RADA
Faktury korygujące ujmuje się w księgach tego roku, w którym wystąpiła związana z nimi sprzedaż. Jeśli zdarzenie to wystąpiło już po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego, skutki korekt ujmuje się w księgach bieżącego roku obrotowego.
UZASADNIENIE
Ujmując w księgach fakturę korygującą wystawioną na przełomie lat obrotowych, należy zacząć od ustalenia, czy:
• sprawozdanie finansowe zostało już zatwierdzone,
• wartość korekty jest z punktu widzenia jednostki istotna.
Jeżeli sprawozdanie spółki nie zostało jeszcze zatwierdzone, to korektę trzeba ująć w księgach zamykanego roku obrotowego.
Jeśli sprawozdanie już zatwierdzono, spółka powinna ustalić, czy z jej punktu widzenia kwoty korekt są istotne. W sytuacji gdy korekta, zdaniem spółki, ma istotny wpływ na wynik finansowy, należy potraktować ją jako błąd podstawowy wpływający na wynik finansowy. Jeżeli natomiast wartość korekty jest mało istotna, ujmuje się ją w księgach bieżącego roku.
Korekty sprzedaży
W pytaniu nie określono, co jest podstawą korekty. Powody wystawienia faktur korygujących mogą być różne. Najczęściej spotykanymi są: rabat, bonifikata, skonto, zwrot towarów.
Sprzedawca, wystawiając fakturę korygującą, zmniejsza tym samym przychód ze sprzedaży. Jeśli korekta dotyczy zwrotu towarów, zmniejszeniu ulega również koszt własny sprzedanych towarów, a wzrasta zapas magazynowy.
Co to jest rabat, bonifikata i skonto
Rabat to upust cenowy, który sprzedawca udziela nabywcy za dopełnienie określonych kryteriów, np. zakup jednorazowo dużej ilości towaru. Bonifikata to zazwyczaj obniżka ustalonej ceny towaru jako forma odszkodowania za wadliwy towar, źle wykonaną usługę, poniesioną stratę. Skonto jest to rodzaj upustu cenowego za natychmiastową lub terminową zapłatę.
Przykład
Spółka sprzedała kontrahentowi 100 szt. towaru w cenie netto 1000 zł za szt.
Spółka ewidencjonuje zapas towaru według cen nabycia. Koszt nabycia towaru wynosi 800 zł za szt.
Wariant I - zwrot towaru
W nowym roku obrotowym nabywca zwraca 50 szt. towaru. Sprawozdanie finansowe spółki nie zostało jeszcze zatwierdzone. Korekta przychodów i kosztów związanych ze sprzedażą następuje w zamykanym roku obrotowym.
Ewidencja księgowa w zamykanym roku obrotowym
1. Wystawienie faktury korygującej. Wartość netto faktury po korekcie:
50 szt. × 1000 zł = 50 000 zł
Zmniejszenie sprzedaży o różnicę wynikającą z korekty:
100 000 zł - 50 000 zł = 50 000 zł
Wn „Sprzedaż towarów” 50 000
Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 50 000
2. Równoległe zmniejszenie kosztów zgodnie z zasadą współmierności przychodów i kosztów:
Wn „Rozliczenie zakupu” 40 000
- w analityce „Towary w drodze”
Ma „Koszt własny sprzedaży”40 000
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Ewidencja w nowym roku obrotowym
1. Zwrot towaru:
Wn „Towary” 40 000
Ma „Rozliczenie zakupu” 40 000
- w analityce „Towary w drodze”
2. Faktura korygująca. Potwierdzenie odbioru faktury otrzymano w miesiącu jej wystawienia:
Wn „VAT należny” 11 000
Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 11 000
3. Wpływ należności:
Wn „Rachunek bieżący” 61 000
Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 61 000
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
W przypadku zwrotu towaru trudno mówić o błędzie podstawowym. Zwrot towaru następuje najczęściej w dość krótkim odstępie czasu. Można więc założyć, że jeśli nawet sprzedaż nastąpiła w ostatnim miesiącu roku obrotowego, to zwrot towaru, jeśli towar nie spełnia oczekiwań odbiorcy, nastąpi do czasu zatwierdzenia sprawozdania finansowego. Jeżeli sprawozdanie finansowe już zatwierdzono, to w przypadku gdy sprzedawca nie miał żadnych sygnałów od odbiorcy towarów, że możliwy jest ich zwrot, skutki korekty ujmuje się w księgach bieżącego roku obrotowego. Wynika to z tego, że nie stanowią błędu podstawowego m.in. skutki zdarzeń, które do dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego roku ubiegłego, mimo dołożenia należytej staranności, nie mogły być jednostce znane.
