Priorytety kontroli skarbowej w 2008 roku:
• kontrole podatku akcyzowego, szczególnie opodatkowania obrotu paliwami;
• kontrole dochodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów;
• zwalczanie przestępstw karuzelowych w podatku od towarów i usług zarówno w obrocie krajowym, jak i wewnątrzwspólnotowym;
• kontrole handlu elektronicznego;
• kontrole ewidencji obrotu towarów i usług, w tym przy zastosowaniu kas fiskalnych;
• kontrole w zakresie obrotu towarowego z zagranicą;
• kontrole zwolnień podatkowych;
• kontrole gospodarowania majątkiem Skarbu Państwa, w tym procesów prywatyzacyjnych;
• współpraca z innymi służbami państwowymi zwalczającymi przestępczość podatkową, finansową, a także działalność na szkodę instytucji państwowych i samorządowych;
• skuteczne wykorzystanie Informatycznego Systemu Wspomagania Kontroli Skarbowej „ISKOS”.
Wybrane zagadnienia związane z funkcjonowaniem kontroli skarbowej
Sprawdzanie VAT
Zdaniem Ministra Finansów majpoważniejsze, a jednocześnie najtrudniejsze do wykrycia, są oszustwa typu karuzelowego, w których biorą najczęściej udział podmioty mające siedzibę na terenie kilku państw członkowskich. Szacuje się, że oszustwa karuzelowe powodują w skali poszczególnych państw UE ogromne straty budżetowe, co związane jest zarówno z nieuprawnionym korzystaniem ze stawki 0% (w przypadkach gdy nie było faktycznego przemieszczenia towarów, a krążyły jedynie faktury), jak i nieodprowadzaniem podatku należnego przez podmioty pełniące role tzw. missing traders.
W celu przeciwdziałania oszustwom w podatku VAT typu karuzelowego organy kontroli skarbowych winny:
• podejmować działania mające na celu wykrywanie podmiotów mogących uczestniczyć w tym procederze - analizy własne, analizy raportów z Biura Wymiany Informacji Podatkowej w Koninie, informacje otrzymywane z EUROCANET,
• wymieniać informacje i doświadczenia - wymiana informacji przy użyciu formularzy SCAC oraz współpraca, za pośrednictwem Departamentu Kontroli Skarbowej, z wyspecjalizowanymi jednostkami ds. zwalczania oszustw w VAT innych krajów członkowskich,
• zwalczać oszustwa, tj. podejmować działania kontrolne wobec podatników uczestniczących w transakcjach wewnątrzwspólnotowych, w tym w oparciu o rozporządzenie Rady (WE) nr 1798/2003 z dnia 7 października 2003 r. w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie podatku od wartości dodanej. Kontrole wielostronne, obecność w urzędach innych państw członkowskich w celu bezpośredniego uzyskania informacji, uczestnictwo w postępowaniu administracyjnym w innych państwach członkowskich dają możliwość prowadzenia działań w sposób sprawniejszy i bardziej efektywny.
Ponadto podejmowane działania wobec podatników dokonujących zwrotów podatku VAT rozliczanego w systemie TAX FREE wskazują na szereg nieprawidłowości, które mogą świadczyć o procederze wyłudzenia podatku VAT na dużą skalę. Kontrole w tym zakresie winny być więc kontynuowane.
W celu minimalizacji szarej strefy niezbędne są działania kontrolne dotyczące ewidencji obrotów towarów i usług, w tym generalnie przy zastosowaniu kas fiskalnych. Natomiast postępowania mandatowe w tym zakresie mają stanowić prewencyjny czynnik, zmniejszający poczucie bezkarności nieuczciwych podatników.
Podatki dochodowe również na cenzurowanym
Do priorytetowych zadań kontroli skarbowej w 2008 r. będzie należeć kontynuacja kontroli podatkowych w zakresie dochodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów. Modyfikacja założeń programów kontroli i metodologii kontroli skarbowej w tym obszarze powinna wynikać m.in. z doświadczeń zdobytych w 2007 r.
W 2008 r. następuje zwiększenie liczby i skuteczności kontroli w zakresie handlu internetowego (e-handel) oraz włączenie metod gromadzenia informacji stosowanych w tych kontrolach do kontroli tradycyjnych.
Dotychczas przeprowadzone kontrole podmiotów zarówno wystawiających, jak i kupujących fikcyjne faktury wskazują, iż jest to proceder uprawiany na dużą skalę. Proceder ten powoduje duże straty budżetu państwa, głównie z tytułu zaniżenia podatków dochodowych, jak również z tytułu nieuzasadnionego odliczenia podatku naliczonego wynikającego z tych faktur. W związku z powyższym celowe, a wręcz konieczne jest kontynuowanie działań analitycznych i kontrolnych w powyższym zakresie.
Ponadto działania kontrolne winny skupić się na podmiotach korzystających ze zwolnień i odliczeń wynikających z ustaw o podatkach dochodowych. W związku z tym, iż podmioty uprawnione do zwolnień prowadzą z reguły również działalność, od której dochody podlegają opodatkowaniu, powstaje ryzyko nieprawidłowego kwalifikowania tych dochodów.
