Złożyliśmy wniosek o dofinansowanie naszych inwestycji ze środków unijnych. Do tej pory nie dostaliśmy decyzji. Czy wiążą się z tym jakieś księgowania?
Tak. Złożenie wniosku o dofinansowanie ze środków pomocowych, zawierającego zobowiązanie kierownika jednostki do zrealizowania inwestycji, jest wystarczającą przesłanką do uznania, że w określonej przyszłości jednostka będzie miała zobowiązania wobec dostawców środków inwestycyjnych. W związku z tym należy w księgach rachunkowych utworzyć rezerwy na przyszłe zobowiązania.
To, czy złożenie wniosku powoduje zapisy w księgach rachunkowych, zależy od treści wniosku i zobowiązań tam złożonych. W większości przypadków kierownik jednostki składa oświadczenie, że w razie nieotrzymania dofinansowania jednostka i tak w określonym czasie zrealizuje zamierzone inwestycje. Złożenie takiego oświadczenia wskazuje na duże prawdopodobieństwo zobowiązania, a tym samym powinno być tożsame z uwzględnieniem go w księgach rachunkowych w postaci rezerw.
Ustawa o rachunkowości definiuje rezerwy (art. 3 ust. 1 pkt 21 ustawy o rachunkowości) jako zobowiązanie, którego termin wymagalności lub kwota nie są pewne. Doprecyzowaniem tej definicji jest art. 35d mówiący o tym, że rezerwy tworzy się na pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiązania, których kwotę można w sposób wiarygodny oszacować.
Złożenie wniosku o dofinansowanie ze środków pomocowych oraz zobowiązanie kierownika jednostki do zrealizowania inwestycji jest wystarczającą przesłanką do uznania, że w określonej przyszłości jednostka będzie miała zobowiązania wobec dostawców środków inwestycyjnych. Kwota tego zobowiązania jest zazwyczaj bardzo dokładnie i wiarygodnie oszacowana. W związku z tym można uznać za spełnione obie przesłanki niezbędne do rzetelnego ustalenia wielkości rezerwy, czyli bezsporność faktu powstania zobowiązania i realność jego szacunku.
Zdarzają się sytuacje, gdy jednostki we wniosku o dofinansowanie składają oświadczenie o zrealizowaniu w przyszłości jedynie jakiejś części (np. połowy) planowanych inwestycji. W takim przypadku należy tworzyć rezerwy w wysokości zadeklarowanej do realizacji.
WAŻNE!
Utworzone rezerwy obciążające pozostałe koszty operacyjne powinno się wykazać w sprawozdaniu finansowym za rok, w którym złożono wniosek o dofinansowanie.
Ewidencja w księgach rachunkowych utworzenia rezerw będzie przebiegać następująco:
• Utworzenie rezerwy na przyszłe zobowiązania
Wn konto 765 „Pozostałe koszty operacyjne”
Ma konto 834 „Pozostałe rezerwy”
• Ewentualne zmniejszenie rezerw w związku z niewystąpieniem przewidywanych zobowiązań
Wn konto 834 „Pozostałe rezerwy”
Ma konto 760 „Pozostałe przychody operacyjne”
Z drugiej strony warto pamiętać, że przychody związane z otrzymaniem dofinansowania nie są zdarzeniem pewnym. Nie spełniają więc definicji aktywu i dlatego nie można ich ująć w sprawozdaniu finansowym jako przyszłych przychodów.
• art. 3 ust. 1 pkt 21, art. 35d ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 10, poz. 66
Grażyna Pałyska
biegły rewident