rada
Nie trzeba korygować podatku naliczonego, który wcześniej został odliczony przez podatnika. Niezawinione straty w majątku obrotowym stanowią koszty uzyskania przychodu. W momencie gdy podatnik dokonał odliczenia podatku w związku z poczynionymi zakupami, miał do tego prawo, ponieważ zakupy były związane z czynnościami opodatkowanymi. Jest to podstawowe kryterium, według którego należy rozpatrywać prawo podatnika do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony.
uzasadnienie
Z pytania wynika, że Czytelnik stwierdził niedobory powstałe w wyniku zalania magazynu.
Są to niezawinione z jego strony straty powstałe w majątku obrotowym.
Z treści przedstawionego problemu można również wywnioskować, że Czytelnik posiada odpowiednie zabezpieczenia przed ewentualnym pożarem czy też innymi wypadkami, które mogą się zdarzyć. Zatem wszelkie straty, jakie ewentualnie może ponieść, będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu.
Otóż podatnik VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, ma prawo do obniżenia VAT należnego o kwotę podatku naliczonego. Z pytania to nie wynika, jednak zakładamy, że skoro Czytelnik prowadzi sklep i ma magazyny, wykonuje działalność opodatkowaną VAT. Zatem dokonując zakupów na potrzeby prowadzonej działalności, ma on prawo dokonać odliczania VAT naliczonego wynikającego z faktur potwierdzających te zakupy. Odliczenia może dokonać w miesiącu otrzymania faktury bądź w miesiącu następnym.
W myśl art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się jedynie do nabywanych towarów i usług, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogłyby być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym. Natomiast w przypadku Czytelnika straty te będzie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, ponieważ będzie on w stanie wykazać, iż podjął wszelkie środki ostrożności, aby do takich sytuacji nie dochodziło. Awaria systemu zraszania jest zdarzeniem całkowicie niezależnym od Czytelnika, a zatem niezawinionym.
Tak więc stwierdzenie niedoborów nie powoduje konieczności skorygowania VAT odliczonego w związku z ich kupnem (towarów zniszczonych). Najistotniejszym warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia VAT naliczonego jest bowiem związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. A taki związek na pewno istniał. Jest to podstawowe kryterium, według którego należy rozpatrywać prawo podatnika do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony.
Można się jednak spotkać z interpretacjami organów podatkowych, w których stwierdzają one, iż w przypadku gdy udowodniona zostanie wina któregoś z pracowników i zostanie on w związku z tym pociągnięty do odpowiedzialności, podatnik, który poniósł straty z winy pracownika, powinien skorygować odliczony podatek naliczony w związku z zakupami, które uległy zniszczeniu.
Tak między innymi wypowiedział się Naczelnik Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku w piśmie z 2 grudnia 2005 r. nr PV/443-407/IV/ 2005/JW. Stwierdził w nim, że ponieważ nie dojdzie do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów poniesionych przez podatnika strat (odpowiedzialność materialną poniesie pracownik), podatnik ten powinien skorygować odliczony wcześniej podatek naliczony, ponieważ powoduje to brak możliwości odliczenia podatku naliczonego podczas zakupu towaru objętego tym niedoborem (straty w majątku obrotowym). Podatnik powinien zrobić korektę w deklaracji za miesiąc, w którym niedobór stwierdzono i zakwalifikowano jako zawiniony - z tą chwilą wydatki przestały stanowić koszt uzyskania przychodów.
Z tym stanowiskiem nie do końca jednak można się zgodzić. Jak stwierdziliśmy bowiem na wstępie, wyznacznikiem dla podatnika jest związek odliczonego VAT naliczonego z czynnościami opodatkowanymi. To, że w wyniku awarii doszło do zniszczenia towaru, powinno mieć drugorzędne znaczenie, a strat z tego tytułu nie można zaliczyć do kosztów.
Jeśli jednak Czytelnik ma wątpliwości co do takiego rozwiązania, powinien wystąpić z wnioskiem o wydanie interpretacji podatkowej do organu właściwego miejscowo ze względu na rozliczenia w zakresie podatku od towarów i usług.
• art. 86 ust. 1, art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 192, poz. 1382
Magdalena Jabłecka
ekspert w zakresie VAT