Pracownicy otrzymali prezenty ślubne oraz bony towarowe finansowane ze środków obrotowych pracodawcy. Pracodawca pokrył także koszty podatku dochodowego i ZUS naliczonego od przychodu pracowników z tytułu otrzymanego prezentu ślubnego i bonów. Czy wartość przekazanych prezentów, bonów towarowych oraz naliczonego od tego podatku dochodowego i ZUS stanowi dla pracodawcy koszt uzyskania przychodu?
RADA
Wydatki te, jako wydatki na rzecz pracowników, stanowią dla pracodawcy koszty uzyskania przychodów. Sprawa ta jest jednak kontrowersyjna i opinia ta może być kwestionowana przez niektóre urzędy skarbowe. Organy podatkowe zajmują w tym przypadku rozbieżne stanowiska.
UZASADNIENIE
Do 31 grudnia 1994 r. art. 16 ust. 1 pkt 35 ustawy stanowił, że nie uważa się za koszt uzyskania przychodów wydatków ponoszonych przez podatnika pośrednio na rzecz pracowników, jeżeli obowiązek ich ponoszenia nie wynika z układu zbiorowego pracy lub innych aktów prawnych. Z dniem 1 stycznia 1995 r. przepis ten został skreślony. Spowodowało to, jak czytamy w piśmie Ministerstwa Finansów z 14 kwietnia 1995 r. (nr PO 3-BF-722-121/95, publ. S. Podat. 1996/9/49), że:
wszelkie wydatki ponoszone przez podatników podatku dochodowego od osób prawnych na rzecz swoich pracowników, tj. zarówno wydatki bezpośrednie wynikające z zatrudnienia, jak i pośrednie (nawet jeżeli obowiązek ich ponoszenia nie wynika z układu zbiorowego pracy lub innych aktów prawnych) od dnia 1 stycznia 1995 stanowią koszty uzyskania przychodów.
W konsekwencji, jeśli żaden z obowiązujących przepisów nie wyłącza wydatków na rzecz pracowników danego rodzaju spod uznania za koszty uzyskania przychodów (tak jest, przykładowo, z kosztami związanymi z finansowaniem świadczeń zdrowotnych – art. 16 ust. 1 pkt 65 ustawy), wydatki na rzecz pracowników stanowią koszt uzyskania przychodów pracodawcy (a jednocześnie świadczenia będące efektem tych wydatków stanowią najczęściej podlegający opodatkowaniu przychód pracowników).
WAŻNE!
Wydatki na rzecz pracowników stanowią koszt uzyskania przychodu.
Dotyczy to między innymi prezentów ślubnych oraz bonów towarowych sfinansowanych ze środków obrotowych pracodawcy. Wydatki te, jako wydatki na rzecz pracowników, stanowią w mojej ocenie koszt uzyskania przychodu pracodawcy (w szczególności z treści pytania nie wynika, aby wydatki te były wyłączonymi spod możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatkami na działalność socjalną – art. 16 ust. 1 pkt 45 ustawy). Podobnie ma się rzecz z pokrytym ze środków pracodawcy podatkiem dochodowym od osób fizycznych oraz składkami na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Również te wydatki będą kosztami uzyskania przychodów pracodawcy.
Niestety, istnieje ryzyko, iż właściwy dla pracodawcy organ podatkowy dojdzie do odmiennych wniosków (zwłaszcza w przypadku prezentów ślubnych oraz pokrycia kosztów zaliczek na podatek oraz składek na ubezpieczenie społeczne). Wbrew stanowisku przedstawionemu przez Ministerstwo Finansów w powyższym piśmie, organom podatkowym zdarza się prezentować stanowisko, że w przypadku niektórych wydatków na rzecz pracowników brak jest związku między tymi wydatkami a uzyskiwanymi przez pracodawcę przychodami.
Na marginesie warto zauważyć, że lepiej unikać pokrywania za pracowników podatku dochodowego od osób fizycznych (czy raczej zaliczek na ten podatek) oraz składek na ubezpieczenia społeczne. Kwoty takie stanowią w istocie dodatkowy przychód tych pracowników, od którego to przychodu należy pobrać na zasadach ogólnych zaliczki na podatek oraz składki. Co istotne, zasada ta działa dalej, a zatem również pokrycie przez pracodawcę zaliczek oraz składek ZUS od powyższych kwot powoduje powstanie u pracownika kolejnego przychodu podlegającego opodatkowaniu oraz oskładkowaniu. Obowiązujące przepisy nie zawierają, niestety, mechanizmów pozwalających na wyeliminowanie tych skutków pokrywania przez pracodawcę kwot zaliczek na podatek oraz składek na ZUS od przychodów pracowników.
• art. 15 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538
Tomasz Krywan
konsultant podatkowy