Jak rozliczyć usługę wykonywaną na ruchomym majątku rzeczowym dla kontrahenta unijnego w przypadku, gdy podał on swój NIP UE? Czy faktura wystawiona za tę usługę powinna zawierać stawkę VAT 0%, czy może nie powinna zawierać podatku? Jeśli te usługi są wyłączone z opodatkowania VAT, to czy podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od towarów i usług, które są związane z wykonywaniem tej usługi?
RADA
Usługi uszlachetniania dokonywane na towarach sprowadzonych z innego kraju Wspólnoty albo podlegają opodatkowaniu stawką 22%, albo nie podlegają opodatkowaniu. Jest to uzależnione od statusu kontrahenta, na rzecz którego usługa jest świadczona.
UZASADNIENIE
Miejscem świadczenia usług na ruchomym majątku rzeczowym jest miejsce, gdzie usługi są faktycznie świadczone. Oznacza to, że skoro usługa świadczona jest na terytorium Polski, podlega ona opodatkowaniu stawką 22%.
Zasada ta podlega jednak wyłączeniu, na podstawie art. 28 ust. 7 i 8 ustawy o VAT, w taki sposób, iż pod pewnymi warunkami usługę może opodatkować nabywca takich usług w kraju Wspólnoty. Dotyczy to sytuacji, gdy usługi zostały wykonane na rzecz nabywcy z innego kraju członkowskiego, który podał wykonawcy usługi, czyli polskiej firmie dokonującej uszlachetniania, numer NIP, pod którym jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od wartości dodanej i który został mu nadany przez państwo członkowskie inne niż to, na którym została wykonana usługa – np. w Niemczech. Wówczas uznaje się, że miejscem świadczenia usługi jest terytorium państwa, które nadało nabywcy usługi ten numer, czyli usługa będzie opodatkowana w Niemczech przez nabywcę tej usługi.
Przykład
Polska firma sprowadziła z Niemiec na zlecenie niemieckiego usługodawcy towar w celu dokonania jego uszlachetnienia. Po wykonaniu usługi towar został z powrotem wywieziony na teren Niemiec. Nabywca usługi podał polskiej firmie NIP UE. Usługa nie będzie podlegała opodatkowaniu u polskiego usługodawcy. Obowiązek rozliczenia podatku od usługi będzie spoczywał na usługobiorcy, czyli na niemieckim kontrahencie.
Drugim warunkiem uprawniającym do zastosowania takiej formy opodatkowania jest wywiezienie towaru z Polski po wykonaniu usług uszlachetniania w terminie nie późniejszym niż 30 dni od dnia wykonania tej usługi. Jeżeli warunek ten nie zostanie spełniony, to zostanie uznane, że miejscem świadczenia tych usług jest Polska. Natomiast od 1 września br. obrót niepodlegający opodatkowaniu należy wykazać w deklaracji podatkowej i ewidencji prowadzonej na potrzeby VAT. W fakturze dla niemieckiego kontrahenta firma, zamiast danych dotyczących stawki i kwoty podatku oraz należności wraz z podatkiem, zobowiązana jest podać numer NIP UE kontrahenta oraz informację, że podatek rozlicza nabywca. Stanowi o tym przepis § 9 ust. 15 obecnego rozporządzenia Ministra Finansów z 25 maja 2005 r. w sprawie faktur.
ZAPAMIĘTAJ
Faktury wystawiane przez podatników posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu poza terytorium kraju, świadczących m.in. usługi uszlachetniania, dla których w każdym przypadku podatnikiem jest usługobiorca, zamiast danych dotyczących stawki i kwoty podatku oraz kwoty należności wraz z podatkiem, zawierają adnotację, iż podatek rozlicza nabywca.
Na firmie będzie ciążył również obowiązek szczególnego ewidencjonowania i dokumentowania tych czynności.
Przede wszystkim należy prowadzić ewidencję otrzymanych towarów, zawierającą w szczególności datę ich otrzymania, dane pozwalające na ich identyfikację oraz datę wydania towarów po wykonaniu usług uszlachetniania. Stanowi o tym przepis art. 109 ust. 9 ustawy. Przepisy nie określają w tym zakresie wymaganej formy ewidencji. Może ona być dowolna, istotne jest jednak, aby zawierała wymagane informacje.
Mimo że obrót z tytułu wykonanej usługi nie podlega opodatkowaniu, to firma jest uprawniona do odliczenia podatku naliczonego związanego z ich wykonaniem, na podstawie art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupów dokonanych w kraju, które posłużyły do wykonania czynności za granicą, jeżeli kwoty mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.
• art. 27 ust. 2 pkt 3 lit. d), art. 28 ust. 6–8, art. 86 ust. 8 pkt 1, art. 106, art. 109 ust. 9 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1484
• § 9 ust. 15, § 27 rozporządzenia Ministra Finansów z 25 kwietnia 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 95, poz. 798
Anna Potocka
specjalista w zakresie VAT