Podatki 2025 - przegląd najważniejszych zmian

• Kasowy PIT
• Składka zdrowotna
• Limit prowadzenia ksiąg rachunkowych
• JPK CIT
• Zwolnienie z VAT dla działających w UE małych firm
• Akcyza na wyroby tytoniowe

Kasowy PIT

Jedną z najistotniejszych zmian jest wprowadzenie kasowego PIT, który ma na celu uproszczenie procesu rozliczania podatku dochodowego od osób fizycznych. Nowa metoda opiera się na faktycznych przychodach i kosztach ponoszonych przez podatników w danym roku podatkowym. Dzięki temu rozliczenie ma być bardziej intuicyjne i zbliżone do rzeczywistej sytuacji finansowej osób fizycznych. Podatnicy mogą teraz rozliczać przychody i koszty wyłącznie według rzeczywistych przepływów pieniężnych, co ma zminimalizować problem zatorów płatniczych. Oznacza to płacenie podatku po otrzymaniu zapłaty od kupującego, a nie jak do tej pory w chwili wydania towaru lub wykonania usługi, nie później, niż w dniu wystawienia faktury.

Ta sama zasada obowiązuje jednak przy zaliczaniu wydatku do kosztu – będzie można je odliczyć dopiero po zapłaceniu za fakturę.

Do skorzystania – dobrowolnego - z kasowej metody rozliczania uprawnieni są przedsiębiorcy prowadzący samodzielnie jednoosobową działalność gospodarczą:
- opodatkowaną według skali podatkowej, podatkiem liniowym, na zasadach IP BOX, ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych,
- jeżeli nie prowadzą ksiąg rachunkowych,
- jeżeli przychody z działalności w roku poprzedzającym rok podatkowy nie przekroczyły kwoty 1 000 000 zł,
- jeśli złożą właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne oświadczenia o wyborze metody kasowej.

Z metody tej mogą korzystać przedsiębiorcy rozliczający podatek dochodowy od osób fizycznych na podstawie:
- skali podatkowej (art. 27 Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych),
- podatku liniowego (art. 30c Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych),
- IP BOX (art. 30ca Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych),
- ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych (rozdział 2 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Należy jeszcze pamiętać o 3 bardzo istotnych kwestiach:
1. wybierając kasową metodę rozliczenia PIT, trzeba prowadzić ewidencję faktur, które dokumentują przychody rozliczane tą metodą. Ewidencja ta musi zawierać datę wystawienia faktury, numer faktury, kwotę należności oraz datę uregulowania płatności.
2. ustawodawca przewidział moment graniczny ustalenia przychodu. W myśl art. 14c ust. 2 ustawy PIT w przypadku metody kasowej rozliczania przychodów za datę powstania przychodu uważa się dzień uregulowania należności, nie późniejszy niż dzień:
- upływu 2 lat, licząc od dnia wystawienia faktury, albo
- likwidacji działalności gospodarczej.

3. Metoda kasowa PIT ma zastosowanie wyłącznie do przychodów, które wynikają z transakcji między podatnikiem a przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy – Prawo przedsiębiorców oraz są udokumentowane fakturami. Metoda kasowa PIT nie będzie miała zastosowania do przychodu ze sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, nawet jeżeli sprzedaż na ich rzecz będzie dokumentowana fakturą.

Autopromocja

Składka zdrowotna

Zmiany nie ominęły również kwestii składki zdrowotnej. W 2025 roku wprowadzona zostanie jednolita stawka składki zdrowotnej, która będzie jednak uzależniona od wysokości osiąganego dochodu. Reformy mają na celu wprowadzenie większej sprawiedliwości w obciążeniach podatkowych związanych z finansowaniem publicznej służby zdrowia. Dla przedsiębiorców przewidziano możliwość odliczenia części składki zdrowotnej od podatku dochodowego, co ma na celu złagodzenie efektu finansowego tej reformy.

Wprowadzone zmiany to:

- Wyłączenie przychodów i kosztów związanych ze sprzedażą środków trwałych z podstawy oskładkowania jest opcjonalnym rozwiązaniem. Przedsiębiorcy mogą sami zdecydować, czy uwzględnienie takich przychodów oraz kosztów niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów (niezamortyzowanych) w podstawie składki zdrowotnej jest dla nich korzystne. Jeśli się na to zdecydują, mogą je wliczyć. W przeciwnym razie, nie będą musieli uwzględniać tych przychodów w podstawie oskładkowania.

