Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą wykonuje jako podwykonawca usługi budowlane na terytorium Słowacji. Nabywcą tych usług jest firma z Polski, zaś ostatecznym odbiorcą - firma słowacka. Jak podwykonawca fakturuje wykonane usługi? Czy w związku z tą sprzedażą przysługuje mu prawo do odliczenia podatku VAT?
RADA
W przypadku wykonywania usług budowlanych miejscem świadczenia usługi będzie miejsce położenia nieruchomości, czyli Słowacja. Podwykonawca zobowiązany jest do rejestracji dla celów podatku VAT oraz rozliczenia tego podatku na terenie Słowacji. Podatek tam zapłacony nie stanowi podatku naliczonego podlegającego odliczeniu. Podatek od zakupów dokonanych na terytorium Polski przez podwykonawcę podlega odliczeniu, jeżeli takie prawo posiadałby, gdyby usługi były wykonywane na terenie Polski. Aby skorzystać z tego prawa, podatnik (podwykonawca) powinien posiadać dokumentację wskazującą na związek odliczonego podatku z czynnościami wykonywanymi na terenie Słowacji.
UZASADNIENIE
W przypadku świadczenia usług podstawowe znaczenie dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług ma określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od zasady regulującej miejsce powstania obowiązku podatkowego, określonej w art. 27 ust. 1 ustawy o VAT, przewidziano regulacje szczególne w zależności od rodzaju wykonywanych usług.
I tak, w przypadku świadczenia usług związanych m.in. z nieruchomościami miejscem świadczenia jest miejsce położenia nieruchomości (art. 27 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT). Jeżeli zatem polska firma świadczy usługi budowlane na nieruchomości położonej na Słowacji, miejscem opodatkowania tych usług jest miejsce położenia nieruchomości. To miejsce opodatkowania ma znaczenie zarówno dla wykonawcy głównego, jak i podwykonawcy. Zatem zarówno usługi wykonawcy, jak i podwykonawcy nie podlegają opodatkowaniu w Polsce. Podatnik świadcząc usługi budowlane związane z nieruchomościami położonymi na Słowacji, powinien zapoznać się z przepisami podatkowymi, które tam regulują kwestię opodatkowania.
ZAPAMIĘTAJ!
Miejscem świadczenia, a jednocześnie opodatkowania usług budowlano-montażowych związanych z nieruchomościami, jest kraj, w którym jest położona dana nieruchomość.
W sytuacji opisanej w pytaniu, gdy podwykonawca świadczy usługę budowlaną na rzecz polskiego podatnika na terenie Słowacji, nie zachodzi import usług, bowiem usługa jest wykonywana na Słowacji, ale nie na rzecz podmiotu, który byłby tam zarejestrowanym podatnikiem podatku od wartości dodanej. Nie ma zatem możliwości rozliczenia podatku od tej usługi przez nabywcę (wykonawcę głównego – firmę polską) jako importu usług (por. art. 2 pkt 9 i art. 17 ust. 1 pkt 4). Usługa świadczona jest na Słowacji, ale nie na rzecz zleceniodawcy, który byłby tam zarejestrowanym podatnikiem VAT. Nie ma więc możliwości rozliczenia tego podatku przez nabywcę, czyli polskiego wykonawcę głównego. Polski podwykonawca zobowiązany jest zatem do rejestracji podatkowej na Słowacji.
Ponadto musi on wystawić fakturę i rozliczyć słowacki podatek VAT. Podatek zapłacony w Słowacji, nie podlega odliczeniu w Polsce, ponieważ nie jest podatkiem naliczonym w rozumieniu polskiej ustawy o VAT.
Podmiot świadczący usługi budowlane na terenie Słowacji, które podlegają tam opodatkowaniu, nie traci prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z tymi usługami od zakupów dokonanych w Polsce. Podatnik (w tym przypadku podwykonawca) będzie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego, jeżeli kwoty podatku naliczonego wynikającego z faktur zakupu mogłyby być odliczone na zasadach obowiązujących dla zakupów krajowych. Należy jednak posiadać dokumentację, z której wynika związek poniesionych wydatków z usługami świadczonymi na terytorium Słowacji (art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy o VAT).
• art. 2 pkt 9, art. 17 ust. 1 pkt 4, art. 27 ust. 1, art. 86 ust. 8 pkt 1, art. 106 ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1484
• § 27 rozporządzenia z 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 95, poz. 798
Anna Wyrzykowska
doradca podatkowy