Czy wystawiona dla osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej faktura korygująca „in plus” z powodu pomyłki w cenie powinna być zafiskalizowana?
- Ewidencja na kasie fiskalnej
- Faktura korygująca sprzedaż paragonową
- Czy faktura korygująca sprzedaż paragonową podlega rejestracji na kasie fiskalnej?
Jeżeli do paragonu fiskalnego dokumentującego sprzedaż na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej została wystawiona faktura, którą następnie z powodu pomyłki skorygowano za pomocą faktury korygującej, to sprzedawca może zaewidencjonować wartość z faktury korygującej (którą należy oznaczyć symbolem „FP” w JPK_V7M) na kasie fiskalnej lub odstąpić od takiej ewidencji. Gdy odstąpi od ewidencjonowania tej korekty na kasie musi zwiększyć wartość sprzedaży poprzez bezpośrednie jej ujęcie w JPK_V7M w sposób wpływający na podstawę opodatkowania, tj. bez oznaczania korekty symbolem „FP”. Szczegóły w dalszej części artykułu.
Ewidencja na kasie fiskalnej
Zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.
W przypadkach przewidzianych w ustawie o VAT możliwe jest także wystawienie faktury na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej działalności do paragonu bez NIP. W większości sytuacji będzie to wynikało z żądania nabywcy zgłoszonego w odpowiednim terminie. Stosownie bowiem do art. 106b ust. 3 ustawy o VAT na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą dokonaną sprzedaż.
Faktura korygująca sprzedaż paragonową
Jeżeli tak wystawiona faktura dla osoby nieprowadzącej działalności gospodarczej zawiera pomyłkę (np. w podstawie opodatkowania), to podatnik powinien wystawić korektę do takiej faktury. Na podstawie art. 106j ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, w przypadku gdy po wystawieniu faktury podstawa opodatkowania lub kwota podatku wskazana w fakturze uległy zmianie – podatnik wystawia fakturę korygującą.
W związku z tym powstała wątpliwość, czy korekta zwiększająca podstawę opodatkowania (korekta „in plus”) pierwotnej faktury wystawionej do paragonu powinna być zaewidencjonowana na kasie fiskalnej.
Czy faktura korygująca sprzedaż paragonową podlega rejestracji na kasie fiskalnej?
Wskazówek w tym zakresie udzieliło Ministerstwo Finansów na swojej stronie internetowej w ramach pytań i odpowiedzi dotyczących wypełniania JPK_VAT z deklaracją. Pytanie co prawda dotyczyło oznaczania symbolem „FP”, korekt faktur wystawionych do paragonów, jednak odpowiedź MF zawiera także informacje w sprawie ewidencji tych korekt na kasie fiskalnej.
W tym miejscu warto przypomnieć, że faktury wystawione do paragonów ujmuje się w ewidencji VAT (w tym także w JPK_V7M) w okresie rozliczeniowym, w którym zostały wystawione, z oznaczeniem „FP”. Faktury te nie zwiększają wartości sprzedaży oraz podatku należnego za okres, w którym zostały ujęte w tej ewidencji.
Faktury wystawione do paragonów ujmuje się w ewidencji VAT (w tym także w JPK_V7M) w okresie rozliczeniowym, w którym zostały wystawione, z oznaczeniem „FP”.
Jest to o tyle istotne, że Ministerstwo Finansów w swojej odpowiedzi wskazało, iż:
Istnieją 2 alternatywne sposoby prezentowania w pliku takich faktur, które zapewniają zapisy prawidłowe pod względem technicznym i wnoszą do pliku kompletne dane analityczne, tj.:
- prezentowanie faktury korygującej ze znacznikiem „FP”. Należy pamiętać, że faktury oznaczane „FP” nie są brane pod uwagę do sum kontrolnych ewidencji. W takim przypadku kwota korekty, która wynika z takiej faktury (na plus lub na minus) musi być uwzględniana, np. w wierszu dotyczącym wpisu raportu z kasy fiskalnej - odpowiednio powiększonym lub pomniejszonym. W przypadku korekt na plus różnica może też być dodatkowo zaewidencjonowana na kasie fiskalnej i w ten sposób uwzględniona w pliku,
- prezentowanie faktury korygującej bez znacznika „FP”. W takim przypadku kwota korekty, która wynika z takiej faktury (na plus lub na minus) nie może być uwzględniana w innym wierszu, np. dotyczącym wpisu raportu z kasy fiskalnej, który nie jest wówczas powiększany lub pomniejszany. Sposób ten jest wykluczony w przypadku korekt na plus, jeśli są one dodatkowo zaewidencjonowane na kasie fiskalnej i w ten sposób uwzględnione.
Jak z tego wynika, MF dopuszcza, że korekta „in plus” do sprzedaży paragonowej może zwiększać podstawę opodatkowania w JPK_V7M poprzez skorzystanie z jednego z dwóch wariantów, czyli:
1) zaewidencjonowanie korekty zwiększającej podstawę opodatkowania na kasie fiskalnej (przy jednoczesnym oznaczeniu wystawionej korekty symbolem „FP”) lub
2) brak ewidencji korekty na kasie fiskalnej oraz ujęcie korekty w JPK_V7M bez oznaczania symbolem „FP”, co w konsekwencji zwiększy wartość sprzedaży.
W analizowanej sprawie podatnik może więc zaewidencjonować wartości wynikające z faktury korygującej na kasie fiskalnej (z jednoczesnym oznaczeniem korekty symbolem „FP” w JPK) lub odstąpić od takiej ewidencji i zwiększyć wartość sprzedaży poprzez bezpośrednie ujęcie korekty w JPK_V7M w sposób wpływający na podstawę opodatkowania, tj. bez oznaczania korekty symbolem „FP”. Omawiane warianty przedstawiają poniższe przykłady.
Wystawioną fakturę korygującą podatnik wykazuje w JPK_V7M z oznaczeniem „FP”. Z uwagi na to, że faktury oznaczane „FP” nie są brane pod uwagę do sum kontrolnych ewidencji, w tym przypadku kwota korekty podstawy opodatkowania może zostać zaewidencjonowana na kasie fiskalnej.
Wystawioną fakturę korygującą podatnik wykazuje w JPK_V7M bez oznaczenia „FP”.W tym przypadku kwota korekty podstawy opodatkowania będzie wynikać z ujętej w ewidencji faktury korygującej i dane (korekty) nie powinny być dodatkowe ewidencjonowane na kasie fiskalnej (niemniej jednak dla celów dokumentacyjnych powinny być ujęte w tzw. ewidencji korekt).
Na koniec należy zasygnalizować, że niezależnie od przyjętego sposobu wykazywania korekty powinna ona zostać rozliczona w odpowiednim okresie. W przypadku gdy podstawa opodatkowania uległa zwiększeniu, korekty tej podstawy dokonuje się w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym zaistniała przyczyna zwiększenia podstawy opodatkowania (art. 29a ust. 17 ustawy o VAT). Jeżeli zatem przyczyną wystawienia korekty była pomyłka, to generalnie powinna ona zostać wykazana w okresie, w którym pomyłka wystąpiła (zasadniczo „wstecz”).
art. 29a ust. 17, art. 106b ust. 3, art. 111 ust. 1, art. 106j ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 1570; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 1852
Adrian Błaszkiewicz, ekspert w zakresie VAT