Jeszcze do końca 2010 r. obowiązywały przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 224, poz. 1799 z późn. zm.). Zawarte w § 37 regulacje pozwalały zastosować preferencyjną stawkę podatku VAT w odniesieniu do robót budowalno-montażowych dotyczących obiektów budownictwa mieszkaniowego.
Między innymi w oparciu o te przepisy Ministerstwo Finansów prezentowało pogląd, iż sprzedaż materiałów budowlanych, oraz świadczenie usługi ich montażu dokonane przez ten sam podmiot w budynkach mieszkalnych można w całości potraktować jako roboty budowlano-montażowe i opodatkować preferencyjną stawką podatku VAT. Jako przykład można tu wskazać sprzedaż materiałów budowlanych i wyposażenia sanitarnego (glazura, kleje, ceramika, armatura), a następnie ich montaż.
Od 1 stycznia 2011 r. sytuacja przedstawia się już inaczej. W szczególności, dotychczasowe wskazane powyżej rozporządzenie Ministra Finansów zostało zastąpione kolejnym z dnia 22 grudnia 2010 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 246, poz. 1649, z późn. zm.). Te zaś zastąpiono nowym, obecnie obowiązującym, z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392). Już przepisy rozporządzenia z dnia 22 grudnia 2010 r. skutkowały utratą mocy regulacji zawartej w powołanym § 37, do regulacji tej nie powrócono w rozporządzeniu z dnia 4 kwietnia 2011 r.
W kontekście powyższego warto przyjrzeć się obecnie obowiązującym regulacjom w zakresie opodatkowania czynności związanych z budownictwem mieszkaniowym. Podstawowy przepis w tym względzie zawarty został w art. 41 ust. 12 ustawy o VAT. Mianowicie, 8 % stawkę podatku stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.
Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 - wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych.
Jednocześnie do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym nie zalicza się:
1) budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m2;
2) lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m2.
W przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej powyższe limity – 8% stawkę VAT stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej.
Przywołać należy również art. 2 pkt 12 ustawy o VAT, który określa, iż pod pojęciem obiektów budownictwa mieszkaniowego rozumie się budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11.
W zakresie tu omawianym przepisy dotyczące obniżonej stawki podatku VAT, tj. 8 % zawarto też we wspomnianym już powyżej rozporządzeniu z dnia 4 kwietnia 2011 r. Dotyczy to robót konserwacyjnych dotyczących budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, robót konserwacyjnych dotyczących obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, lokali mieszkalnych w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12.
W świetle przywołanych powyżej przepisów określenie czy obiekt objęty jest społecznym programem mieszkaniowym nie powinno przysparzać większych kłopotów.
Trudności mogą się natomiast pojawić przy definiowaniu użytych w art. 41 ust. 12 ustawy o VAT takich pojęć jak: budowa, remont, modernizacja, termomodernizacja lub przebudowa obiektów budowlanych.
Problem wynika bowiem z faktu, iż pojęcia te nie zostały zdefiniowane w ustawie o podatku od towarów i usług. W konsekwencji posiłkowo należy do interpretacji w tym zakresie posłużyć się regulacjami z zakresu prawa budowlanego.
I tak przez budowę należy rozumieć wykonanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego.
Natomiast pod pojęciem przebudowy rozumie się wykonanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość, bądź liczba kondygnacji.
Prawo budowlane określa również pojęcia remontu i modernizacji.
Przez remont należy rozumieć wykonanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a nie stanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym. Modernizacja oznacza zaś unowocześnienie, uwspółcześnienie produktu, trwałe ulepszenie.
Przywołanie powyższych definicji ma znaczenie na gruncie przyporządkowania określonej czynności dokonanej przez podatnika do właściwej stawki podatku VAT. Świadczenie np. usług remontowych, mieszczących się w przedstawionej wyżej definicji, w obiekcie budownictwa mieszkaniowego będzie korzystać z preferencji podatkowej.
Jak się natomiast ma powyższe do montażu żyrandoli, kinkietów czy plafonier tj. elementów oświetleniowo-dekoracyjnych w obiektach mieszkalnych? W ocenie Ministra Finansów dokonanie tych czynności nie mieści się w pojęciu budowy, rozbudowy, czy remontu. Trudno przy tym z takim stwierdzeniem się nie zgodzić. Uzasadniając prezentowane stanowisko wskazano również na zmianę przepisów wykonawczych do ustawy o VAT. Brak jest bowiem obecnie uregulowania objęcia preferencyjną stawką robót budowlano-montażowych.
Polecamy: serwis VAT
Polecamy: Jak założyć firmę
Wydaje się przy tym zasadne zakwalifikowanie montażu żyrandoli do tej kategorii czynności. W świetle powyższego montaż elementów oświetleniowo-dekoracyjnych, które podnoszą „jedynie” użyteczność i funkcjonalność mieszkania będzie opodatkowany stawką podstawową tj. 23%.
Źródło:
- interpretacja indywidualna z 21.03.2011 r. nr ITPP1/443-1255/10/BK,
- interpretacja indywidualna z 29.12.2010 r. nr IPPP1-443-1063/10-5/PR.