Stawki VAT 2011 - nowa stawka 5% na żywność i książki

Nowe regulacje wprowadzane ustawą z dnia 26 listopada 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej przewidują zmianę w art. 41 ustawy o VAT poprzez dodanie ust. 2a w brzmieniu: „Dla towarów wymienionych w załączniku nr 10 do ustawy stawka podatku wynosi 5 %.”

Na końcu ustawy o VAT pojawi się załącznik nr 10 - wykaz towarów opodatkowanych stawką podatku w wysokości 5 %.

Co warto zauważyć wprowadzenie powyższej 5 % stawki podatku VAT nie jest zawężone czasowo, jak ma to miejsce w zakresie podwyższenia stawki podstawowej z 22% do 23 %, czy stawki 7%, podwyższonej do wysokości 8 %. Te bowiem wprowadzone zostały na okres od 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2013 r.

Polecamy: serwis VAT

Obowiązujące do dnia 31 grudnia 2010 r. przepisy przewidują 3 % stawkę podatku VAT dla niektórych produktów rolnych. Wykaz towarów objętych tą stawką w części pokrywa się z towarami, do których będzie miała zastosowanie 5 % stawka VAT - nie można jednak tu mówić o prostym przeniesieniu, polegającym na zmianie stawki w odniesieniu do tej samej grupy towarów.

Podatnicy stosujący do 31 grudnia 2010 r. 3 % stawkę powinni więc zapoznać się z wykazem towarów wymienionych w załączniku nr 10 do ustawy o VAT (który będzie obowiązywać od dnia 1 stycznia 2011 r.). Wykaz tych towarów przedstawiony będzie na końcu niniejszego tekstu.

Nową stawką podatku VAT ustawodawca zamierza objąć również podstawowe produkty żywnościowe, takie jak: chleb, nabiał, przetwory mięsne, produkty zbożowe (mąka, kasza, makaron) oraz soki. Wymienione produkty dotychczas objęte były 7 % stawką VAT. Na fali obowiązujących od nowego roku podwyżek stawek podatku - mamy więc do czynienia z obniżką, której celem jest to, jak podaje Ministerstwo Finansów, aby przeciętna stawka na żywność nie wzrosła.

Preferencyjna stawka 5 % dotyczyć będzie również książek dostarczanych na wszystkich nośnikach fizycznych (w tym tzw. audio-książek), czasopism specjalistycznych oraz nut.

Polecamy: Karta podatkowa - poradnik użytkownika

Wykaz towarów opodatkowanych stawką podatku w wysokości 5 % oprócz nazw towarów zawiera przyporządkowane im symbole PKWiU. Od 1 stycznia 2011 r. następuje zmiana – dotychczasowa klasyfikacja statystyczna z 1997 r. nie będzie miała już zastosowania i zostaje zastąpiona PKWiU z 2008 r. Zaznaczyć tu należy, iż zastosowanie nowej klasyfikacji ma charakter kompleksowy i nie dotyczy wyłącznie omawianej powyżej 5 % stawki podatku.

Przepisy dotyczące podatku VAT identyfikują towary i usługi przy wykorzystaniu klasyfikacji statystycznych. Ma to szczególne znaczenie przy wyznaczaniu zakresu przedmiotowego stosowania stawek obniżonych oraz zwolnień od podatku.

Wprowadzana zmiana służyć ma uwzględnieniu w przepisach regulujących podatek od towarów i usług nomenklatury oraz symboli statystycznych Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług z 2008 r. - ma już ona zresztą zastosowanie od 1 stycznia 2009 r. w statystyce, ewidencji i dokumentacji oraz rachunkowości.

Opisane wyżej zmiany dotyczące nowej stawki podatku oraz wprowadzenia PKWiU z 2008 r. wymuszają na przedsiębiorcach nie tylko konieczność zapoznania się z ich zakresem, ale również potrzebę rozważenia, czy sprzedawane przez nich towary w dalszym ciągu kwalifikowane są do obniżonej stawki podatku.

