Świadczymy usługi, których wykonanie, zgodnie z postanowieniami umowy, każdorazowo potwierdzane jest protokołem odbioru usługi podpisywanym przez obie strony. W praktyce niekiedy zdarza się, że data odbioru usługi określona w protokole odbioru nie jest tożsama z datą ostatniej czynności wykonanej w związku z realizacją usługi. Jest to spowodowane uprawnieniem do weryfikacji faktycznego wykonania zakresu zleconej usługi. Dopiero po sprawdzeniu wykonania wszystkich czynności objętych zakresem rzeczowym umowy mają miejsce czynności związane z odbiorem usługi. Odbiór usługi następuje w dacie protokolarnego potwierdzenia faktu kompletnego wykonania usługi, co regulują zapisy zawartej umowy. Podpisanie przez strony umowy protokołu odbioru usługi jest potwierdzeniem jej wykonania. Czy postępujemy prawidłowo, przyjmując datę podpisania protokołu jako moment wykonania usługi rodzący obowiązek podatkowy w VAT?
Nie. Z Państwa pytania wynika, że w odniesieniu do świadczonych usług obowiązek podatkowy powstaje na zasadzie ogólnej, czyli z momentem ich wykonania, zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy o VAT. Kluczowe jest więc prawidłowe określenie momentu wykonania tych usług. Ustawa o VAT nie definiuje jednak tego momentu, ani w żaden sposób nie precyzuje, jakimi kryteriami należy posługiwać się dla jego określenia. Należy jednak podkreślić, że o faktycznym wykonaniu usługi decyduje jej charakter. Natomiast o charakterze i o dacie wykonania usługi decydują strony umowy cywilnoprawnej, chyba że moment ten jest określany przez obowiązujący przepis prawa regulujący zasady wykonywania danego rodzaju usług. Ponieważ w opisanym w pytaniu przypadku protokolarny odbiór usługi jest konsekwencją zapisów umownych, a nie wymogiem wynikającym z przepisów prawa, to dla celów VAT nie może on determinować uznania usługi za wykonaną dopiero w dacie jego podpisania. Protokół ten potwierdza bowiem jedynie, kto i kiedy wykonał dane czynności oraz kiedy nastąpiła ich akceptacja zgodnie z łączącą strony umową. Dlatego też w takiej sytuacji o wykonaniu usługi będzie decydować faktyczne wykonanie tej usługi, nie zaś przyjęcie tej usługi na podstawie protokołu jej odbioru (podpisywanego z opóźnieniem w stosunku do momentu faktycznego zakończenia wykonywania usługi).
Polecamy produkt: Biuletyn VAT
Potwierdzają to także organy podatkowe. W piśmie Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 12 maja 2014 r. (sygn. ILPP1/443-104/14-3/AW) czytamy:
Forma, sposób i rodzaj dokumentu potwierdzającego wykonanie usług, o których mowa we wniosku, co do zasady, powinny być określone w umowie łączącej strony Jak wskazuje Zainteresowany, przyjętą w tej sytuacji przez Strony praktyką jest podpisywanie protokołu odbioru robót, potwierdzającego wykonanie całości prac przez Wykonawcę. W związku z tym należy uznać, że z protokołu wynika zazwyczaj, kto i jakie prace wykonał, kiedy zostały wykonane oraz kiedy zostały przyjęte przez drugą stronę. Wobec tego protokół odbioru robót potwierdza więc fakt wykonania tej usługi i stanowi podstawę do rozliczenia finansowego między stronami umowy, jednak nie przesądza o terminie i zakresie ich wykonania. W konsekwencji należy stwierdzić, że w rozpatrywanej sprawie w przypadku usługi obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług powstanie z momentem wykonania przez Wykonawcę danej usługi, a nie jak wskazuje Wnioskodawca w dacie protokolarnego jej odbioru.
Obowiązek podatkowy od usługi rocznej licencji
We wcześniejszych interpretacjach organy podatkowe zajmowały jednak odmienne stanowisko w tej kwestii. Przykładowo w interpretacji indywidualnej z 18 grudnia 2009 r. (sygn. IPPP1/443-882/09-4/AP) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uznał, że:
Sporządzony, a następnie wysłany do podpisu, przez Spółkę protokół odbioru stanowi potwierdzenie, akceptację, że określonego dnia prace zostały przyjęte przez drugą stronę, a więc, że dokument ten potwierdza odbiór prac przez zlecającego ich wykonanie. Jak wskazano w przedstawionej sytuacji, na przedmiotowym protokole widnieje data wystawienia tego protokołu przez Spółkę - czyli data przedstawienia prac kontrahentowi celem ich zaakceptowania i odbioru. Data ta często nie jest równoważna z datą podpisania dokumentu przez Klienta Spółki. W takiej sytuacji, zdaniem tut. Organu, za datę wykonania usługi należy uznać datę wpisaną przez kontrahenta, który podpisuje protokół W innej zaś sytuacji wskazanej przez Wnioskodawcę, tj. w sytuacji, gdy Klient podpisze dany protokół bez wpisania daty, Spółka winna uznać za datę podpisania, tj. dokonania odbioru robót (nieuwidocznioną w protokole odbioru) - datę jego sporządzenia. Gdy kontrahent nie wpisze daty podpisując taki dokument, oznacza to, że do wykonanych robót nie ma zastrzeżeń, a zatem przyjmuje usługę za wykonaną właśnie z dniem wystawienia protokołu przez Spółkę.
PODSTAWA PRAWNA:
• art. 19a ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054; ost.zm. Dz.U. z 2014 r. poz. 312
Podyskutuj o tym na naszym FORUM