REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zasady przeprowadzania inwentaryzacji

Subskrybuj nas na Youtube
Przeprowadzenie inwentaryzacji, zakres i metody prowadzenia inwentaryzacji
Przeprowadzenie inwentaryzacji, zakres i metody prowadzenia inwentaryzacji

REKLAMA

REKLAMA

Inwentaryzacja jest ważnym narzędziem kontroli oraz przeciwdziałania nieprawidłowościom w przedsiębiorstwie, stanowi także niezwykle istotny element rachunkowości jednostki. Celem inwentaryzacji jest ustalenie faktycznych stanów aktywów i pasywów, odpowiednie skorygowanie danych ewidencyjnych o powstałe różnice, tak aby dane te były zgodne ze stanem faktycznym, rozliczenie osób odpowiedzialnych materialnie za powierzony majątek oraz ocena stanu i przydatności posiadanych zasobów.

Przeprowadzenie inwentaryzacji stanowi podstawowy element rachunkowości realizowanej w każdym przedsiębiorstwie prowadzącym księgi rachunkowe, o czym przypomina ustawa o rachunkowości. Wskazuje ona, że rachunkowość jednostki powinna zawierać m.in. ustalanie lub sprawdzanie drogą inwentaryzacji rzeczywistego stanu aktywów i pasywów. Nad odpowiednim wykonaniem obowiązków w zakresie rachunkowości czuwa kierownik jednostki, który za razem ponosi odpowiedzialność za wykonywanie tych obowiązków, w tym z tytułu nadzoru.

REKLAMA

Autopromocja

Zakres i metody prowadzenia inwentaryzacji

Inwentaryzacja i wycena składników majątku firmy

REKLAMA

Inwentaryzacja jest sporządzana przez jednostki na ostatni dzień każdego roku obrotowego. Obejmuje ona  spis aktywów pieniężnych, z wyjątkiem zgromadzonych na rachunkach bankowych, papierów wartościowych w postaci materialnej, rzeczowych składników aktywów obrotowych, środków trwałych oraz nieruchomości zaliczonych do inwestycji, z zastrzeżeniem środków trwałych, do których dostęp jest znacznie utrudniony,  a także maszyn i urządzeń wchodzących w skład środków trwałych w budowie – drogą spisu ich ilości z natury, wyceny tych ilości, porównania wartości z danymi ksiąg rachunkowych oraz wyjaśnienia i rozliczenia ewentualnych różnic.

Inwentaryzacja obejmuje także aktywa finansowe zgromadzone na rachunkach bankowych lub przechowywane przez inne jednostki, w tym papiery wartościowe w formie zdematerializowanej, należności, w tym udzielone pożyczki oraz powierzone kontrahentom własne składniki aktywów, które następuje drogą otrzymania od banków i uzyskania od kontrahentów potwierdzeń prawidłowości wykazanego w księgach rachunkowych jednostki stanu tych aktywów oraz wyjaśnienia i rozliczenia ewentualnych różnic.

Obowiązkowi inwentaryzacji podlegają także środki trwałe, do których dostęp jest znacznie utrudniony, gruntów oraz praw zakwalifikowanych do nieruchomości, należności spornych i wątpliwych, a w bankach również należności zagrożonych, należności i zobowiązań wobec osób nieprowadzących ksiąg rachunkowych, z tytułów publicznoprawnych, a także aktywów i pasywów niewymienionych w poprzednich akapitach.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Jeżeli przeprowadzenie spisu z natury lub uzgodnienie tych składników majątku z przyczyn uzasadnionych nie było możliwe, inwentaryzacji dokonuje się drogą porównania danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji wartości tych składników.

Jeżeli w jednostce znajdują się składniki aktywów, będące własnością innych jednostek, które zostały powierzone jej do sprzedaży, przechowania, przetwarzania lub używania, to istnieje możliwość ujęcia tych składników w inwentaryzacji drogą spisu z natury. W takim przypadku należy powiadomić te jednostki o wynikach spisu, jednak ten obowiązek nie dotyczy przedsiębiorstw, które świadczą usługi pocztowe, transportowe, spedycyjne i składowania.

Termin inwentaryzacji

Inwentaryzacja aktywów i pasywów musi zostać przeprowadzona w każdej jednostce gospodarczej, która prowadzi księgi rachunkowe przynajmniej na ostatni dzień każdego roku obrotowego. Termin i częstotliwość inwentaryzacji uważa się za dotrzymane, jeżeli przestrzegane są odpowiednie zasady.

Po pierwsze inwentaryzacja składników aktywów, z wyłączeniem aktywów pieniężnych, papierów wartościowych, produktów w toku produkcji oraz materiałów, towarów i produktów gotowych powinna zostać rozpoczęta wcześniej niż 3 miesiące przed końcem roku obrotowego i zakończona do 15 dnia następnego roku. Ustalenie stanu powinno nastąpić przez dopisanie lub odpisanie od stanu stwierdzonego drogą spisu z natury lub potwierdzenia salda – przychodów i rozchodów (zwiększeń i zmniejszeń), jakie nastąpiły między datą spisu lub potwierdzenia a dniem ustalenia stanu wynikającego z ksiąg rachunkowych. Należy przy tym pamiętać, że stan wynikający z ksiąg rachunkowych nie może być ustalony po dniu bilansowym.

