Zmiany wprowadzone w podatku od towarów i usług z początkiem roku (prawdopodobnie przez przypadek) radykalnie zmniejszają opodatkowanie szkół wyższych (choć nie tylko ich). Usługi edukacyjne, które w przypadku tych podmiotów nie dawały prawa do odliczenia, stanowią istotę ich działalności – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.
- Zwolnienie podatkowe w kraju, odliczenie dla czynności wykonanych za granicą
- Zmiana zasad obliczania proporcji
- Sprzeczność z prawem UE
- Prezent podatkowy nie tylko dla szkół wyższych
Zwolnienie podatkowe w kraju, odliczenie dla czynności wykonanych za granicą
Przypomnę, że te usługi są w kraju zwolnione od tego podatku. Zmiana wprowadzona z początkiem 2025 roku do ustawy o VAT przywróciła prawo do odliczania w stosunku do czynności wykonywanych poza terytorium kraju, które byłyby zwolnione w Polsce. W związku z tym, że usługi edukacyjne mogą zmieniać miejsce świadczenia dla potrzeb tego podatku, podatnicy będą korzystać z tego uprawienia, co przyniesie im dodatkowe i całkowicie wymierne dochody.
Zmiana zasad obliczania proporcji
Zmieniają się również zasady obliczania proporcji, o której mowa w art. 90 tej ustawy. W liczniku i mianowniku proporcji uwzględnione będą wszystkie czynności wykonywane poza terytorium kraju, w tym również te, które byłyby zwolnione w Polsce. Jedynym wyjątkiem są tylko czynności podatników wymienionych w nowym art. 113b tej ustawy, które będą zwolnione w innym państwie członkowskim, jeżeli podatnik w kraju byłby podmiotem VAT czynnym. To oczywiście „śpiewka” odległej przyszłości, choć przepis ten jest typową „inwestycją legislacyjną”. Ale to tak na marginesie.
Sprzeczność z prawem UE
W sprawie tego przepisu zwróciłem się pisemnie do ministra finansów z sugestią ponownego przeanalizowania tej nowelizacji, która co prawda jest korzystna dla istotnej części podatników, ale jest również sprzeczna z prawem UE. Przede wszystkim dyskryminuje ona podmioty, które z obiektywnych przyczyn nie mogą zmienić miejsca świadczenia czynności zwolnionych od podatku lub po prostu nie chcą tego robić. Na razie nie otrzymałem odpowiedzi, ale na moje listy do władzy często nikt mi nie odpowiada. Co jednak nie oznacza, że nie przynoszą one pośrednich efektów. Najlepszym tego przykładem było odsunięcie na przyszły rok katastrofy, która miała przyjść z połową 2024 r. w postaci powszechnego obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych. Kilkakrotnie pisałem w tej sprawie do władz państwowych, w tym na początku poprzedniego roku. Tu odnieśliśmy sukces i tę operację odroczono do 2026 r. (a może jeszcze nie później).
Prezent podatkowy nie tylko dla szkół wyższych
Ze styczniem 2025 r. szkoły wyższe już mogą odliczyć podatek naliczony z tytułu zakupów związanych zwłaszcza ze świadczeniem usług poza terytorium kraju, które byłyby zwolnione w kraju. Jeśli tego nie zrobią za ten miesiąc, mając jeszcze na to trzy miesiące (luty-kwiecień). Po upływie tych terminów odliczenie to będzie w dalszym ciągu przysługiwać, tyle tylko że poprzez korektę deklaracji (art. 86 ust. 13 ustawy o VAT).
Ten najważniejszy prezent podatkowy, który dał nam w tym roku ustawodawca, nie tylko dotyczy szkół wyższych, lecz również branży medycznej, finansowej a nawet mieszkaniowej. Po co jednak faworyzować podatkowo usługi świadczone za granicą?
Prof. dr hab. Witold Modzelewski