- Obniżenie minimalnej podstawy do wyliczenia składki zdrowotnej. Dla przedsiębiorców opodatkowanych według zasad ogólnych lub podatkiem liniowym, składka zdrowotna wynosi 9% lub 4,9% dochodu, przy czym nie może być niższa niż 9% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Od roku 2025 minimalna składka zdrowotna dla przedsiębiorców opodatkowanych na zasadach ogólnych, liniowo oraz kartą podatkową, będzie wynosiła 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia.

Oznacza to zmniejszenie najniższej składki zdrowotnej dla przedsiębiorców rozliczających się na zasadach ogólnych i liniowo o 25%. Od lutego minimalna składka zdrowotna wynosi 314,96 zł miesięcznie. Przedsiębiorcy z niższymi dochodami oraz ci ponoszący straty zyskają miesięcznie 104,98 zł.

Ponieważ rok składkowy trwa od lutego 2025 do stycznia 2026 niższą składkę zdrowotną przedsiębiorcy odprowadzą po raz pierwszy za luty 2025, czyli w marcu 2025.

Niestety u przedsiębiorców rozliczających się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych zasady rozliczania składki nie ulegną zmianie, jednak sama wysokość stawek już tak, ponieważ wysokość składek przy ryczałcie zależy od przeciętnego wynagrodzenia za IV kw. 2024 r i wynosi 8.549,18zł czyli:
- przy przychodach do 60 tys. zł w skali roku - (60% x podstawa zdrowotna) x 9% - 461,66 zł,
•- przy przychodach między 60 – 300 tys. zł rocznie - (100% x podstawa zdrowotna) x 9% - 769,43 zł,
- przy przychodach powyżej 300 tys. zł - (180% x podstawa zdrowotna) x 9% - 1.384,97 zł.

Odliczenie składki zdrowotnej od podatku zależy od formy opodatkowania wybranej na rok 2025, niestety nie każdy przedsiębiorca będzie miał możliwość jej odliczenia:
- skala podatkowa – brak możliwości odliczenia,
- podatek liniowy - można odliczyć zapłaconą składkę zdrowotną od dochodu, maksymalnie do kwoty 12 900 zł rocznie,
- ryczałt od przychodów ewidencyjnych - 50% zapłaconej składki zdrowotnej.

Limit prowadzenia ksiąg rachunkowych

Istotnym elementem nowelizacji jest także podniesienie limitu obrotów, powyżej którego firmy są zobowiązane do prowadzenia pełnej księgowości. Zmiana ta ma na celu ułatwienie działalności mikro i małym przedsiębiorstwom, które do tej pory zmagały się z dużymi obciążeniami administracyjnymi.

Osoby fizyczne, wspólnicy spółek cywilnych, spółki jawne osób fizycznych i spółki partnerskie od 01.01.2025 zobowiązane są prowadzić księgi rachunkowe, jeżeli osiągną przychody równe lub przekraczające 2,5 mln euro.

Podniesienie limitu pozwoli wielu firmom na korzystanie z uproszczonych form ewidencji księgowej, co zmniejszy koszty i nakład pracy związany z prowadzeniem dokumentacji finansowej.

JPK CIT

Nowością w 2025 roku będzie rozszerzenie obowiązku raportowania w formie JPK (Jednolitego Pliku Kontrolnego) o podatek CIT. Celem tego działania jest zwiększenie transparentności i skuteczności kontroli podatkowej. Przedsiębiorstwa będą zobligowane do regularnego przesyłania danych dotyczących swoich rozliczeń z podatku dochodowego od osób prawnych. Wprowadzenie JPK CIT ma ułatwić organom kontrolnym szybkie wychwytywanie nieprawidłowości oraz umożliwić lepszą analizę danych finansowych firm.

Autopromocja

Szkolenie: CIT estoński
warsztat dla księgowych

Sprawdź

Obowiązkiem tym w początkowej fazie zostali objęci najwięksi przedsiębiorcy. Oznacza to, że od 1.1.2025 roku podatnicy podatku CIT o przychodach powyżej 50 mln euro są zobowiązani do prowadzenia ksiąg rachunkowych wyłącznie w formie elektronicznej oraz przesyłania ich bez wezwania do urzędu skarbowego (JPK-CIT), w terminie złożenia zeznania podatkowego CIT-8 (w praktyce do 31.3.2026 roku za rok 2025).

Od 1.1.2026 następnych latach obowiązek ten obejmie pozostałych podatników CIT, którzy są zobowiązani przesyłać ewidencję JPK_VAT, a od 1.1.2027 roku wszystkich pozostałych podatników CIT.

