Spółka miała w leasingu finansowym następujące przedmioty:
- wyważarka do kół - wartość netto 7084 zł,
- montażownica do kół - wartość netto 5282 zł.
Po zakończeniu umowy leasingu spółka otrzymała fakturę sprzedaży na te przedmioty:
- wyważarka - wartość netto 75 zł,
- montażownica - wartość netto 50 zł.
rada
Środki trwałe będące przedmiotem leasingu finansowego korzystający miał obowiązek wprowadzić do ewidencji środków trwałych już w momencie przyjęcia ich do używania na podstawie umowy leasingu. Po zakończeniu umowy leasingu spółka powinna wyksięgować wykupiony środek trwały i ponownie wprowadzić go do ewidencji w wartości początkowej równej cenie nabycia. W przypadku leasingu operacyjnego, po zakończeniu umowy, nabyte składniki można zaliczyć do środków trwałych, jeśli spełniają kryteria uznania ich za takie. W obydwu przypadkach amortyzacja następuje na zasadach ogólnych.
uzasadnienie
Kwalifikowanie umów leasingu dla celów bilansowych uregulowane jest w art. 3 ust. 4 ustawy o rachunkowości. Jeżeli umowa spełnia jeden z siedmiu warunków wymienionych w tym artykule, wówczas z punktu widzenia prawa bilansowego umowa taka ma charakter leasingu finansowego. W takiej sytuacji korzystający zalicza przedmioty leasingu do własnych środków trwałych, które podlegają amortyzacji.
Inaczej wygląda kwalifikowanie umów leasingu z punktu widzenia podatkowego. Uregulowania dotyczące tego tematu są zawarte w rozdziale 4a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Tabela. Kwalifikowanie umów leasingu według ustawy o rachunkowości oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
UWAGA!
Jeżeli roczne sprawozdanie finansowe korzystającego nie podlega obowiązkowi badania i ogłaszania, to może on dokonywać kwalifikacji umów, o których mowa w art. 3 ust. 4 ustawy o rachunkowości, według zasad określonych w przepisach podatkowych.
Ewidencja księgowa - zakup środka trwałego używanego wcześniej na podstawie leasingu operacyjnego
W przypadku sprzedaży korzystającemu środka trwałego będącego przedmiotem leasingu operacyjnego ustalona w umowie cena nie może być niższa od wartości hipotetycznej netto.
Co to jest wartość hipotetyczna netto?
Wartość hipotetyczna netto jest to wartość początkowa określona zgodnie z art. 16g ustawy o pdop, pomniejszona o:
- odpisy amortyzacyjne obliczone według zasad określonych w art. 16k ust. 1 ustawy o pdop, z uwzględnieniem współczynnika 3 - w odniesieniu do środków trwałych,
- odpisy amortyzacyjne obliczone z zastosowaniem trzykrotnie skróconych okresów amortyzowania - w odniesieniu do wartości niematerialnych i prawnych.
Dla korzystającego cena zakupu z faktury będzie stanowiła wartość początkową środka trwałego, od której będzie on dokonywał odpisów amortyzacyjnych.
Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się na zasadach ogólnych, gdy wartość początkowa środka trwałego albo wartości niematerialnej i prawnej w dniu przyjęcia do używania jest wyższa niż 3500 zł.
W przypadku gdy wartość początkowa jest równa lub niższa niż 3500 zł, spółka może dokonywać odpisów amortyzacyjnych według przyjętej stawki albo jednorazowo w miesiącu oddania do używania tego środka trwałego (wartości niematerialnej i prawnej) lub w miesiącu następnym.
Ponieważ w omawianym przypadku wartość zakupionych urządzeń jest niska, można je jednorazowo umorzyć.
Przykład 1
Leasingodawca sprzedał leasingobiorcy po zakończeniu umowy środki trwałe o wartości 2125 zł netto. Zakupione przedmioty użytkowane były przez spółkę na podstawie leasingu operacyjnego.
Ewidencja księgowa
1. Zakup środka trwałego po zakończeniu umowy leasingu:
Wn „Środki trwałe” 2 125
Ma „Pozostałe rozrachunki”
- w analityce „Rozrachunki z leasingodawcą” 2 125
2. Jednorazowy odpis amortyzacyjny:
Wn „Amortyzacja” 2 125 Ma „Odpisy umorzeniowe” 2 125
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Ewidencja księgowa - zakup środka trwałego używanego wcześniej na podstawie leasingu finansowego
Jeśli środek trwały był przedmiotem leasingu finansowego, korzystający miał obowiązek wprowadzić go do ewidencji środków trwałych i dokonywać odpisów amortyzacyjnych.
