Prowadzący działalność gospodarczą przedsiębiorca, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, zamierza wycofać samochód stanowiący środek trwały i prywatnie wynająć go członkowi rodziny. Czy w sytuacji gdy przy nabyciu tego samochodu przedsiębiorcy przysługiwało prawo do odliczenia VAT, ma on obowiązek opodatkować wycofanie tego samochodu z działalności gospodarczej?
Czy wynajem samochodu wycofanego z firmy do majątku prywatnego trzeba opodatkować VAT?
Nie, wycofanie stanowiącego środek trwały samochodu z działalności nie będzie podlegało opodatkowaniu VAT jako nieodpłatna dostawa towarów ani nie wywoła żadnych innych skutków w VAT. Jednak wynajem przez przedsiębiorcę tego samochodu członkowi rodziny będzie podlegał opodatkowaniu VAT według stawki 23%. Szczegóły poniżej.
Opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów i usług na terytorium kraju. Jednocześnie z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT wynika, że za podlegającą opodatkowaniu VAT dostawę towarów rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności między innymi przekazanie na cele osobiste, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Mając to na uwadze warto w tym miejscu przybliżyć uregulowaną w ustawie o VAT definicję działalności gospodarczej, określoną w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Z definicji tej wynika, że działalność gospodarcza w rozumieniu VAT obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 zdanie drugie ustawy o VAT). Powoduje to, że działalnością gospodarczą w rozumieniu VAT jest również wynajmowanie przez osoby fizyczne składników majątku prywatnego, czyli tzw. prywatny wynajem. Takie stanowisko reprezentują także organy podatkowe (zob. przykładowo interpretacje indywidualne Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 14 maja 2020 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.180.2020.1.RR, oraz z 2 lutego 2023 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.656.2022.2.MM).
W pierwszej z powołanych interpretacji czytamy:
Zatem należy stwierdzić, że najem, wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej, gdyż wykonywany jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych (zawierane umowy najmu mają zazwyczaj długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe), bez względu na to, czy przedmiot najmu stanowi składnik majątkowy w prowadzonej działalności gospodarczej przez podatnika czy też stanowi jego majątek osobisty. W konsekwencji najem nieruchomości stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Zatem wynajem samochodu po wycofaniu z działalności gospodarczej do majątku prywatnego z punktu widzenia VAT będzie następować w wykonaniu działalności gospodarczej. W konsekwencji wynajem tego samochodu przez przedsiębiorcę członkowi rodziny będzie podlegał opodatkowaniu VAT (według stawki 23% na podstawie art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146ef pkt 1 ustawy o VAT).
Dlatego przedsiębiorca nie będzie naliczał VAT od nieodpłatnego przekazania samochodu na cele osobiste, a więc nie wystąpi podlegająca opodatkowaniu VAT nieodpłatna dostawa towarów, gdyż samochód nadal jest wykorzystywany do działalności opodatkowanej VAT.
- art. 7 ust. 2, art. 15 ust. 2 oraz art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146ef pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 1570; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 1852
POWOŁANE INTERPRETACJE ORGANÓW PODATKOWYCH:
- interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 14 maja 2020 r. (sygn. 0114-KDIP1-1.4012.180.2020.1.RR)
- interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 2 lutego 2023 r. (sygn. 0114-KDIP1-1.4012.656.2022.2.MM)
Tomasz Krywan, doradca podatkowy