Do końca grudnia minionego roku byłam zatrudniona na podstawie umowy o pracę. Do tej pory nie otrzymałam od swojego pracodawcy stosownej informacji o wysokości osiągniętych dochodów i kwocie wpłaconych zaliczek na podatek.
Pracodawca zalega także z wypłatą wynagrodzenia za dwa ostatnie miesiące pracy oraz ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Czy w związku ze zwłoką w przekazywaniu danych przez zakład pracy mogę złożyć zeznanie roczne w późniejszym terminie? Jeżeli nie, to czy w takiej sytuacji zeznanie roczne może być sporządzone w oparciu o dokumenty inne niż informacja PIT-11?
RADA
Nie. Brak informacji PIT-11 od pracodawcy nie uprawnia Pani do złożenia rozliczenia rocznego po terminie. Mimo że formularz PIT-11 jest podstawą prawidłowego wypełnienia zeznania rocznego, to jego brak nie zwalnia podatnika od obowiązku terminowego rozliczenia się z fiskusem. W takiej sytuacji nie tylko można, ale wręcz należy się oprzeć na wszelkich dostępnych dokumentach, w których są zawarte informacje pozwalające ustalić rzeczywisty dochód oraz wysokość należnego podatku.
UZASADNIENIE
Płatnicy, tj. m.in. osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, będące zakładami pracy, są obowiązani przekazać podatnikowi i urzędowi skarbowemu właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika imienną informację o dochodach oraz o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy - PIT-11. Na dopełnienie tej czynności ustawodawca dał czas do końca lutego roku następującego po roku, w którym pracodawcy wypłacali świadczenia ze stosunku pracy. Jeżeli zaś stosunek pracy, a tym samym obowiązek poboru zaliczek na podatek, ustał w ciągu roku, sporządzenie i przekazanie informacji powinno się odbyć w terminie do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrana została ostatnia zaliczka.
Z założenia formularz PIT-11 jest podstawą do prawidłowego rozliczenia rocznego, jednak brak informacji (albo informacja sporządzona nierzetelnie) nie zwalnia podatnika z obowiązku złożenia zeznania za dany rok podatkowy. Przepis art. 45 ust. 1 updof nakazuje bowiem składanie zeznań o wysokości osiągniętego dochodu lub poniesionej straty w terminie do 30 kwietnia następnego roku, bez względu na możliwe przeszkody w ustaleniu rzeczywistej wysokości dochodów podlegających opodatkowaniu lub innych kwot mających wpływ na wymiar podatku. Potwierdzają to organy podatkowe. W piśmie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Tarnobrzegu z 26 kwietnia 2006 r., nr US.II-415/13/2006, czytamy, że:
przepisy nie przewidują zwolnienia z obowiązku złożenia zeznania podatkowego w sytuacji, gdy płatnik nie dopełni obowiązku wystawienia i doręczenia podatnikowi w ustawowo określonym terminie informacji PIT-11/8B o uzyskanych przez podatnika dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy. Tak więc, mimo nieotrzymania od płatnika (pracodawcy) informacji PIT-11, ma pan obowiązek wykazać w zeznaniu rocznym za 2005 r. uzyskany przychód, koszty uzyskania przychodów, dochód, pobrane zaliczki i składkę na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.
Jeżeli zatem podatnik nie dysponuje informacją sporządzoną przez zakład pracy na wymaganym prawem formularzu, powinien wypełnić zeznanie podatkowe na podstawie posiadanych przez siebie danych o wypłaconych składnikach wynagrodzenia, z uwzględnieniem przewidzianych w ustawie kosztów uzyskania przychodów ze stosunku pracy. Zastępczymi źródłami informacji mogą być tutaj tzw. paski wynagrodzeń, przekazy, pokwitowania, wyciągi bankowe, a nawet umowa o pracę.
Należy jednak pamiętać, iż podatnik nie może odliczać składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczek na podatek dochodowy, opierając się wyłącznie na domniemaniu, że kwoty te zostały przez pracodawcę rzeczywiście uiszczone we właściwym terminie i wysokości. Zgodnie bowiem z art. 26 ust. 7 updof podstawa obliczenia podatku jest pomniejszana o kwoty składek potrąconych przez płatnika ze środków podatnika na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz ubezpieczenie chorobowe, ale tylko wówczas, gdy wysokość przedmiotowych wydatków można ustalić na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie. Podobnie rzecz się ma z możliwością pomniejszenia podatku o pobraną przez płatnika kwotę składek na ubezpieczenie zdrowotne.
Sytuacja, w której zeznanie roczne jest sporządzane bez niezbędnych danych pochodzących z informacji PIT-11, wpłynie więc na zwiększenie wymiaru podatku należnego. Z tego też powodu podatnicy powinni dążyć do uzyskania pełnych i rzetelnych danych od płatnika.
Jeżeli płatnik przekaże w późniejszym terminie informację o wysokości przychodu, kosztach jego uzyskania, pobranych zaliczkach na podatek dochodowy i składkach, a dane te będą się różnić od tych, które zostały wykazane w zeznaniu podatkowym, to podatnik ma prawo zeznanie skorygować, uwzględniając wszystkie brakujące elementy.
Podstawa prawna:
- art. 26 ust. 7, art. 27b ust. 3, art. 39 ust. 1 i 2, art. 45 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 249, poz. 1824
Małgorzata Rymarz
ekspert w zakresie podatków dochodowych