UWAGA!
Środek trwały amortyzowany przez korzystającego, po zakończeniu umowy leasingu i wykupieniu go przez leasingobiorcę, powinien być amortyzowany według metody przyjętej z chwilą wprowadzenia go do ewidencji środków trwałych po zawarciu umowy leasingowej.
Po wykupieniu leasingobiorca powinien wybraną metodę stosować do pełnego zamortyzowania danego środka trwałego.
Po zakończeniu umowy leasingu spółka powinna wyksięgować wykupiony środek trwały i ponownie wprowadzić go do ewidencji w wartości początkowej równej cenie nabycia.
Przykład 2
Spółka kupiła środek trwały używany wcześniej na podstawie leasingu finansowego. Wartość wykupionego przedmiotu wynosi 100 zł. Okres amortyzacji u korzystającego był równy okresowi trwania umowy leasingu. Wartość początkowa stanowiąca podstawę amortyzacji w chwili zawarcia umowy leasingowej wynosiła 10 000 zł. Środek trwały po przyjęciu do ewidencji został jednorazowo zamortyzowany.
Ewidencja księgowa
1. Wyksięgowanie środków trwałych będących przedmiotem leasingu:
Wn „Odpisy umorzeniowe środków trwałych” 10 000
Ma „Środki trwałe w leasingu” 10 000
2. Zaksięgowanie środka trwałego wykupionego po zakończeniu umowy leasingu.
Wartość początkowa (cena nabycia) wynikająca z faktury - 100 zł:
Wn „Rozliczenie zakupu” 100
Ma „Pozostałe rozrachunki”
- w analityce „Rozrachunki z leasingodawcą” 100
3. Przyjęcie zakupionego środka trwałego do użytkowania (OT):
Wn „Środki trwałe” 100
Ma „Rozliczenie zakupu” 100
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Przykład 3
Spółka kupiła środek trwały używany wcześniej na podstawie leasingu finansowego. Wartość rynkowa wykupionego przedmiotu wynosi 3500 zł. Do momentu wykupienia środek trwały nie został w pełni zamortyzowany przez leasingobiorcę. Dlatego należy wyksięgować nieumorzoną wartość w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych. Wartość początkowa stanowiąca podstawę amortyzacji w chwili zawarcia umowy leasingowej wynosiła 10 000 zł. Do czasu wykupienia środka trwałego odpisy amortyzacyjne wyniosły 6000 zł.
Ewidencja księgowa
1. Wyksięgowanie środka trwałego z ewidencji:
a) wartość dotychczasowej amortyzacji
Wn „Odpisy umorzeniowe środków trwałych” 6 000
Ma „Środki trwałe” 6 000
b) wartość nieumorzonej części środka trwałego
Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 4 000
Ma „Środki trwałe” 4 000
2. Po zakończeniu umowy leasingowej korzystający kupił środek trwały. Zgodnie z umową cena nabycia wynosiła 3500 zł:
Wn „Rozliczenie zakupu” 3 500
Ma „Pozostałe rozrachunki”
- w analityce „Rozrachunki z leasingodawcą” 3 500
3. Przyjęcie zakupionego środka trwałego do użytkowania (OT):
Wn „Środki trwałe” 3 500
Ma „Rozliczenie zakupu” 3 500
4. Kupujący postanowił dokonać jednorazowego odpisu amortyzacyjnego:
Wn „Amortyzacja” 3 500 Ma „Odpisy umorzeniowe środków trwałych” 3 500
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Jeżeli umowę leasingu finansowego rozwiązano przed terminem, co oznacza, że suma opłat leasingowych nie jest równa wartości początkowej leasingowanego środka trwałego, sprzedaż tego środka może nastąpić tylko po cenie rynkowej.
W przypadku sprzedaży leasingowanego środka trwałego osobie trzeciej jego cena także powinna być ustalona na poziomie wartości rynkowej.
Podstawa prawna:
- art. 3 ust. 4, 5 i 6, art. 28 ust. 1, 2 i 8 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540
- rozdział 4a ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 251, poz. 1847
Maryla Piotrowska
księgowa z licencją MF