Zawarliśmy z pracownikiem dodatkową umowę zlecenia. Czy obliczając składkę na ubezpieczenie zdrowotne należy ją odliczać od zaliczki na podatek liczonej od łącznego przychodu z obu umów?
Składki na ubezpieczenia społeczne powinni Państwo obliczyć od sumy przychodów uzyskanych z obu źródeł. Natomiast do celów obliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne przychód z umowy o pracę oraz przychód z umowy zlecenia nie podlegają sumowaniu.
Jeżeli pracownik zawiera z pracodawcą umowę zlecenia (umowę o dzieło, umowę agencyjną lub umowę o świadczenie usług), mamy do czynienia z dwoma źródłami przychodów. Składka na ubezpieczenie zdrowotne podlega odliczeniu od zaliczki na podatek dochodowy od przychodów z poszczególnych źródeł. Musi więc zostać obliczona odrębnie od przychodu uzyskiwanego na podstawie umowy o pracę i odrębnie od przychodu z umowy zlecenia.
Ważne
Kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którą zmniejsza się podatek, nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tej składki.
Powyższe przepisy mają zastosowanie m.in. do osób podlegających ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu pozostawania w stosunku pracy oraz z tytułu wykonywania umowy zlecenia, agencyjnej, o świadczenie usług, a także umowy o dzieło zawartej z własnym pracodawcą. Przychody z tych poszczególnych źródeł nie podlegają jednak sumowaniu w celu obliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne i zmniejszenia zaliczki na podatek.
Oznacza to, że składka na ubezpieczenie zdrowotne, obliczona od przychodu z umowy zlecenia, może być sfinansowana jedynie z zaliczki obliczonej od tego przychodu, a składka obliczona od przychodu z umowy o pracę wyłącznie z zaliczki, dla której podstawę wymiaru podatku stanowił przychód z umowy o pracę.
Przykład
Pracownik zawarł z pracodawcą umowę zlecenia. Z tytułu stosunku pracy uzyskał w październiku br. przychód w wysokości 1200 zł, a z umowy zlecenia 1000 zł. Płatnik powinien dokonać następujących wyliczeń:
• obliczyć składki na ubezpieczenia społeczne od łącznego przychodu z obu umów (tj.: 1200 zł + 1000 zł = 2200 zł):
– na ubezpieczenie emerytalne składkę finansowaną przez pracownika 2200 zł x 9,76% = 214,72 zł,
– na ubezpieczenia rentowe składkę finansowaną przez pracownika 2200 zł x 6,5% = 143 zł,
– składkę na ubezpieczenie chorobowe 2200 zł x 2,45% = 53,90 zł;
• obliczyć składkę na ubezpieczenie zdrowotne i wykazać ją w imiennym raporcie miesięcznym ZUS RCA:
2200 zł – 214,72 zł – 143 zł – 53,90 zł = 1788,38 zł x 8,25 % = 147,54 zł;
• obliczyć składkę na ubezpieczenie zdrowotne od przychodu ze stosunku pracy podlegającą pokryciu z zaliczki podatkowej naliczonej od tego przychodu:
(1200 zł minus składki na ubezpieczenia społeczne od przychodu z umowy o pracę finansowane przez pracownika 224,52 zł) x 7,75% = 75,60 zł, natomiast składka na ubezpieczenie zdrowotne, którą należy odprowadzić, wynosi 8,25% podstawy wymiaru, tj. 80,48 zł;
• obliczyć składkę na ubezpieczenie zdrowotne od przychodu z umowy zlecenia, podlegającą pokryciu z zaliczki podatkowej naliczonej od tego przychodu:
(1000 zł minus składki na ubezpieczenia społeczne od przychodu z umowy zlecenia 187,10 zł), czyli 812,90 zł x 7,75% = 63 zł, natomiast składka na ubezpieczenie zdrowotne, którą należy odprowadzić, wynosi 8,25% podstawy wymiaru, tj. 67,06 zł.
Podstawa prawna:
• art. 8 ust. 2a, art. 16 ust. 1 pkt 1, ust. 2 i 3, art. 18 ust. 1a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU nr 137, poz. 887 ze zm.),
• art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. a, art. 79 ust. 2, art. 81 ust. 1, art. 83 ust. 1 i 2, art. 95, art. 242 pkt 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU nr 210, poz. 2135),
• art. 10 ust. 1 pkt 1 i 2, art. 21, art. 27b ust. 1 i 2, art. 52 i 52a ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm.).
Beata Pawłowska