RADA
Dzieła sztuki należy zakwalifikować do aktywów trwałych i ująć w księgach rachunkowych jako inwestycje długoterminowe. Nabytych obrazów nie można zaliczyć do środków trwałych, gdyż celem zakupu jest uzyskanie w przyszłości korzyści ekonomicznych.
UZASADNIENIE
Dzieła sztuki nabywa się najczęściej w celach inwestycyjnych, ponieważ z upływem czasu zyskują one na wartości. W księgach rachunkowych kwalifikowane są jako inwestycje, jeśli:
• są utrzymywane w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych wynikających z przyrostu ich wartości,
• nie są wykorzystywane przez jednostkę na potrzeby działalności.
Kupione dzieła sztuki, w zależności od przewidywanego momentu sprzedaży, mogą być zaliczone do inwestycji krótko- lub długoterminowych. Ponieważ spółka nabyła dzieła sztuki z zamiarem pozostawienia ich w firmie przez czas dłuższy niż 12 miesięcy od dnia bilansowego, stanowią one inwestycję długoterminową. Na dzień nabycia tego rodzaju inwestycje należy ująć w księgach rachunkowych według ceny nabycia. Natomiast na koniec okresu rozliczeniowego lub co najmniej raz na koniec roku należy wyceniać je według ceny nabycia pomniejszonej o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości lub w wartości godziwej. Wartość w cenie nabycia można przeszacować do wartości rynkowej. Różnicę przenosi się na kapitał z aktualizacji wyceny. Skutki przeszacowania inwestycji zaliczanych do aktywów trwałych, powodujące wzrost ich wartości do poziomu cen rynkowych, zwiększają kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny. Obniżenie wartości inwestycji uprzednio przeszacowanej do wysokości kwoty, o którą podwyższono z tego tytułu kapitał z aktualizacji wyceny, zmniejsza ten kapitał.
Przykład
Spółka kupiła obraz o wartości 10 000 zł. Zakup został potraktowany jako inwestycja długoterminowa wyceniana według ceny rynkowej (wartości godziwej).
Ewidencja księgowa
1. Nabycie obrazu:
Wn „Rozliczenie zakupu inwestycji długoterminowych” 10 000
Ma „Pozostałe rozrachunki” 10 000
2. Zakwalifikowanie dzieła sztuki do inwestycji długoterminowych:
Wn „Inwestycje długoterminowe” 10 000
Ma „Rozliczenie zakupu inwestycji długoterminowych” 10 000
3. Wzrost na dzień bilansowy wartości inwestycji do kwoty 12 000 zł:
Wn „Aktualizacja wartości inwestycji” 2 000
Ma „Kapitał z aktualizacji wyceny” 2 000
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Należy zwrócić uwagę na to, że dla celów podatkowych wydatki na zakup dzieł sztuki mogą być traktowane jako koszty reprezentacji nieuznawane za koszty uzyskania przychodów. Dotyczy to wydatków stanowiących wystrój biura, które cechuje okazałość i wystawność, a więc m.in. dzieł sztuki umieszczanych w pomieszczeniach dostępnych dla kontrahentów lub potencjalnych kontrahentów.
• art. 3 ust. 1 pkt 17, art. 28 ust. 1 pkt 3, art. 35 ust. 4 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 144, poz. 900
• art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 141, poz. 888
Maryla Piotrowska
główna księgowa z licencją MF