Prezenty przekazywane za wykupienie prenumeraty nie powinny być odrębnie opodatkowane VAT. Takie stanowisko zajął TSUE w wyroku z 5 października 2023 r. w sprawie C-505/22. Sprawa dotyczyła nieodpłatnie przekazywanych smartfonów lub tabletów, które otrzymywali klienci dokonujący zakupu prenumeraty.
- Prezenty do prenumeraty
- Pytanie prejudycjalne
- Tablet lub smartfon w zamian za prenumeratę jest bez VAT
Organ podatkowy i celny Portugalii uznał, że prezenty do prenumeraty stanowią prezenty w rozumieniu art. 3 ust. 7 kodeksu VAT, lecz stwierdził, że ich kwota przekracza próg pięciu tysięcznych obrotu za poprzedni rok kalendarzowy, o którym mowa w tym przepisie. Obciążył on zatem dostawę tych prezentów VAT, przyjmując jako podstawę opodatkowania cenę ich zakupu, a jako stawkę VAT podstawową stawkę w wysokości 23 %.
Prezenty do prenumeraty
Na tym tle powstał spór. Skarżąca w postępowaniu głównym podniosła w szczególności, że rozdawanie prezentów do prenumeraty nowym prenumeratorom nie stanowi darowizny ze względu na brak zamiaru dokonywania czynności nieodpłatnie. Chodzi tu w rzeczywistości o pakiet handlowy składający się ze świadczenia usług, a mianowicie prenumeraty, związanego z dostawą towarów, czyli prezentu do prenumeraty, wiążący się ze świadczeniem wzajemnym w pieniądzu, zawartym w cenie prenumeraty czasopisma. W każdym razie nawet gdyby uznać oferowanie prezentu do prenumeraty za darowiznę, jego jednostkowa wartość była niższa niż 50 EUR, więc mieści się w zakresie pojęcia „prezentu o małej wartości”.
Pytanie prejudycjalne
W celu rozwiązania sporu sąd krajowy skierował do TSUE pytanie prejudycjalne.
W ocenie TSUE okoliczności sprawy w postępowaniu głównym wydają się wskazywać, czego ustalenie należy do sądu odsyłającego, na świadczenie główne, któremu towarzyszy świadczenie pomocnicze. Przekazanie prezentu do prenumeraty nowym prenumeratorom stanowi bowiem zachętę do wykupienia prenumeraty. Jego jedynym celem jest zwiększenie liczby prenumeratorów czasopism publikowanych przez skarżącą, a tym samym zwiększenie jej zysków. Ponadto z postanowienia odsyłającego wynika, że skarżąca w postępowaniu głównym w swoich kalkulacjach handlowych uwzględnia fakt, iż niektórzy prenumeratorzy zrezygnują z prenumeraty po uiszczeniu pierwszej miesięcznej raty, co umożliwia im zatrzymanie prezentu bez obowiązku utrzymania prenumeraty. Nie zmienia to faktu, że przekazanie prezentu do prenumeraty pozwala skarżącej w postępowaniu głównym w znaczący sposób zwiększyć co roku liczbę prenumeratorów. Przekazanie takiego prezentu nie ma zatem samodzielnego celu z punktu widzenia przeciętnego konsumenta, który zgadza się na opłacenie co najmniej jednego miesiąca prenumeraty, aby otrzymać wspomniany prezent.
Ponadto skarżąca w postępowaniu głównym oraz Komisja Europejska słusznie podkreślają w swoich uwagach, że prezent do prenumeraty oferowany w latach 2015–2018 stworzył nowym prenumeratorom jak najlepsze warunki korzystania z głównego świadczenia usługodawcy, a mianowicie lektury czasopism, na które została wykupiona prenumerata, ponieważ tablet oraz smartfon umożliwiają na przykład zapoznanie się z cyfrową wersją tych czasopism.
W konsekwencji, z zastrzeżeniem weryfikacji przez sąd odsyłający, wydaje się, że prenumerata tych czasopism z jednej strony i zaoferowanie tabletu lub smartfona o wartości jednostkowej mniejszej niż 50 EUR za wykupienie nowej prenumeraty z drugiej strony stanowią jedną całość, ponieważ prenumerata stanowi świadczenie główne, a prezent – świadczenie pomocnicze, którego jedynym celem jest zachęcenie do wykupienia prenumeraty.
Tablet lub smartfon w zamian za prenumeratę jest bez VAT
W konsekwencji TSUE uznał, że:
Art. 2 ust. 1 lit. a) i art. 16 akapit pierwszy dyrektywy 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że przekazanie prezentu do prenumeraty w zamian za wykupienie prenumeraty czasopism stanowi świadczenie pomocnicze w stosunku do świadczenia głównego polegającego na dostawie czasopism, wchodzące w zakres pojęcia „odpłatnej dostawy towarów” w rozumieniu tych przepisów i nie należy uważać go za nieodpłatne przekazanie towarów w rozumieniu art. 16 akapit pierwszy tej dyrektywy.
Ewa Sławińska
prawnik, redaktor naczelna „MONITORA księgowego”