć tych stawek maksymalnych. Bo o faktycznej wysokości stawek podatków i opłat lokalnych w danym roku decyduje każda gmina w odpowiedniej uchwale swojej rady, podjętej w roku poprzednim. Ale stawki uchwalone przez radę gminy nie mogą być wyższe od tych maksymalnych ustalonych przez Ministra Finansów.

Warto też wiedzieć, że w przypadku nieuchwalenia stawek podatku od środków transportowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, 4 lub 6 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, jeśli stawki minimalne dla poszczególnych rodzajów pojazdów są wyższe od stawek uchwalonych na rok poprzedzający rok podatkowy – stosuje się odpowiednie stawki wynikające z załączników nr 1–3 do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.

Ponadto na podstawie art. 12b ust. 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Minister Finansów ustalił w obwieszczeniu z 12 października 2022 r. w sprawie stawek minimalnych podatku od środków transportowych obowiązujących w 2023 r. (Monitor Polski z  21 października 2022 r. poz. 1001) stawki minimalne podatku od środków transportowych na rok 2023.

Stawki maksymalne podatku od środków transportowych 2023

1. Od samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony i poniżej 12 ton:
   1. powyżej 3,5 tony do 5,5 tony włącznie – 1020,16 zł,
   2. powyżej 5,5 tony do 9 ton włącznie – 1701,84 zł,
   3. powyżej 9 ton, ale poniżej 12 ton – 2042,19 zł.
2. Od samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej równej lub wyższej niż 12 ton – 3897,01 zł.
3. Od ciągnika siodłowego lub balastowego przystosowanego do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów od 3,5 tony i poniżej 12 ton – 2382,52 zł.
4. Od ciągnika siodłowego lub balastowego przystosowanego do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów równej lub wyższej niż 12 ton:
   1. do 36 ton włącznie – 3012,13 zł,
   2. powyżej 36 ton – 3897,01 zł.
5. Od przyczep lub naczep, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dopuszczalną masę całkowitą od 7 ton i poniżej 12 ton, z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego – 2042,19 zł.
6. Od przyczep lub naczep, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dopuszczalną masę całkowitą równą lub wyższą niż 12 ton, z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego:
   1. do 36 ton włącznie – 2382,52 zł,
   2. powyżej 36 ton – 3012,13 zł.
7. Od autobusu, w zależności od liczby miejsc do siedzenia poza miejscem kierowcy:
   1. mniejszej niż 22 miejsca – 2411,44 zł,
   2. równej lub większej niż 22 miejsca – 3048,71 zł.

Podatnicy powinni wiedzieć, że przy określaniu stawek podatku od środków transportowych, o których mowa w pkt 1, 3, 5 i 7, rada gminy może różnicować wysokość stawek dla poszczególnych rodzajów przedmiotów opodatkowania, uwzględniając w szczególności wpływ środka transportowego na środowisko naturalne, rok produkcji albo liczbę miejsc do siedzenia (art. 10 ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych).

Stawki minimalne podatku od środków transportowych 2023

Minister Finansów ustalił w obwieszczeniu z 12 października 2022 r. w sprawie stawek minimalnych podatku od środków transportowych obowiązujących w 2023 r. (Monitor Polski z  21 października 2022 r. poz. 1001) stawki minimalne podatku od środków transportowych na rok 2023.

STAWKI MINIMALNE PODATKU DLA POJAZDÓW OKREŚLONYCH W ART. 8 PKT 2 USTAWY Z DNIA 12 STYCZNIA 1991 R. O PODATKACH I OPŁATACH LOKALNYCH

STAWKI MINIMALNE PODATKU DLA POJAZDÓW OKREŚLONYCH W ART. 8 PKT 4 USTAWY Z DNIA 12 STYCZNIA 1991 R. O PODATKACH I OPŁATACH LOKALNYCH

STAWKI MINIMALNE PODATKU DLA POJAZDÓW OKREŚLONYCH W ART. 8 PKT 6 USTAWY Z DNIA 12 STYCZNIA 1991 R. O PODATKACH I OPŁATACH LOKALNYCH

Waloryzacja stawek minimalnych i stawek maksymalnych podatku od środków transportowych

Zgodnie z art. 12b ustawy z  12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych stawki minimalne podatku od środków transportowych określone w załącznikach nr 1–3 do tej ustawy, począwszy od 2004 r., ulegają przeliczeniu na następny rok podatkowy zgodnie z procentowym wskaźnikiem kursu euro na pierwszy dzień roboczy października danego roku w stosunku do kursu euro w roku poprzedzającym dany rok podatkowy.
Do przeliczenia stawek określonych w załącznikach nr 1–3 stosuje się kurs wymiany euro i walut krajowych opublikowany w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Minister właściwy do spraw finansów publicznych (aktualnie Minister Finansów) oblicza corocznie ww. wskaźnik. Jeżeli wskaźnik ten jest niższy niż 5%, stawki minimalne określone w załącznikach nr 1–3 nie ulegają zmianie w następnym roku podatkowym.
Minister właściwy do spraw finansów publicznych ma obowiązek ogłosić, nie później niż do dnia 31 października każdego roku, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” stawki, o których mowa w ust. 1, obowiązujące w następnym roku podatkowym, przeliczone zgodnie z zasadami określonymi w ust. 1–3, zaokrąglając je w górę do pełnych groszy.

Natomiast stawki maksymalne podatku od środków transportowych są waloryzowane na podstawie art. 20 ustawy z  12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych. Zgodnie z tym przepisem górne granice stawek kwotowych (czyli stawki maksymalne) określone w art. 10 ust. 1 tej ustawy, obowiązujące w danym roku podatkowym ulegają corocznie zmianie na następny rok podatkowy w stopniu odpowiadającym wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych (ustalanym przez Prezesa GUS) w okresie pierwszego półrocza roku, w którym stawki ulegają zmianie, w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego.
Minister właściwy do spraw finansów publicznych ma obowiązek ogłosić, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", górne granice stawek kwotowych na każdy rok podatkowy z uwzględnieniem zasady określonej w ust. 1, zaokrąglając je w górę do pełnych groszy.

Stawki minimalne podatku od środków transportowych - dlaczego są ustalane?

Czasem może zaistnieć sytuacja, że stawka maksymalna podatku od środków transportowych, o której mowa w:

• art. 10 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy (samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej równej lub wyższej niż 12 ton),
• art. 10 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy (ciągniki siodłowe lub balastowe przystosowane do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów równej lub wyższej niż 12 ton) lub
• art. 10 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy (przyczepy lub naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dopuszczalną masę całkowitą równą lub wyższą niż 12 ton, z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego:),

jest niższa od odpowiedniej stawki minimalnej. Wtedy rada gminy ma obowiązek uchwalić stawkę podatku od środków transportowych dla poszczególnych rodzajów pojazdów w wysokości odpowiedniej stawki minimalnej.
Wynika to z art. 10 ust 3 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych, zgodnie z którym: Jeżeli górna granica stawki podatku, o której mowa w ust. 1 pkt 2, 4 lub 6, jest niższa od odpowiedniej stawki minimalnej, określonej w załącznikach nr 1–3 do ustawy, górnej granicy stawki nie uwzględnia się. W tym przypadku rada gminy przyjmuje stawkę podatku od środków transportowych dla poszczególnych rodzajów pojazdów w wysokości odpowiedniej stawki, określonej w załącznikach nr 1–3 do ustawy.

oprac. Paweł Huczko