Instytucja przedstawiciela podatkowego została wprowadzona w ustawie z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz.U. 2004 nr 54 poz. 535) - art. 15 ust. 7-9.
Przedstawiciela podatkowego ustanawia się po to, żeby wykonał określoną część obowiązków podatnika. Odpowiada on solidarnie z podatnikiem, którego reprezentuje za jego zobowiązania podatkowe.
Zgodnie z indywidualną interpretacją podatkowa Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 28.09.2010 roku (sygnatura IPPP3/443-627/10-2/SM) odpowiedzialność ta istnieje także po rozwiązaniu umowy o ustanowieniu przedstawiciela podatkowego.
Zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc do końca roku podatkowego, w którym upłynął termin płatności podatku.
Określona kategoria podatników ma obowiązek ustanowienia przedstawiciela podatkowego.
Podatnicy, którzy:
- nie posiadają siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub stałego miejsca zamieszkania na terytorium kraju,
- podlegający obowiązkowi zarejestrowania się jako podatnicy VAT czynni (czyli tacy, który nie wyrejestrowali się z ewidencji prowadzonej dla potrzeb podatku VAT przez urząd skarbowy i w niej figurują bez względu na to czy składają deklaracje podatkowe czy nie)
mają obowiązek ustanowić przedstawiciela podatkowego (art. 15 ust. 7 ustawy o podatku od towarów usług).
Należy zwrócić także uwagę na rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie przypadków, w których nie ma konieczności ustanawiania przedstawiciela podatkowego z dnia 15 kwietnia 2004 r. (Dz. U. Nr 66 poz. 608).
Taki obowiązek nie ciąży na podmiotach z pozostałych państw Unii Europejskiej, które na jej obszarze posiadają miejsce zamieszkania, siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności.
Przedstawicielem podatkowym może być:
• Osoba fizyczna,
• Osoba prawna,
• Jednostka organizacyjna, nieposiadająca osobowości prawnej.
Podmioty te, aby mogły być ustanowione przedstawicielami podatkowymi muszą łącznie spełniać następujące warunki:
1. być zarejestrowanym jako podatnik VAT ,
2. przez ostatnie 24 miesiące terminowo rozliczać podatek od towarów i usług oraz inne podatki stanowiące dochód budżetu państwa,
3. przez ostatnie 24 miesiące - osoba fizyczna będąca podatnikiem, a w przypadku podmiotów nie będących osobami fizycznymi - osoba będąca wspólnikiem, członkiem władz zarządzających, głównym księgowym, nie podlegać odpowiedzialności na podstawie ustawy z dnia 10 września 1999 r. - Kodeks karny skarbowy (Dz.U. Nr 83, poz. 930, z późn. zm.2), za popełnienie przestępstwa skarbowego,
4. być uprawnionym do zawodowego wykonywania doradztwa podatkowego zgodnie z przepisami o doradztwie podatkowym lub do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych zgodnie z przepisami o rachunkowości.
Obowiązki przedstawiciela ustawowego.
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie przedstawiciela podatkowego (Dz. U. z dnia 30 marca 2011 r. Nr 68, poz. 359) przedstawiciel podatkowy zobowiązany jest do wypełniania obowiązków podatnika, którego jest przedstawicielem, w zakresie:
- rozliczania podatku od towarów i usług,
- prowadzenia i przechowywania dokumentacji oraz ewidencji dla potrzeb podatku od towarów i usług,
- wykonywania innych czynności wynikających z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, jeżeli zostały wymienione w umowie, na podstawie której dokonano ustanowienia przedstawiciela podatkowego.
Tryb ustanawiania przedstawiciela podatkowego.
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 16 kwietnia 2004 r. w sprawie przedstawiciela podatkowego wymagało do ustanowienia przedstawicielstwa umowy zawartej w formie aktu notarialnego. Tak było do tej pory.
Przepisy nowego rozporządzenia Ministra Finansów, które wchodzą w życie od 1 kwietnia 2011 roku wprowadzają pewne uproszczenie.
Zamiast aktu notarialnego możliwe będzie ustanowienie przedstawiciela podatkowego za pomocą umowy zawartej pomiędzy podatnikiem, o którym mowa w art. 15 ust. 7 ustawy o VAT a przedstawicielem podatkowym, o którym mowa w art. 15 ust. 8 ustawy.
Kopia umowy zawartej pomiędzy podatnikiem VAT a przedstawicielem podatkowym będzie przekazywana do Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa- Śródmieście. Kopię umowy Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa -Śródmieście potwierdza za zgodność z oryginałem. Naczelnik dzięki temu będzie miał możliwość sprawdzenia podmiotu, który ma wykonywać funkcję przedstawiciela.
Polecamy: Co się zmieni w VAT w 2011 roku?
Co powinna zawierać umowa?
Umowa ustanawiająca przedstawiciela podatkowego powinna zawierać:
- nazwę lub imię i nazwisko podatnika,
- adres jego siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności lub miejsca zamieszkania za granicą,
- dane identyfikacyjne podmiotu, który jest ustanawiany przedstawicielem podatkowym,
- numer identyfikacji podatkowej przedstawiciela podatkowego,
- nazwę lub imię i nazwisko, adres siedziby lub w przypadku osób fizycznych adres stałego miejsca zamieszkania przedstawiciela podatkowego,
- adres, pod którym będzie prowadzona i przechowywana dokumentacja oraz ewidencja podatnika dla celów podatku od towarów i usług,
- oświadczenie o spełnieniu przez podmiot, który jest ustanawiany przedstawicielem podatkowym warunków określonych w ustawie o VAT w art.15 ust. 8 .
Ustanowienie przedstawiciela podatkowego na podstawie umowy zawartej przed dniem wejścia w życie rozporządzenia (1 kwiecień 2011 rok) pozostaje ważne o ile spełniony jest wymóg dotyczący złożenia odpisu umowy wraz z kopią zaświadczenia (dotyczącego spełnienia warunków przez przedstawiciela podatkowego, określonych w ustawie o VAT w art. 15 ust.8) do Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa - Śródmieście.
Cel planowanych zmian
Celem nowej regulacji jest dostosowanie do zmiany wynikającej z ustawy z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo o miarach w zakresie przedstawiciela podatkowego. Ma ona ułatwić możliwość ustanowienia przedstawiciela podatkowego i obniżyć koszty wynikające z tej czynności.