Wn „Sprzedaż towarów”50 000
Wn „VAT należny” 11 000
Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 61 000
Wn „Towary” 40 000
Ma „Koszt własny sprzedaży” 40 000
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Gdyby przed zatwierdzeniem sprawozdania sprzedawca wiedział, że nastąpi zwrot towarów, i nie zmniejszył odpowiednio przychodów i kosztów w zamykanym roku, to skutki takiej korekty można potraktować jako błąd podstawowy.
1. Wystawiono fakturę korygującą:
Wn „Rozliczenie wyniku finansowego” 50 000
Wn „VAT należny” 11 000
Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 61 000
2. Zwrot towaru - korekta wyniku finansowego o koszt własny sprzedaży:
50 szt. × 800 zł = 40 000 zł
Wn „Towary” 40 000
Ma „Rozliczenie wyniku finansowego” 40 000
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Wariant II - rabat, bonifikata, skonto
W przypadku zmniejszenia sprzedaży na skutek obniżki czy rabatu ewidencja przebiegać będzie w podobny sposób jak przy zwrocie towarów, z tą różnicą, że korekcie nie będą podlegać stany magazynowe oraz koszt własny sprzedaży:
Wn „Sprzedaż towarów” lub „Rozliczenie wyniku finansowego”,
Wn „VAT należny”,
Ma „Rozrachunki z odbiorcami”.
Sprzedawca wystawiający fakturę korygująca będzie mógł obniżyć VAT należny wynikający z tej faktury dopiero w miesiącu (kwartale), w którym otrzymał potwierdzenie jej odbioru przez nabywcę.
Ponieważ w przepisach dotyczących VAT nie zostało określone, jaka ma być forma potwierdzenia, w praktyce przyjęto następujące rozwiązania:
• podpis odbiorcy na fakturze korygującej,
• oświadczenie odbiorcy potwierdzające odbiór faktury korygującej,
• wysłanie faktury korygującej za potwierdzeniem odbioru z informacją na potwierdzeniu o tym, co zawiera przesyłka.
W przypadku wystawienia faktury korygującej zwiększającej wysokość podatku należnego do odprowadzenia do urzędu skarbowego należy skorygować deklarację VAT-7. Pomimo że nie wynika to wprost z przepisów ustawy, oczekiwanie na potwierdzenie odbioru faktury przez nabywcę wydłuża okres zaległości podatkowej i powiększa też wielkość odsetek za zwłokę.
Fakt wystawienia faktury korygującej sprzedaż w kolejnym okresie rozliczeniowym stanowi odrębne zdarzenie gospodarcze, które aktualizuje się po spełnieniu określonych przesłanek (np. osiągnięcie określonego poziomu zakupów). Dlatego pierwotnie zadeklarowana kwota przychodu należnego w danym okresie rozliczeniowym, poprzedzającym moment wystawienia faktury korygującej, pozostaje kwotą należną w tym okresie rozliczeniowym. Nie ma podstaw do wstecznego korygowania przychodów ze sprzedaży, której dotyczy korekta, ponieważ w dniu sprzedaży nie wiadomo, czy kupujący skorzysta z rabatu. Dlatego w momencie realizacji rabatu jednostka ma prawo pomniejszyć o kwotę rabatu przychody tego okresu, w którym został on skonkretyzowany.
Pierwotna faktura prawidłowo wskazuje stan faktyczny, który miał miejsce w dacie jej wystawienia, dlatego nie ma podstaw do korygowania rozliczeń podatkowych dotyczących poprzedniego roku obrotowego.
Wyjątek stanowią sytuacje, gdy:
• sprawozdanie finansowe nie jest jeszcze zatwierdzone,
• sprawozdanie finansowe jest zatwierdzone, ale kwota korekty jest bardzo duża i została ona zakwalifikowana jako błąd podstawowy, ponieważ wielkość ta w istotny sposób zmniejsza przychody jednostki poprzedniego roku obrotowego,
• korekta jest spowodowana tym, że pierwotnie wystawiono fakturę z błędnie wyliczoną ceną. W tej sytuacji zarówno sprzedawca, jak i kupujący powinni skorygować przychody i koszty w tym roku obrachunkowym, którego one dotyczą.
• art. 6, art. 8 ust. 1, art. 42 ust. 2, art. 54 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540
• art. 7 ust. 1 i 2, art. 12 ust. 3a ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. z 2007 r. Nr 176, poz. 1238
• § 16 i 17 rozporządzenia Ministra Finansów z 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 95, poz. 798; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 102, poz. 860
• ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 143, poz. 1029
Maryla Piotrowska
księgowa z licencją MF