Podatnik otrzymał paragon z NIP nabywcy za przejazd taksówką. Czy taki dokument będzie uprawniał do odliczenia VAT? Czy należy wystąpić o wystawienie faktury?
Jeżeli zostały spełnione warunki do uznania paragonu za tzw. fakturę uproszczoną, to co do zasady będzie on uprawniał do odliczenia VAT. Za fakturę uznawany jest paragon z NIP nabywcy na kwotę nieprzekraczającą 450 zł (100 euro). W takim przypadku sprzedawca nie będzie miał możliwości wystawienia "zwykłej" faktury VAT. Szczegóły w dalszej części artykułu.
Kiedy odliczymy VAT
Prawo do odliczenia VAT zostało uregulowane w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Natomiast art. 88 ustawy o VAT określa przypadki nabywania towarów i usług, w których podatnikowi nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT.
Zasadniczym warunkiem odliczenia VAT przez czynnego podajnika VAT od nabywanych towarów lub usług jest:
- spełnienie pozytywnej przesłanki, jaką jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi (przy czym może być to związek bezpośredni lub pośredni) oraz
- niezaistnienie przesłanek negatywnych określonych w art. 88 ustawy.
W przedstawionej sprawie należałoby więc przeanalizować w pierwszej kolejności, czy nabywane przejazdy taksówkami są związane z wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi. Przesłanka zostanie spełniona przykładowo w ramach realizowanych podróży służbowych, dojazdów do klientów itp.
Usługi przejazdów taksówkami nie zostały natomiast wymienione wprost w art. 88 ustawy o VAT. W tym przypadku generalnie nie wystąpi negatywna przesłanka przekreślająca prawo do odliczenia VAT przez podatnika.
Przy założeniu zatem, że istnieje związek między zakupami przejazdów taksówkami a czynnościami opodatkowanymi VAT, dla realizacji prawa do odliczenia podatku należy również ustalić, na podstawie jakiego dokumentu takie uprawnienie będzie przysługiwało.
Jakie dokumenty uprawniają do odliczenia VAT
W większości przypadków dokumentem uprawniającym do odliczenia VAT będzie wystawiona przez sprzedawcę faktura VAT z kwotą podatku.
Ustawa o VAT przewiduje także możliwość odliczenia VAT na podstawie innych dokumentów (paragonów), które w pewnych warunkach są uznawane za tzw. faktury uproszczone. Uznanie paragonu za fakturę uproszczoną będzie uzależnione natomiast głównie od jego wartości oraz danych, które zawiera.
Zgodnie z art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy o VAT faktura uproszczona może nie zawierać, w przypadku gdy kwota należności ogółem nie przekracza 450 zł albo 100 euro, niektórych danych (szczegółowo wskazanych ww. przepisie), pod warunkiem że zawiera informacje pozwalające określić dla poszczególnych stawek podatku kwoty podatku. NIP nabywcy - jako obligatoryjny element - powinien być wskazany na paragonie uznawanym za fakturę uproszczoną.
Dlatego paragon fiskalny z NIP nabywcy, którego kwota należności ogółem nie przekracza 450 zł albo 100 euro, będzie taktowany jak faktura uproszczona. Konsekwencją uznania paragonu za fakturę uproszczoną jest możliwość skorzystania z prawa do odliczenia VAT.
Paragon fiskalny z NIP nabywcy, którego kwota należności ogółem nie przekracza 450 zł albo 100 euro, spełnia warunki, aby uznać go za fakturę uproszczoną.
Mając na uwadze powyższe uregulowania, jeżeli paragon za przejazdy taksówkami będzie spełniał warunki do uznania za fakturę uproszczoną, tj. kwota ogółem nie przekracza 450 zł (lub 100 euro) oraz zawiera dane wymagane ustawą o VAT (w tym przede wszystkie NIP nabywcy), to wobec zakładanego związku przejazdów z czynnościami opodatkowanymi podatnikowi generalnie będzie przysługiwało prawo do odliczania VAT od takich wydatków.
Jeśli natomiast chodzi o kwestię wystawiania faktur VAT do paragonów z NIP nabywcy, których kwota należności ogółem nie przekracza 450 zł albo 100 euro, to w tym przypadku sprzedawca nie będzie uprawniony do wystawienia "zwykłej faktury". Wystawiając fakturę uproszczoną (paragon), wypełnił obowiązek wystawienia faktury wskazany w art. 106b ust. 1 ustawy. W związku z tym niewłaściwe byłoby wystawienie kolejnej faktury VAT (por. interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 14 lipca 2022 r., sygn. 0112-KDIL3.4012.231.2022.1.LS).
art. 86 ust. 1, art. 88, art. 106b ust. 1, art. 106e ust. 5, ust. 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 996.
POWOŁANE INTERPRETACJE ORGANÓW PODATKOWYCH:
- pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 14 lipca 2022 r. (sygn. 0112-KDIL3.4012.231.2022.1.LS)
Adrian Błaszkiewicz
ekspert w zakresie VAT