Zakres skonsolidowanego sprawozdania finansowego
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe składa się z następujących elementów: skonsolidowanego bilansu, skonsolidowanego rachunku zysków i strat, skonsolidowanego rachunku przepływów pieniężnych, zestawienia zmian w skonsolidowanym kapitale własnym, a także informacji dodatkowej, obejmującej wprowadzenie do skonsolidowanego sprawozdania finansowego oraz dodatkowe informacje i objaśnienia.
Do rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego można także dołączyć sprawozdanie z działalności grupy kapitałowej. Sporządza się je uwzględniając istotne informacje o stanie majątkowym i sytuacji finansowej jednostki wraz z oceną uzyskiwanych efektów i wskazaniem czynników ryzyka i opisem zagrożeń. O ile jest to istotne dla oceny sytuacji jednostki, w sprawozdaniu z działalności jednostki należy ująć wskaźniki finansowe i niefinansowe, łącznie z informacjami dotyczącymi zagadnień środowiska naturalnego i zatrudnienia, a także dodatkowe wyjaśnienia do kwot wykazanych w sprawozdaniu finansowym. Należy także podać informacje o udziałach czy akcjach własnych posiadanych zarówno przez jednostkę dominującą, jak i jednostki wchodzące w skład grupy kapitałowej oraz osoby działające w ich imieniu.
Sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego
Elementy składowe sprawozdania finansowego
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe sporządza się na takich samych zasadach jak sprawozdania finansowe jednostek, chyba że przepisy stanowią inaczej. Takie sprawozdanie sporządza się również na inny dzień bilansowy, jeżeli obowiązek taki wynika z odrębnych przepisów.
W przypadku sprawozdań finansowych emitentów papierów wartościowych, o których mowa w art. 4 rozporządzenia (WE) nr 1606/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19 lipca 2002 r. w sprawie stosowania międzynarodowych standardów rachunkowości oraz banków należy je sporządzić zgodnie z MSR. Zgodnie z MSR sporządza się również skonsolidowane sprawozdania finansowe emitentów papierów wartościowych zamierzających ubiegać się lub ubiegających się o ich dopuszczenie do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Istnieje także możliwość sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego zgodnie z MSR w przypadku jednostek dominujących niższego szczebla, wchodzących w skład grupy kapitałowej, w której jednostka dominująca wyższego szczebla sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR. Decyzję w sprawie sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych zgodnie z MSR podejmuje organ zatwierdzający jednostki dominującej.
Zwolnienie od obowiązku sporządzenia sprawozdania
Jednostka dominująca może zostać zwolniona z obowiązku sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego, w przypadku gdy na dzień bilansowy roku obrotowego oraz na dzień bilansowy roku poprzedzającego rok obrotowy łączne dane jednostki dominującej oraz wszystkich jednostek zależnych każdego szczebla, bez dokonywania wyłączeń konsolidacyjnych. Dotyczy to jednostek, które spełniają co najmniej dwa z następujących warunków: łączne średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło nie więcej niż 250 osób, łączna suma bilansowa w walucie polskiej nie przekroczyła równowartości 7 500 000 euro, łączne przychody netto ze sprzedaży produktów i towarów oraz operacji finansowych w walucie polskiej nie przekroczyły równowartości 15 000 000 euro.
W niektórych przypadkach jednostka dominująca, zależna od innej jednostki nie musi sporządzać skonsolidowanego sprawozdania finansowego, jeżeli zależna jest od innej jednostki, mającej siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Europejskiego Obszaru Gospodarczego i dodatkowo jednostka dominująca wyższego szczebla posiada co najmniej 90% udziałów tej jednostki, a wszyscy pozostali udziałowcy tej jednostki wyrazili zgodę lub jeżeli jednostka dominująca wyższego szczebla obejmie konsolidacją zarówno zależną od niej jednostkę dominującą, jak i wszystkie jednostki zależne od jednostki dominującej zwolnionej ze sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego.
Zwolnień ze sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego nie stosuje się w wypadku jednostki dominującej lub jednostki jej podporządkowanej, która jest emitentem papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu lub zamierza ubiegać się lub ubiega się o dopuszczenie papierów wartościowych do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
Zasady przeprowadzania inwentaryzacji
Wyłączenie i zwolnienie z obowiązku konsolidacji
W niektórych sytuacjach konsolidacja może nie obejmować jednostki zależnej. Dzieje się tak jeżeli udziały jednostki zależnej zostały nabyte, zakupione lub pozyskane w innej formie, z wyłącznym ich przeznaczeniem do późniejszej odprzedaży, w terminie jednego roku od dnia ich nabycia, zakupu lub pozyskania w innej formie. Wyłączenie konsolidacji ma miejsce także wtedy, gdy występują ograniczenia w sprawowaniu kontroli nad jednostką zależną, które wyłączają swobodne dysponowanie jej aktywami netto, w tym wypracowanym przez tę jednostkę zyskiem netto, lub które wyłączają sprawowanie kontroli nad organami kierującymi tą jednostką.
Jednostka zależna, której dane finansowe są nieistotne dla realizacji obowiązku rzetelnego i jasnego przedstawienia sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego, nie musi zostać objęta konsolidacją. W sytuacji, gdy dwie lub więcej jednostek zależnych spełnia powyższe kryterium, ale ich łączne dane są istotne z punktu widzenia realizacji obowiązku prezentacji sytuacji majątkowej i finansowej, to jednostki te należy objąć konsolidacją.
Podyskutuj o tym na naszym FORUM
Podstawa prawna
Art. 49, 55-58 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 152, poz. 1223 z późn. zm.).
Autor: Marta Przyborowska