Minister Finansów w odpowiedzi na zapytanie poselskie nr 7409 przedstawił swoje stanowisko w kwestii tego zwolnienia.
Jak wiadomo polskie przepisy dotyczące VAT muszą być zgodne z przepisami wspólnotowymi, w szczególności z przepisami dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1 ze zm.).
Dyrektywa ta uniemożliwia państwom członkowskim UE dowolne kształtowanie wysokości stawek podatkowych i zwolnień od tego podatku. Co do zasady, stosowanie stawki 0% lub odpowiadającego jej zwolnienia z prawem do odliczenia jest przewidziane przepisami tej dyrektywy dla dostaw związanych z wymianą międzynarodową i transportem międzynarodowym.
W związku z powodzią, która miała miejsce w maju i czerwcu br., w rozporządzeniu ministra finansów z dnia 8 czerwca 2010 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 100, poz. 638) wprowadzone zostało szczególne rozwiązanie w postaci zwolnienia od VAT dla nieodpłatnych dostaw materiałów budowlanych na rzecz poszkodowanych w wyniku powodzi.
Zwolnienie to ma zastosowanie w przypadku darowizn tych materiałów na rzecz:
- osób fizycznych, które zostaną wykorzystane dla usuwania skutków powodzi związanych z nieruchomościami (a które nie są wykorzystywane dla celów działalności gospodarczej, z wyjątkiem działalności rolniczej), oraz
- podmiotów, które poniosły szkodę w obiektach, w których prowadzą działalność edukacyjną, ochrony zdrowia, kulturalną, w zakresie opieki społecznej, opieki nad dziećmi, młodzieżą czy zbiorowego zakwaterowania uczniów lub studentów.
Gdy podatnik VAT nabywa towary, np. materiały budowlane, z zamiarem ich przeznaczenia na inne cele niż związane z prowadzoną działalnością gospodarczą (np. z zamiarem obdarowania powodzian), wówczas nie przysługuje temu podatnikowi prawo do odliczenia VAT naliczonego związanego z nabyciem tych towarów. Jednocześnie podatnik od takiego rozdysponowania tych towarów nie płaci VAT, a dostaw towarów nie wykazuje w deklaracji podatkowej.
Polecamy: serwis Ryczałt
Ale w przypadku zakupów dokonywanych na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą podatnik ma prawo do odliczenia lub zwrotu VAT związanego z tymi zakupami.
W przypadku jednak wykorzystania nabytych w tym trybie towarów i usług na cele inne niż związane z prowadzoną działalnością opodatkowaną (np. dokonania darowizny na rzecz poszkodowanych przez powódź) podatnik obowiązany jest zgodnie z regulacjami Unii Europejskiej oraz przepisami krajowymi potraktować tę czynność jako podlegającą opodatkowaniu VAT i odpowiednio ją rozliczyć w składanej deklaracji podatkowej (tzn. wykazać i rozliczyć podatek należny z tego tytułu).
Minister zauważył, że przepisy wydanego rozporządzenia dają podatnikom dodatkowo możliwość skorzystania w tym drugim przypadku ze zwolnienia z obowiązku rozliczenia podatku od dokonanych darowizn.
Polecamy: Limity ulg i odliczeń w PIT
Podatnik musi jednak skorygować dokonane wcześniej odliczenie VAT-u od nabytych towarów. Korekta w tym przypadku dokonywana jest w rozliczeniu za okres, w którym miała miejsce darowizna.
Zdaniem Ministra Finansów wprowadzenie przedmiotowego zwolnienia uzupełnia więc katalog możliwych do zastosowania rozliczeń przy darowiznach, co pozwala podatnikom (darczyńcom) na wybór najbardziej korzystnego lub dogodnego z ich punktu widzenia sposobu rozliczenia w podatku od towarów i usług od dokonanych darowizn materiałów budowlanych. Należy podkreślić, że z ww. zwolnienia mogą skorzystać zarówno handlowcy, jak i producenci.
Źródło: Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów Macieja Grabowskiego z upoważnienia Ministra Finansów na zapytanie poselskie nr 7409.