Nowy obowiązek wprowadza konieczność wprowadzenia do ksiąg rachunkowych danych w strukturze logicznej JPK_KR_PD oraz JPK_ST co będzie wymagało uaktualnienia czy wręcz rozbudowania systemów księgowych.

Z opisem struktur można zapoznać się na stronie Ministerstwa Finansów: https://www.gov.pl/web/kas/struktury-jpk-w-podatkach-dochodowych

Zwolnienie z VAT dla działających w UE małych firm

Z początkiem 2025 roku weszły również w życie nowe przepisy dotyczące zwolnienia z VAT dla małych firm działających na terenie Unii Europejskiej. Zmiana ta ma na celu uproszczenie prowadzenia biznesu przez mikroprzedsiębiorstwa oraz wsparcie ich konkurencyjności na rynku unijnym. Zwolnienie to dotyczy firm, których roczny obrót nie przekracza określonego progu, co pozwoli im na uniknięcie skomplikowanych obowiązków związanych z rejestracją i rozliczaniem podatku VAT.

Oznacza to, że firmy krajowe firmy działające na terenie krajów Unii będą mogły mogą skorzystać ze zwolnienia na warunkach przewidzianych w tych krajach, a przedsiębiorstwa zagraniczne, które mają siedzibę w jednym z państw członkowskich Unii będą mogły uzyskać zwolnienie z VAT w Polsce.

Autopromocja

Sprawozdanie finansowe 2024
Przykłady, schematy, tabele, wzory

Sprawdź

Przedsiębiorcy, którzy chcą korzystać ze zwolnienia w innych krajach UE i mają siedzibę w Polsce muszą złożyć zgłoszenie rejestracyjne do Drugiego US Warszawa-Śródmieście, a także składać kwartalne raporty o obrotach w każdym państwie członkowskim UE, w którym będą prowadzić działalność - do właściwego dla nich urzędu skarbowego w Polsce.

Aby skorzystać z uprawnienia do skorzystania ze zwolnienia trzeba spełnić kilka określonych warunków:
• zarejestrować się do zwolnienia w państwie siedziby firmy,
• roczny obrót we wszystkich krajach członkowskich UE nie przekroczył w poprzednim ani w bieżącym roku podatkowym 100 tys. euro,
• sprzedaż w danym kraju nie przekroczy limitu zwolnienia podmiotowego z VAT, który obowiązuje w tym kraju (w Polsce to 200 tys. zł).

Akcyza na wyroby tytoniowe

W 2025 roku (od 01.03.2025) planowane są również istotne zmiany w zakresie akcyzy na wyroby tytoniowe. Nowe przepisy zakładają stopniowe podnoszenie stawek akcyzy, co ma na celu zniechęcenie do konsumpcji wyrobów tytoniowych oraz zwiększenie wpływów do budżetu państwa. Wzrost akcyzy ma również promować zdrowszy styl życia i ograniczyć negatywne skutki zdrowotne wynikające z palenia tytoniu. Zmiany te mogą wpłynąć na rynek wyrobów tytoniowych, zarówno pod kątem cen, jak i popytu.

Zmiany obejmą również wyroby nowatorskie oraz płyn do papierosów elektronicznych.

Nowe stawki są następujące:
• stawka akcyzy na papierosy wzrośnie o 25% do 345 zł/1000 szt.,
• stawka akcyzy na tytoń do palenia wzrośnie o 38% do 260,14 zł/kg,
• stawka akcyzy na cygara i cygaretki wzrośnie o 25% do 655 zł/kg,
• stawka akcyzy na wyroby nowatorskie (podgrzewane wyroby tytoniowe) wzrośnie o 50% do 565,52 zł/kg,
• stawka akcyzy na płyn do papierosów elektronicznych wzrośnie o 75% do 0,96 zł/ml.

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2025.
Podatki. Rachunkowość. ZUS

Sprawdź

Podsumowując, rok 2025 przynosi wiele kluczowych zmian w polskim systemie podatkowym. Ich celem jest nie tylko dostosowanie prawa do obecnych realiów gospodarczych, ale także promowanie większej sprawiedliwości i przejrzystości w obciążeniach podatkowych. Dla podatników oznacza to konieczność dostosowania się do nowych regulacji i uwzględnienia ich wpływu na bieżącą działalność finansową, a dla działów księgowych i informatycznych konieczność dostosowania oprogramowania do nowych wymogów sprawozdawczych.

Marta Kusek