RADA
Gdy za dodatkowy towar należy zapłacić nawet symboliczną kwotę, to rozliczamy VAT od wewnątrzwspólnotowego nabycia. W przypadku otrzymania dodatkowych towarów bez zapłaty należy je traktować jako rabat naturalny, który obniży cenę jednostkową towaru. Oba nabycia należy wykazać w deklaracji INTRASTAT. Również kontynuacja tej promocji dla krajowych klientów spowoduje skutki w rozliczeniu VAT. Szczegóły w uzasadnieniu.
UZASADNIENIE
W Państwa przypadku należy wyróżnić dwie sytuacje, a mianowicie gdy towary są przekazywane:
1) za dodatkową opłatą,
2) bez opłat.
W pierwszym przypadku mamy do czynienia z zakupem po obniżonej cenie. Zakup ten należy traktować jako wewnątrzwspólnotowe nabycie, ponieważ odpłatne nabycie towarów za granicą od podatnika podatku od wartości dodanej zawsze traktowane jest jako wewnątrzwspólnotowe nabycie. W przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia podstawą opodatkowania jest kwota, jaką nabywający jest obowiązany zapłacić. Jednocześnie przy ustalaniu podstawy opodatkowania należy ją pomniejszyć o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, a także kwot wynikających z dokonanych korekt faktur. Dlatego w Państwa przypadku podstawa opodatkowania będzie wynosić 1 euro. Tak jak w przypadku pozostałych towarów, to nabycie należy rozliczyć w deklaracji VAT-7, informacji podsumowującej oraz INTRASTAT, wykazując jako podstawę opodatkowania 1 euro, w przeliczeniu na złote.
Natomiast w drugim przypadku mamy do czynienia z rabatem naturalnym, ponieważ zakupując towar w określonej ilości lub o określonej wartości, otrzymujemy dodatkowo pewną ilość tego towaru nieodpłatnie. Rabat naturalny, czyli świadczenie w postaci dodatkowej ilości produktów, stanowi element obniżający podstawę opodatkowania z tytułu dostawy towarów. Nabywca otrzymuje bowiem więcej towarów za tę samą kwotę należną.
Na takim stanowisku stoi również większość organów podatkowych. „W przypadku więc, gdy klient dokonuje określonego zakupu (w opisywanym przez wnioskodawcę przypadku jest to zakup powyżej kwoty 700,00 zł), a następnie sprzedawca przekazuje w zamian za to inną sztukę towaru, którego wartość mieści się w granicach upustu, to wówczas mamy do czynienia z rabatem, o którym mowa w art. 29 ust. 4 ustawy, a więc obniżeniem ceny w stosunku do zakupywanego towaru” (pismo z 4 maja 2006 r. nr USPP/443/3/2006 Urzędu Skarbowego w Czechowicach-Dziedzicach).
Również w piśmie z 24 marca 2006 r. nr PP-3/4407/18/06 Izby Skarbowej w Krakowie czytamy, że: „Po rozpoznaniu złożonego zażalenia oraz akt sprawy Dyrektor Izby Skarbowej w Krakowie stwierdza. Spółka dla celów zwiększenia atrakcyjności sprzedawanego towaru stosuje promocję polegającą na tym, że za daną cenę klient otrzymuje większą ilość danego nawozu. Prowadzi to de facto do obniżenia ceny jednostkowej za dany towar poprzez dołożenie dodatkowej ilości tego towaru.
W opisanej sytuacji dochodzi zatem do udzielenia z chwilą sprzedaży opustu, o którym mowa w art. 29 ust. 4 ustawy o VAT, który w obrocie gospodarczym przybrał nazwę >rabatu towarowego<. Zgodnie z tym przepisem obrót zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłato podobnym charakterze, a także kwot wynikających z dokonanych korekt faktur.
Podstawę opodatkowania w przypadku opisanym przez Spółkę stanowi obrót pomniejszony o kwotę opustu, czyli kwota należna pobierana od klienta, pomniejszona o podatek należny” .
Udzielony rabat pomniejsza cenę jednostkową towaru.
Jak czytamy w piśmie z 13 marca 2007 r. nr 1471/VTR1/443-459/06/AW Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie: „Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny, należy stwierdzić, iż przyznawane przez Stronę >rabaty towarowe< należy traktować jako rabat, o którym mowa w art. 29 ust. 4, gdyż prowadzi to de facto do obniżenia ceny jednostkowej za dany towar poprzez dołożenie dodatkowej ilości tego towaru. Zatem nie ma podstaw prawnych do wystawienia faktury wewnętrznej po udzieleniu rabatu”.
Przykład
Spółka zakupiła 50 sztuk towaru po 10 zł brutto każda. Otrzymała od swojego kontrahenta 2 sztuki gratis. Znaczy to, że sprzedawca powinien na fakturze wpisać jako wartość brutto poszczególnej sztuki 9,62 zł (50 x 10/52 = 9,62 zł) i wykazać 52 sztuki towaru.
Jednak niektóre organy podatkowe są innego zdania, uznając, że przekazujący towary powinien naliczyć VAT, gdy są spełnione warunki dla opodatkowania nieodpłatnych czynności określonych w art. 7 ust. 2 ustawy (pismo z 5 stycznia 2006 r. nr 1471/NTR2/443-508/05/MŻ Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie). Natomiast obdarowany nie powinien obniżać podstawy opodatkowania. Jednak stanowisko to nie jest prawidłowe.
W deklaracji INTRASTAT również należy wykazać dodatkowe towary. Za wartość transakcji zaliczanych do przywozu w systemie INTRASTAT, będących jednocześnie wewnątrzwspólnotowymi nabyciami w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług, uznaje się kwotę będącą podstawą ich opodatkowania VAT (tj. bez kwoty samego podatku). Jeśli do podstawy opodatkowania jest wliczony podatek akcyzowy, nie należy go uwzględniać przy wyznaczaniu wartości tych transakcji. Wartość statystyczna nie obejmuje podatków i opłat należnych w przywozie, takich jak: VAT, akcyza i inne opłaty o podobnym charakterze. Dlatego zarówno w pierwszym, jak i w drugim przypadku należy wykazać dodatkowe towary w deklaracji INTRASTAT, wpisując wartość, która jest podstawą opodatkowania w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia.
Przekazywanie tych towarów klientom w kraju za przysłowiową złotówkę należy opodatkować jako odpłatną dostawą towarów, gdzie podstawą opodatkowania będzie 1 zł. W przypadku przekazywania niedopłatnego dodatkowych towarów, tak jak w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia, będzie stanowić rabat naturalny.
Ponieważ brak jest jednolitego stanowiska na temat opodatkowania rabatów towarowych, radzimy wystąpić o interpretację do Ministra Finansów za pośrednictwem dyrektora właściwej izby skarbowej.
• art. 5 pkt 4, art. 29 ust. 4, art. 31 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 192, poz. 1382
• załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Finansów z 21 kwietnia 2004 r. w sprawie zgłoszeń INTRASTAT - Dz.U. Nr 89, poz. 846; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 243, poz. 1765
Marcin Jasiński
ekspert w zakresie VAT