Nota korygująca stanowi dokument służący do korygowania przez nabywcę pomyłek w otrzymanych przez niego fakturach. Należy pamiętać, że ustawodawca zastrzegł, w jakich sytuacjach noty korygujące mogą zostać wystawione.
W niniejszym artykule zostanie przeprowadzona analiza, czy w sytuacji gdy dokonano podziału osoby prawnej, nowa spółka (tzw. spółka wydzielona) otrzymując faktury wystawione na spółkę dzielona (która już nie była stroną transakcji) uprawniona jest wystawienia not zmieniających dane nabywcy.
Podatnicy podatku VAT, co do zasady mają obowiązek udokumentować dokonaną sprzedaż za pomocą faktury. Wskazana powinność wynika z art. 106 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (zwanej dalej ustawą o VAT). Przy czym szczegółowe zasady wystawiania faktur zostały uregulowane w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. m.in. w sprawie wystawiania faktur.
Jak czytamy w § 5 ust. 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia, faktura powinna zawierać imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy, a także numery identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy.
Co istotne nabywca towaru lub usługi, który otrzymał fakturę lub fakturę korygującą zawierającą pomyłki dotyczące jakiejkolwiek informacji wiążącej się zwłaszcza ze sprzedawcą lub nabywcą lub oznaczeniem towaru lub usługi (z wyjątkiem pozycji wpływających na wysokość podatku, może wystawić fakturę nazwaną notą korygującą) - 15 ust. 1 rozporządzenia.
Zwróćmy uwagę, że ustawodawca używa zwrotu: „jakakolwiek informacja wiążąca się z (...) nabywcą”. Powyższe oznacza możliwość korygowania jedynie pomyłek w sposobie określenia nabywcy, np. błąd w nazwie, adresie lub numerze identyfikacyjnym, itp.
Tym samym, za pomocą noty korygującej co do zasady mogą być prostowane jedynie pomyłki dotyczące tego konkretnego (tzn. rzeczywistego) sprzedawcy czy nabywcy. W konsekwencji trzeba uznać za niedopuszczalne wystawienie noty korygującej zmieniającej stronę danej transakcji. Wyjątek od tej reguły, stanowi jednakże sukcesja podatkowa.
Wydatki w podróży służbowej w kosztach uzyskania przychodów
Przekazanie towarów z logo - rozliczenie VAT
Mając na uwadze poczynione uwagi, należy zastanowić się, czy w przypadku podziału osoby prawnej mamy do czynienia z rzeczoną sukcesją.
Kwestia sukcesji podatkowej uregulowana została w przepisach ustawy Ordynacja podatkowa. Jak czytamy w art. 93c § 1 Ordynacji podatkowej osoby prawne przejmujące lub osoby prawne powstałe w wyniku podziału wstępują, z dniem podziału lub z dniem wydzielenia, we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki osoby prawnej dzielonej pozostające w związku z przydzielonymi im, w planie podziału, składnikami majątku.
Z przywołanego przepisu wynika, że w przypadku podziału osoby prawnej następuje sukcesja jej praw i obowiązków. Przy czym zakres sukcesji związany jest z przydzielonymi w planie podziału składnikami majątku. Tym samym w przypadku podziału, podmiot przejmujący wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki podatkowe, które związane są z tą częścią majątku, która jest przejmowana.
Zauważmy, że w sytuacji gdy po dniu wydzielenia wykonano usługi bądź dokonano dostawy towarów na rzecz nowego podmiotu, tj. tzw. spółki wydzielonej, faktura powinna zawierać dane tej spółki (a nie dane spółki dzielonej) - bowiem to jednie ona była stroną transakcji.
W niniejszym przypadku (tj. przy podziale poprzez wydzielenie) nie znajdują zastosowania przepisy dotyczące sukcesji podatkowej.
Jak wynika z przepisów Ordynacji podatkowej, wskazana sukcesja ma zastosowanie jedynie w odniesieniu to części przejmowanego przez spółkę wydzieloną majątku. Tym samym należy uznać, że spółka wydzielona nie jest uprawniona do zmiany danych nabywcy w otrzymanych fakturach w drodze wystawienia noty korygującej. Po podziale spółek zmiana danych nabywcy może nastąpić jedynie w drodze wystawienia przez sprzedawcę faktury korygującej (§ 14 ust. 1 ww. rozporządzenia).
Powyższe znajduje odzwierciedlenie w stanowisku organów podatkowych.
Przykładowo, w interpretacji indywidualnej Ministra Finansów z 1 lutego 2012 r. (sygn. IBPP3/443-1209/11/AM) oraz w interpretacji indywidualnej z 31 marca 2010 r. (sygn.: IBPP1/443-54/10/AZb), w której wskazano: „(...) w przypadku, gdy faktura zawiera pomyłki dotyczące jakiejkolwiek pozycji powinna zostać skorygowana w ten sposób, aby odzwierciedlała faktycznie dokonaną transakcję między ściśle określonymi podmiotami gospodarczymi.
Skoro więc transakcja rzeczywiście miała miejsce, zarówno dostawca jak i nabywca istnieją i zgadzają się, że zaistniała pomyłka polegająca na błędnym określeniu nabywcy - to całkowita zmiana danych dotyczących nabywcy w drodze wystawienia faktury korygującej przez sprzedawcę jest postępowaniem zgodnym z cytowanymi przepisem § 14 rozporządzenia.
Reasumując, w przypadku wystąpienia pomyłki dotyczącej danych nabywcy na fakturze sprzedaży, całkowita zmiana tych danych, w drodze wystawienia przez sprzedawcę faktury korygującej jest postępowaniem dopuszczalnym w świetle obowiązujących przepisów.”
Małgorzata Breda, doradca podatkowy,
kierownik zespołu podatku VAT ECDDP Sp. z o.o.