Zmiana w zakresie podstawy opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowić będzie dostosowanie polskich regulacji do przepisów unijnej Dyrektywy VAT.
Nowa definicja podstawy opodatkowania od 2014 roku
W myśl art. 29a ustawy o podatku od towarów i usług (ustawa o VAT), podstawą opodatkowania będzie wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej łącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Oznacza to, że w sytuacji, gdy przed wykonaniem usługi lub dostawą towaru podatnik otrzyma część lub całość zapłaty – czyli zaliczkę, przedpłatę, ratę lub zadatek – ich wartość po pomniejszeniu o kwotę podatku, także będzie ujmowana w podstawie opodatkowania.
W przypadku szczególnym, jakim jest nieodpłatne przekazanie podstawę opodatkowania określa art. 29a ust. 2 ustawy o VAT, według którego dla dostaw towarów zrównanych z odpłatnymi podstawę opodatkowania ustalać należy od wartości ceny nabycia towarów lub towarów podobnych, a w przypadku gdy nie można ustalić ceny nabycia do ustalenia podstawy opodatkowania należy posłużyć się kosztem wytworzenia. Ponieważ zarówno cena nabycia jak i koszt wytworzenia określane są w momencie dostawy towarów – nie odnoszą się do wartości historycznej - to w przypadku przekazań nieodpłatnych podstawę opodatkowania ustalać należy w oparciu o cenę rynkową na dzień przekazania, a nie o cenę historyczną.
Oznacza to, że od nowego roku wszelkie przekazania nieodpłatne, w tym również na cele prywatne przedsiębiorcy lub jego pracowników, wyceniać należy według aktualnej ceny rynkowej przekazywanych towarów lub świadczeń. Z tego względu niejednokrotnie korzystniejsza może okazać się sprzedaż takiego towaru czy usługi lub likwidacja w formie złomowania czy utylizacji.
Faktura VAT 2014 – zmiany zasad fakturowania od 1 stycznia 2014 r.
Faktury elektroniczne w 2014 roku
Zasady ustalania podstawy opodatkowania w podatku VAT od 2014 roku
Wysokość podstawy opodatkowania VAT
Zgodnie z przytoczoną definicją wynikającą z art. 29a ustawy o o VAT, podstawa opodatkowania obejmuje:
1) podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
2) koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
Do podstawy opodatkowania nie będą natomiast zaliczane kwoty:
1) stanowiące obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;
2) udzielone nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnione w momencie sprzedaży;
3) otrzymane od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.
Zmianie nie ulegnie obowiązująca dotychczas zasada dotycząca dostawy budynków lub budowli trwale związanych z gruntem.
W myśl art. 29a ust. 2 ustawy o o VAT, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. Przepisu ust. 8 nie stosuje się do czynności oddania w użytkowanie wieczyste gruntu, dokonywanego z równoczesną dostawą budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli.
Czy w 2014 r. będziemy wliczać do proporcji zakupy opodatkowane przez nabywcę - porada
Obniżenie podstawy opodatkowania VAT
Zgodnie z art. 29a ust.10 ustawy o o VAT, podstawę opodatkowania obniża się o:
1) kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;
2) wartość zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12;
3) zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;
4) wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1.
Zmiany 2014 - Podatki, Księgowość, Kadry, Firma, Prawo
Ponadto do podstawy opodatkowania nie wlicza się wartości opakowania, jeżeli podatnik dokonał dostawy towaru w opakowaniu zwrotnym, pobierając kaucję za to opakowanie lub określając taką kaucję w umowie dotyczącej dostawy towaru.
W przypadku nie zwrócenia przez nabywcę opakowania, o którym mowa powyżej, podstawę opodatkowania podwyższa się o wartość tego opakowania:
1) w dniu następującym po dniu, w którym umowa przewidywała zwrot opakowania – jeżeli tego opakowania nie zwrócono w terminie określonym w umowie;
2) 60. dnia od dnia wydania opakowania – jeżeli w umowie nie określono terminu zwrotu tego opakowania.
Podobnie jak dotychczas, obniżenie podstawy opodatkowania w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze , dokonuje się pod warunkiem posiadania przez podatnika przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, w którym nabywca towaru lub usługobiorca otrzymał fakturę korygującą, potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę towaru lub usługobiorcę, dla którego wystawiono fakturę (jednak z pewnymi wyjątkami, które stanowić będą złagodzenie wymogów w tym zakresie).
Wyjątki te ujęte zostały w art. 29a ust.15 ustawy o VAT, wg którego:
warunku posiadania przez podatnika potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę towaru lub usługobiorcę nie stosuje się w przypadku:
1) eksportu towarów i wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów;
2) dostawy towarów i świadczenia usług, dla których miejsce opodatkowania znajduje się poza terytorium kraju;
3) sprzedaży: energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej, gazu przewodowego, usług telekomunikacyjnych i radiokomunikacyjnych oraz usług wymienionych w poz. 140–153, 174 i 175 załącznika nr 3 do ustawy;
4) gdy podatnik nie uzyskał potwierdzenia mimo udokumentowanej próby doręczenia faktury korygującej i z posiadanej dokumentacji wynika, że nabywca towaru lub usługobiorca wie, że transakcja została zrealizowana zgodnie z warunkami określonymi w fakturze korygującej.
Uzyskanie potwierdzenia otrzymania przez nabywcę towaru lub usługobiorcę faktury korygującej po terminie złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy uprawnia podatnika do uwzględnienia faktury korygującej za okres rozliczeniowy, w którym potwierdzenie to uzyskano.
Podstawa prawna:
- Ustawa z 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2013 r. poz. 35).
Jacek Adamczak,
Kancelaria Podatkowa - Biuro Rachunkowe Tax-Net Jacek Adamczak