Rzecznik generalny Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości wydał opinie w sprawie JP Morgan Fleming Claverhouse Investment Trust plc The Association of Investment Trust Companies przeciwko Commissioners of HM Revenue and Customs z 1 marca 2007 r. (C-363/05). Według rzecznika usługi zarządzania zamkniętymi funduszami inwestycyjnymi mogą korzystać ze zwolnienia przewidzianego w art. 13B (d) (6) VI Dyrektywy VAT.
Sprawa dotyczy brytyjskich przepisów podatkowych, które wyłączają z katalogu specjalnych funduszy inwestycyjnych tzw. investment trust companies (ITCs).
Rzecznik generalny uznał, że nie istnieją powody, dla których - a priori - nie można uznać spółek typu ITC za specjalne fundusze inwestycyjne. Fakt, że mają one charakter zamknięty i nie są objęte postanowieniami Dyrektywy 85/611 w sprawie koordynacji ustaw, rozporządzeń i przepisów administracyjnych dotyczących przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS), nie przesądza o tym, że usługi związane z ich zarządzaniem nie kwalifikują się do zwolnienia, o którym mówi art. 13B (d) (6) VI Dyrektywy. W swojej opinii rzecznik generalny podkreślił, że VI Dyrektywa została przyjęta znacznie wcześniej i reguluje inne zagadnienia, tak więc z postanowienia Dyrektywy o UCITS nie mogą stanowić podstawy dla rozstrzygnięć dotyczących prawa do zwolnienia z podatku od towarów i usług.
Przepisy brytyjskie, które nie zwalniają usług zarządzania tzw. investment trust companies z VAT, uznane zostały przez rzecznika za sprzeczne z celem wprowadzenia tego zwolnienia, a także z ogólnymi zasadami VAT, które nakazują m.in. traktowanie podobnych, a więc konkurujących funduszy, w ten sam sposób.
Rzecznik generalny wskazał, że swoboda w wyznaczaniu kręgu podmiotów, o których mówi art. 13B (d) (6) VI Dyrektywy, nie oznacza pełnej dowolności. Jeżeli zaś państwo członkowskie, nie przyznając prawa do zwolnienia, narusza zasady systemu VAT, artykuł ten wywiera skutek bezpośredni na korzyść tych, którzy w wyniku naruszenia zasady neutralności nie korzystają ze zwolnienia na podstawie przepisów krajowych.
Teraz sprawą zajmie się Europejski Trybunał Sprawiedliwości. Opinia rzecznika nie jest wiążąca dla Trybunału.
PRZEPISY UNIJNE DOTYCZĄCE FUNDUSZY
VI Dyrektywa przyznaje krajom Unii Europejskiej pewną swobodę w dopracowywaniu jej postanowień. Przykładem tego jest m.in. art. 13B (d) (6) dotyczący zwolnienia z VAT usługi zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi. Przyznaje on państwom członkowskim prawo wyboru funduszy korzystających z tego zwolnienia. Nie mogą one jednak za takie fundusze uznawać lub nie uznawać podmiotów wbrew treści artykułu i celowi, jakiemu on ma służyć.
Ewa Matyszewska