Wspólnota a VAT
Wspólnota mieszkaniowa nie jest podatnikiem VAT (nie prowadzi działalności gospodarczej wg definicji z ustawy o VAT) - w zakresie:
- zarządu nieruchomością wspólną,
- zakupu mediów do lokali poszczególnych właścicieli będących członkami wspólnoty mieszkaniowej,
- zakupu i dostarczania mediów do innych wspólnot mieszkaniowych znajdujących się na tym samym osiedlu mieszkaniowym,
- pobierania pieniędzy na utrzymanie nieruchomości znajdującej się na terenach wspólnych osiedla.
Na podstawie ustawy o VAT wspólnoty mieszkaniowe tworzone na podstawie ustawy o własności lokali mogą być traktowane jako samodzielni podatnicy VAT (jako tzw. jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej). Jednakże tylko w przypadku dokonywania przez wspólnotę czynności podlegających opodatkowaniu VAT na rzecz osób trzecich, tj. nie wchodzących w skład wspólnoty. Czynnościami takimi może być np. wynajem pomieszczeń.
Tak interpretują tą kwestię organy podatkowe. Przykładem jest interpretacja Naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa-Targówek z 21 czerwca 2007 r., nr 1437/ZP/443/45/EZ/07.
Jest to prawidłowe stanowisko. Czynności zwykłego zarządu oraz pobierania zaliczek od członków Wspólnoty na poczet utrzymania i eksploatacji nieruchomości wspólnej nie mieszczą się w ramach regulacji ustawy o VAT. Tym samym nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem. Dlatego też Wspólnota nie powinna wystawiać faktur VAT na rzecz członków wspólnoty.
Uwaga !
W rozliczeniach wewnątrz wspólnoty nie występuje obrót (sprzedaż). Tym samym nie można mówić o odsprzedaży mediów i konieczności fakturowania tej czynności fakturą VAT.
Natomiast gdy wspólnota mieszkaniowa będzie wynajmować lokale lub budynki osobom trzecim (czyli spoza wspólnoty) będzie musiała płacić VAT. Gdy będzie to wynajem na cele mieszkaniowe - będzie korzystał ze zwolnienia z VAT.
Wynajem na cele inne niż mieszkaniowe nie korzysta ze zwolnienia i jest opodatkowany stawką 22%. Jednak w takim przypadku możemy korzystać ze zwolnienia ze względu na wysokość obrotów. W 2008 r. jest to kwota 50 000 zł. Do limitu nie będziemy wliczać należności od członków wspólnoty na poczet zarządzania nieruchomościami wspólnymi.
Reafaktutrowanie
Opodatkowaniu VAT będzie podlegać również przenoszenie kosztów opłat za media na osoby trzecie. Rozliczenie kosztów dostarczenia wody, ogrzewania, gazu, energii możliwe jest poprzez:
- ich refakturowanie według stawek wynikających z pierwotnie wystawionych faktur;
- wkalkulowanie w cenę (element kalkulacji czynszu najmu), jako czynsz za usługę najmu.
Co prawda przepisy ustawy o VAT nie regulują kwestii refakturowania kosztów ale w praktyce takie refakturowanie jest dopuszczalne i tolerowane przez fiskusa. Dlatego koszty niektórych usług (zwłaszcza dostawy tzw. mediów - np. wody, prądu, gazu) mogą być w ramach zawartych umów przenoszone na faktycznego odbiorcę (np na najemcę), poprzez wystawianie tzw. "refaktur".
Refakturowanie polega na wystawieniu faktury przez jeden podmiot innemu podmiotowi odsprzedaży usług bez doliczania marży. Celem jest przeniesienie kosztów przez podmiot refakturujący na podmiot, który z danych usług faktycznie korzysta. Refaktura jest więc zwykłą fakturą VAT, tyle że wystawioną przez podmiot pośredniczący pomiędzy właściwym usługodawcą, a rzeczywistym nabywcą tej usługi.
W praktyce przyjmuje się, że refakturowanie jest dopuszczalne, gdy występują następujące okoliczności:
- przedmiotem refakturowania są usługi, z których nie korzysta podmiot (lub korzysta w części), na którego wystawiona jest pierwotna faktura;
- sprzedaż (odsprzedaż) musi być dokonana po cenie zakupu, bez marży narzuconej przez odsprzedającego;
- podmiot, który dokonuje refakturowania, wystawia na rzecz nabywcy fakturę (refakturę) z uwzględnieniem tej samej stawki podatku VAT (bądź stosuje zwolnienie od podatku), która jest na fakturze pierwotnej wystawionej przez usługodawcę.
Paweł Huczko