RADA
Jeżeli decyzja o likwidacji zbędnego obiektu związana jest z budową nowej hali produkcyjnej, to koszty likwidacji starego budynku będą ściśle związane z nową budową. W takim przypadku nieumorzona wartość likwidowanego budynku, jak też koszty związane z jego likwidacją będą zwiększały wartość początkową nowej hali produkcyjnej. Ostatni odpis amortyzacyjny od wyburzanego budynku nastąpi w miesiącu przeznaczenia go do likwidacji. Przykładowe dokumenty likwidacji środka trwałego i dekretacja - w uzasadnieniu.
UZASADNIENIE
W myśl ustawy o rachunkowości (art. 28 ust. 8) koszt wytworzenia środka trwałego w budowie obejmuje ogół kosztów poniesionych przez jednostkę za okres budowy, montażu, przystosowania i ulepszenia, do dnia bilansowego lub przyjęcia do używania. Również ustawa podatkowa definiuje podobnie koszt wytworzenia - jako wartość, w cenie nabycia, zużytych do wytworzenia środków trwałych: rzeczowych składników majątku i wykorzystanych usług obcych, kosztów wynagrodzeń za prace wraz z pochodnymi i inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonych środków trwałych (art. 16g ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).
Zatem koszty związane z likwidacją starego obiektu poniesione w związku z budową nowej hali produkcyjnej będą zwiększały wartość początkową nowo powstającego środka trwałego.
WAŻNE!
Należy pamiętać, że koszt budowy nowych obiektów podlega zmniejszeniu o wartość odzyskanych w wyniku likwidacji materiałów, np. cegieł, gruzu, instalacji, niezależnie od tego, czy zostaną one sprzedane, czy przyjęte do magazynu.
Zaliczenie kosztów likwidacji zbędnych obiektów usytuowanych na terenie budowy do kosztów uzyskania przychodów nastąpi poprzez dokonanie odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej nowej hali produkcyjnej na zasadach określonych w art. 16h-16i ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
WAŻNE!
Nieumorzona wartość starego budynku oraz koszty związane z jego likwidacją (np. koszty rozbiórki przez firmę zewnętrzną, transport), a także wartość ewentualnych odzysków będą księgowane w ciężar konta 080 „Środki trwałe w budowie”. W ten sposób będą bezpośrednio wpływały na wartość początkową nowej hali produkcyjnej.
Postawienie w stan likwidacji zbędnego obiektu należy udokumentować dowodem wewnętrznym „LT - Likwidacja środka trwałego”. Dokument ten stanowi podstawę wyksięgowania środka trwałego z ewidencji oraz zaprzestania dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy o rachunkowości zakończenie amortyzacji następuje nie później niż z chwilą zrównania wartości odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych z wartością początkową środka trwałego lub przeznaczenia go do likwidacji, sprzedaży lub stwierdzenia jego niedoboru. Ostatni odpis amortyzacyjny od środka trwałego nastąpi więc w miesiącu przeznaczenia go do likwidacji.
Do momentu fizycznego zakończenia likwidacji likwidowany środek trwały należy ująć w ewidencji pozabilansowej na koncie 090 „Środki trwałe w likwidacji”.
W dniu dokonania fizycznej likwidacji środka trwałego należy sporządzić protokół likwidacji, który jest podstawą do wykreślenia zlikwidowanego środka z ewidencji pozabilansowej.
Przykładowy wzór dowodu „LT - Likwidacja środka trwałego”
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Przykładowy wzór protokołu fizycznej likwidacji środka trwałego
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
PRZYKŁAD
Spółka zamierza rozpocząć budowę nowej hali produkcyjnej. W związku z tym podjęto decyzję o wyburzeniu starego budynku znajdującego się na terenie budowy. Wartość początkowa budynku wynosi 450 000 zł, a dotychczasowe umorzenie 310 000 zł.
Spółka zleciła wyburzenie zbędnego budynku firmie zewnętrznej. Wartość wykonanej usługi zgodnie z otrzymaną fakturą VAT wyniosła 17 000 zł netto.
Wartość odzyskanych materiałów budowlanych w postaci gruzu została oszacowana na kwotę 2500 zł i w tej wartości przyjęta do magazynu.
Ewidencja księgowa:
1. Wyksięgowanie likwidowanego budynku z ewidencji na podstawie dokumentu LT
a) dotychczasowe umorzenie
Wn konto 070„Odpisy umorzeniowe środków trwałych” 310 000,00 zł
b) wartość nieumorzona
Wn konto 080„Środki trwałe w budowie” 140 000,00 zł
c) wartość początkowa
Ma konto 010„Środki trwałe” 450 000,00 zł
2. Ujęcie środka trwałego w ewidencji pozabilansowej
Wn konto pozabilansowe 090„Środki trwałe w likwidacji” 450 000,00 zł
3. Faktura VAT za usługi związane z wyburzeniem
a) wartość usługi w kwocie netto
Wn konto 080„Środki trwałe w budowie” 17 000,00 zł
b) podatek VAT naliczony
Wn konto 223„Rozliczenie podatku VAT naliczonego” 3 740,00 zł
c) wartość brutto
Ma konto 201„Rozrachunki z dostawcami” 20 740,00 zł
4. Przyjęcie odzyskanych materiałów budowlanych w postaci gruzu na magazyn
Wn konto 310„Materiały”, w analityce „Materiały z odzysku” 2 500,00 zł
Ma konto 080„Środki trwałe w budowie” 2 500,00 zł
5. Wykreślenie zlikwidowanego środka trwałego z ewidencji pozabilansowej na podstawie protokołu fizycznej likwidacji środka trwałego
Ma konto pozabilansowe 090„Środki trwałe w likwidacji” 450 000,00 zł
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
• art. 28 ust. 8, art. 32 ust. 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 171, poz. 1056
• art. 16g ust. 4, art. 16h-16i ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 141, poz. 888
Joanna Prusaczyk
specjalista w zakresie podatków i księgowości