Kontrole obrotu towarowego z zagranicą
Urzędy kontroli skarbowej mają też podejmować działania zapewniające zwiększenie skuteczności kontroli obrotu towarowego z zagranicą poprzez:
• doskonalenie kwalifikacji inspektorów i pracowników zaangażowanych w kontrole obrotu towarowego z zagranicą,
• rozwijanie współpracy z organami celnymi, podatkowymi i innymi instytucjami,
• podejmowanie działań zmierzających do uzyskiwania dodatkowych źródeł informacji niezbędnych przy planowaniu kontroli, w tym analiza i wykorzystywanie komunikatów OLAF dotyczących nieprawidłowości w stosowaniu prawa celnego.
W trakcie prowadzonych kontroli dotyczących obrotu towarowego z zagranicą szczególną uwagę należy zwracać na klasyfikację towarową, wartość celną, która stanowi podstawę naliczania wszystkich należności importowych, pochodzenie towarów oraz stosowane preferencje. Prawidłowość dokonywanego importu należy także badać w kontekście zagadnień podatkowych.
W roku 2008 i w latach następnych niezbędne będzie przemodelowanie i nowe zdefiniowanie zadań komórek kontroli obrotu towarowego z zagranicą w sposób umożliwiający badanie nie tylko importu, ale realizację pełnych kontroli podatkowych i celnych importerów, efektywniejszych z punktu widzenia ekonomiki działalności kontrolnej.
Kontrole związane z transferami dochodów
Przenoszenie dochodów z wykorzystaniem mechanizmu cen transferowych, w celu uniknięcia ich opodatkowania, zmniejsza wpływy budżetowe oraz korzyści z napływu do Polski zagranicznego kapitału. W przypadku ujawnienia istnienia powiązań kapitałowych lub personalnych pomiędzy podmiotami krajowymi i ich zagranicznymi kontrahentami niezbędne jest zbadanie, czy warunki dokonywanych transakcji zostały ustalone na zasadach rynkowych, czy też mają na celu przeniesienie osiągniętego w Polsce dochodu za granicę.
Kontrole gospodarowania środkami publicznymi
Do najważniejszych zadań realizowanych przez kontrolę gospodarowania mieniem Skarbu Państwa i środkami publicznymi należy też kontrola:
• prawidłowości prywatyzacji mienia Skarbu Państwa,
• gospodarowania nieruchomościami Skarbu Państwa,
• zgodności z prawem i zasadności przyznania pomocy publicznej,
• prawidłowości otrzymania i wykorzystania pomocy finansowej ze środków publicznych.
Prowadzone będą również kontrole rzetelności wypełniania zobowiązań wynikających z udzielonych przez Skarb Państwa poręczeń i gwarancji oraz kontrole wykorzystania środków, których spłatę poręczył Skarb Państwa. W ramach prowadzonych kontroli ocenie powinny podlegać również działania jednostek kontrolnych w zakresie przestrzegania przepisów dotyczących zamówień publicznych. Ponadto w 2008 r. kontynuowane będą kontrole koordynowane, rozpoczęte pod koniec 2007 r.
Wywiad skarbowy działa
Urzędy kontroli skarbowej powinny, zdaniem Ministra Finansów wykorzystywać eksploracyjne i prognostyczne modele analityczne typujące podmioty do kontroli. Jednocześnie w toku kontroli trzeba zwiększyć wykorzystanie metod elektronicznej analizy danych pochodzących m.in. z systemów Finansowo-Księgowych (e-kontrole).
Przy doborze podmiotów do kontroli rosnące znaczenie powinny odgrywać wnioski i informacje otrzymywane od komórek wywiadu skarbowego, Generalnego Inspektora Informacji Finansowej oraz od innych organów spoza resortu finansów (np. Prokuratury, Policji, w tym CBS oraz ABW i CBA).
Współpraca z innymi organami i instytucjami
Za granicą też się nie ukryjesz przed fiskusem
Współpraca z zagranicą, szczególnie z organami podatkowymi państw członkowskich UE, ma umożliwiać skuteczne przeciwdziałanie nieprawidłowościom i oszustwom podatkowym o charakterze międzynarodowym. Pomoc administracyjna innych państw powinna być wykorzystywana dla potrzeb prowadzonych kontroli skarbowych.
Wymiana informacji podatkowych realizowana może być na podstawie klauzul o wymianie informacji zawartych w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania lub (tylko w przypadku państw Unii Europejskiej) w oparciu o nowelizowaną Dyrektywę Rady Wspólnot Europejskich 77/799/EWG w sprawie wzajemnej pomocy właściwych władz Państw Członkowskich w obszarze podatków bezpośrednich. Efektywną formą uzyskiwania pomocy administracyjnej w sprawach podatkowych może być podejmowanie jednoczesnych kontroli podatkowych w zakresie podatku dochodowego oraz finansowanych przez program Komisji Europejskiej FISCALIS kontroli wielostronnych w zakresie podatku VAT.
Realizacja takich kontroli pozwala na przyśpieszenie wymiany informacji i bezpośrednie kontakty z przedstawicielami administracji podatkowych uczestniczących w kontroli.
źródło: www.mf.gov.pl