Jeśli dana czynność wykonana została poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika czy wykonującego wolny zawód to w świetle art. 4 ust. 1 i 2 VI Dyrektywy z tytułu wykonania takiej czynności dany podmiot nie może być uznany za podatnika VAT i to bez względu na to, czy czynność tę wykonał jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy, czy też wielokrotnie.Tak wynika z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 15 września 2010 r. (I SA/Gd 508/10).
Skutki podatkowe sprzedaży przez rolnika części majątku w postaci działek
Osoba fizyczna odziedziczyła gospodarstwo rolne. Początkowo uprawiała ziemię, jednak po dłuższym czasie zdecydowała się podzielić grunt na działki i sprzedać część majątku. W związku z tym wystąpiła o interpretację przepisów prawa podatkowego, z pytaniem, czy powinna przy sprzedaży naliczyć VAT?
Zdaniem wnioskodawcy, transakcja nie powinna podlegać VAT, bowiem jest on właścicielem przedmiotowej nieruchomości gruntowej od 28 lat i nadal uprawia ziemię oraz płaci podatek gruntowy. Nie zamierza też sprzedawać gruntu w całości.
Organ podatkowy uznał to stanowisko za nieprawidłowe i wskazał, że sprzedaż działek stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 5 ust. 1 ustawy o VAT i jako taka podlega opodatkowaniu VAT. Mając na uwadze definicję działalności gospodarczej organ uznał, ze transakcja ma związek z taką działalnością, albowiem rolnik w świetle ustawy o VAT posiada status podatnika prowadzącego działalność gospodarczą (działalność rolniczą).
Jeśli więc osoba taka wykonuje inne czynności mieszczące się w zakresie przedmiotowym opodatkowania VAT, brak jest podstaw prawnych do uznania, iż nie podlegają one opodatkowaniu. Wnioskodawca nie zgodził się z interpretacją i wniósł skargę do WSA, który uchylił zaskarżoną interpretację.
Sąd stwierdził, że jeśli dana czynność wykonana została poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika czy wykonującego wolny zawód to w świetle art. 4 ust. 1 i 2 VI Dyrektywy z tytułu wykonania takiej czynności dany podmiot nie może być uznany za podatnika VAT i to bez względu na to, czy czynność tę wykonał jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy, czy też wielokrotnie.
Polecamy: serwis Podatki osobiste
Zbyte przez skarżącego działki wykorzystywane były w celu zaspokojenia jego potrzeb osobistych. Skarżący w złożonym wniosku wskazał bowiem, że nie był podatnikiem VAT, opłacał wyłącznie "podatki od nieruchomości".
Ponadto zbycie wyodrębnionych działek miało na celu uzyskanie środków finansowych na poczet opłat związanych z rentą planistyczną i opłatą adiacencka. Grunt, z którego zostały wydzielone działki, wykorzystywany był do upraw służących wyłącznie własnym potrzebom. Na nieruchomości nie prowadzono żadnej działalności gospodarczej. W tej sytuacji sam fakt wydzielenia przez skarżącą działek oraz ich sprzedaż nie przesądza o uznaniu zbywcy za podatnika podatku od towarów i usług.
Status rolnika nie przesądza automatycznie o prowadzeniu działalności gospodarczej
Przytaczany wyrok WSA w Gdańsku jest kolejnym orzeczeniem po wyroku NSA z dn. 29 października 2007 r. (sygn. I FPS 3/07), w którym to sąd wskazał, w jakich okolicznościach osoba fizyczna sprzedająca działki może zostać uznana za podatnika VAT.
Polecamy: serwis VAT
W świetle art. 15 ustawy o VAT oraz art. 2 unijnej Dyrektywy 2006/112/WE, aby daną osobę fizyczną można było uznać za podatnika VAT z tytułu sprzedaży gruntu, muszą być spełnione następujące przesłanki:
1) musi ona samodzielnie wykonywać działalność gospodarczą,
2) na terytorium państwa członkowskiego,
3) odpłatnie ,
4) jako podatnik występujący w takim charakterze, nawet jeśli czynność została wykonana jednorazowo.
Jednakże z przedstawionego przez skarżącą stanu faktycznego wyraźnie wynika, że działki będące przedmiotem sprzedaży wchodziły do jej osobistego majątku i nie służyły działalności gospodarczej. Oznacza to zatem, że sprzedaż tych działek nie nastąpiła w wykonaniu działalności gospodarczej.
Z samego bowiem faktu, że wnioskodawca jest rolnikiem, nie można wnioskować, że sprzedaż działek następuje w wykonaniu działalności rolnej. Skoro bowiem majątek był od początku nabyty na jej potrzeby osobiste, a nie na potrzeby działalności rolniczej, nie można jego sprzedaży uznać za wykonywaną w ramach działalności gospodarczej. Nie ma tutaj znaczenia fakt, że skarżący podzielił grunt na mniejsze działki, a następnie dokonywał ich stopniowej sprzedaży.
Wprowadzenie przez polskiego ustawodawcę określenia, iż podatnikiem jest również osoba wykonująca czynność jednorazowo, lecz w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy, miało na celu opodatkowanie VAT również tych transakcji, które są zawierane okazjonalnie, ale w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Jednakże, skoro w danych okolicznościach transakcje dotyczą majątku osobistego, który nigdy nie służył wykonywaniu działalności gospodarczej, trudno uznać, iż powinny one podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.