Anna Szyszka
doradca podatkowy w krakowskim biurze Mazars
Nabywca przedsiębiorstwa, zorganizowanej części przedsiębiorstwa lub określonych składników majątku związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem za powstałe do dnia nabycia zaległości podatkowe związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Podkreślić należy, iż zakres odpowiedzialności nabywcy jest ustawowo ograniczony do wartości nabytego przedsiębiorstwa, jego zorganizowanej części lub składników majątku.
Jedną z dróg ograniczenia odpowiedzialności nabywcy jest uzyskanie przez niego zaświadczenia o zaległościach podatkowych zbywcy. Regulacja ta ma na celu zabezpieczenie nabywcy przed zaległością podatkową zbywcy oraz umożliwienie nabywcy świadomego podjęcia decyzji co do nabycia na tle ryzyk z nim związanych.
Potencjalny nabywca może wnieść do organu podatkowego o wydanie zaświadczenia ZAS-Z, wskazującego wysokość zaległości podatkowych (a także innych należności) zbywającego lub ich brak w dniu wydania niniejszego zaświadczenia. Podkreślić należy, iż zgodnie z par. 5 rozporządzenia ministra finansów z 22 sierpnia 2005 r. w sprawie zaświadczeń wydawanych przez organy podatkowe (Dz.U. nr 165, poz. 1374 z późn. zm.) zaświadczenie na żądanie podmiotów wymienionych w art. 306g par. 1 Ordynacji podatkowej jest wydawane za zgodą podatnika wyrażoną na piśmie z jego podpisem urzędowo lub notarialnie poświadczonym - w przypadku gdy podatnikiem jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej.
Zwykła forma pisemna zgody, aczkolwiek wymagająca oprócz podpisu także pieczęci używanej dla celów działalności gospodarczej, jest wystarczająca do wydania zaświadczenia o niezaleganiu w podatkach lub stwierdzającego stan zaległości związanych z działalnością gospodarczą.
Organ podatkowy bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie siedmiu dni, wydaje zaświadczenie ZAS-Z. Znaczenie tego zaświadczenia jest takie, że nabywca nie odpowiada za zaległości niewskazane w zaświadczeniu. Trzeba pamiętać, że ochrona ta jest ograniczona czasowo.
Nabywca odpowiada za zaległości podatkowe i inne należności zbywcy powstałe po dniu wydania zaświadczenia, a przed dniem nabycia przedsiębiorstwa, jego części lub składników majątku, jeżeli od dnia wydania zaświadczenia do dnia zbycia:
• upłynęło 30 dni - w przypadku zbycia przedsiębiorstwa lub jego części;
• upłynęły 3 dni - w przypadku zbycia składników majątku.
Jeżeli zatem transakcja nie zostanie sfinalizowana przed upływem powyższych terminów, procedura uzyskiwania zaświadczeń może zostać powtórzona.
Podkreślić należy, iż w przypadku uchybienia powyższym terminom odpowiedzialność nabywcy może dotyczyć zaległości podatkowych i innych należności zbywcy wymienionych w art. 107 par. 2 pkt 2-4 Ordynacji podatkowej (z wyłączeniem odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych oraz oprocentowania od niezwróconych w terminie zaliczek naliczonego podatku od towarów i usług) powstałych po dniu wydania zaświadczenia. Na zakończenie trzeba jeszcze dodać, że odpowiedzialność za zaległości powstałe w okresie, którego dotyczy zaświadczenie, a niewskazane w zaświadczeniu, jest wyłączona.
(KK)
PODSTAWA PRAWNA
• Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).