Załącznik nr 10 do ustawy o VAT (obowiązuje od 2011 roku)

WYKAZ TOWARÓW OPODATKOWANYCH STAWKĄ VAT W WYSOKOŚCI 5 %

Objaśnienia:
1)            ex – dotyczy tylko danego wyrobu z danego grupowania.
2)            Wykaz nie ma zastosowania dla zakresu sprzedaży towarów zwolnionych od podatku lub opodatkowanych stawką 0 %.

Trzeba też pamiętać, że część towarów zawartych w ww. tabeli znajduje się również w załączniku nr 3 do ustawy o VAT, który grupuje towary opodatkowane od 2011 roku stawką 8% VAT. Jednak  objaśnienia do załącznika nr 3 wynika, że jeżeli te same produkty są zwolnione z VAT lub opodatkowane stawką niższą (np . 5%,) to dany towar jest ostatecznie opodatkowany w korzystniejszy sposób - czyli stawką niższą.

Warto też zauważyć, że do ustawy o VAT wprowadzono definicję czasopism specjalistycznych. Bowiem w art. 2 ustawy o VAT po pkt 27e pojawi się od 1 stycznia 2011 r. nowy pkt 27f w brzmieniu:
„27f) czasopismach specjalistycznych – rozumie się przez to drukowane wydawnictwa periodyczne oznaczone symbolem ISSN, objęte kodem PKWiU 58.14.1 i CN 4902, o tematyce szeroko pojętych zagadnień odnoszących się do działalności kulturalnej lub twórczej, edukacyjnej, naukowej lub popularnonaukowej, społecznej, zawodowej i metodycznej, regionalnej lub lokalnej, a także przeznaczone dla osób niewidomych i niedowidzących, publikowane nie częściej niż raz w tygodniu w postaci odrębnych zeszytów (numerów) objętych wspólnym tytułem, których zakończenia nie przewiduje się, ukazujące się na ogół w regularnych odstępach czasu w nakładzie nie wyższym niż 15.000 egzemplarzy, z wyjątkiem:
a) periodyków o treści ogólnej, stanowiących podstawowe źródło informacji bieżącej o aktualnych wydarzeniach krajowych lub zagranicznych, przeznaczonych dla szerokiego kręgu czytelników,
b) publikacji zawierających treści pornograficzne, publikacji zawierających treści nawołujące do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych, wyznaniowych albo ze względu na bezwyznaniowość lub znieważające z tych powodów grupę ludności lub poszczególne osoby oraz publikacji propagujących ustroje totalitarne,
c) wydawnictw, w których co najmniej 33 % powierzchni jest przeznaczone nieodpłatnie lub odpłatnie na ogłoszenia handlowe, reklamy lub teksty reklamowe, w szczególności czasopism informacyjno-reklamowych, reklamowych, folderów i katalogów reklamowych,
d) wydawnictw, które zawierają głównie kompletną powieść, opowiadanie lub inne dzieło w formie tekstu ilustrowanego lub nie, albo w formie rysunków opatrzonych opisem lub nie,
e) publikacji, w których więcej niż 20 % powierzchni jest przeznaczone na krzyżówki, kryptogramy, zagadki oraz inne gry słowne lub rysunkowe,
f) publikacji zawierających informacje popularne, w szczególności porady, informacje o znanych i sławnych postaciach z życia publicznego,
g) czasopism, na których nie zostanie uwidoczniona wysokość nakładu.”.

Warto zauważyć, że wymienione w poz. 33 ww. załącznika "Książki wydawane na dyskach, taśmach i innych nośnikach oznaczone stosowanymi na podstawie odrębnych przepisów symbolami ISBN", to m.in. audiobooki, czy książki w formacie pdf, które dotąd miały stawkę podstawową.

Źródło: ustawa z dnia 26 listopada 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej oraz uzasadnienie Ministra Finansów do proponowanych zmian