Jeżeli chodzi o inwentaryzację zapasów materiałów, towarów, produktów gotowych i półproduktów znajdujących się w strzeżonych składowiskach i objętych ewidencją ilościowo-wartościową, należy przeprowadzać spis przynajmniej raz w ciągu 2 lat.

Inwentaryzacji nieruchomości zaliczonych do środków trwałych oraz inwestycji, a także znajdujących się na terenie strzeżonym innych środków trwałych oraz maszyn i urządzeń wchodzących w skład środków trwałych w budowie należy dokonać co najmniej raz w ciągu 4 lat.

W przypadku zapasów towarów i materiałów, w tym opakowań, objętych ewidencją wartościową w punktach obrotu detalicznego jednostki inwentaryzacja zostaje przeprowadzona raz w roku. Natomiast jeżeli chodzi o inwentaryzację zapasów drewna w jednostkach prowadzących gospodarkę leśną, to musi być ona przeprowadzona przynajmniej raz w roku.

Na jednostce spoczywa także obowiązek przeprowadzenia inwentaryzacji na dzień zakończenia przez nią działalności oraz na dzień poprzedzający postawienie jej w stan likwidacji lub ogłoszenia upadłości.

Odstąpienie od prowadzenia inwentaryzacji

Zgodnie z art. 26 ust. 5 w niektórych przypadkach istnieje możliwość odstąpienia od przeprowadzenia inwentaryzacji. Dotyczy to jednostek w przypadku ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu jeżeli jednostka nie zamyka ksiąg rachunkowych. Podobnie jest w sytuacji, gdy jednostka zawiesza działalność, ale jednocześnie nie zamyka ksiąg rachunkowych. Odstąpienie od obowiązku przeprowadzenia inwentaryzacji ma miejsce także w przypadku połączenia lub podziału jednostek, z wyjątkiem spółek kapitałowych, jeżeli strony w drodze umowy pisemnej odstąpią od przeprowadzenia inwentaryzacji.

Rozliczenie inwentaryzacji

Inwentaryzacja a odpowiedzialność materialna pracowników

Po zakończeniu procesu inwentaryzacji, jej przeprowadzenie i wyniki należy odpowiednio udokumentować i powiązać z zapisami ksiąg rachunkowych.

W przypadku, gdy w toku inwentaryzacji zostaną ujawnione różnice między stanem faktycznym a stanem wynikającym ze wskazań w księgach rachunkowych należy różnice te wyjaśnić i rozliczyć w księgach rachunkowych tego roku obrotowego, na który przypadał termin inwentaryzacji.

Podyskutuj o tym na naszym FORUM


Podstawa prawna

Art.26-27 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 152, poz. 1223 z późn. zm.).


Autor: Marta Przyborowska

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jak uzyskać dofinansowanie z urzędu pracy do zatrudnienia pracownika - zasady w 2025 roku

Zatrudnienie pracownika przeważnie wiążę się z dużymi kosztami. Trudno się dziwić, że przedsiębiorcy szukają oszczędności i szukają rozwiązań, aby móc zapłacić jak najmniej. Istnieją różne formy wsparcia przedsiębiorców, np. dofinansowanie na zatrudnienie pracownika z Urzędu Pracy. Jak wygląda proces ubiegania się o takie dofinansowanie? Poniżej opiszę kilka możliwych dofinansowań, o które może się starać przedsiębiorca.

KSeF już za rogiem. Tysiące firm nieprzygotowanych – cyfrowe wykluczenie może kosztować fortunę

Cyfrowy obowiązek, który może zaskoczyć wielu przedsiębiorców – od 2026 r. e-fakturowanie stanie się przymusem. Problem? Rząd uznał, że „wykluczenie cyfrowe” dotyczy wyłącznie najmniejszych firm. W praktyce zagrożeni są także starsi przedsiębiorcy, mikrofirmy bez dostępu do IT, a nawet ci, którzy nie mają stabilnego internetu. Brak przygotowania oznacza paraliż działalności, karne odsetki i utratę klientów. Czas ucieka – a system nie wybacza błędów.

ZUS: Przedsiębiorcy z niepełnosprawnościami z niższą roczną składką zdrowotną. Trzeba spełnić 4 warunki

Przedsiębiorcy, którzy mają orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności mogą korzystać z ulgi i obniżyć roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy województwa pomorskiego wyjaśnia jakie warunki trzeba spełnić, by skorzystać z tej ulgi.

Prawa autorskie do treści biznesowych publikowanych w social mediach. Kiedy można legalnie wykorzystać zdjęcie lub wideo? Co każda firma wiedzieć powinna

W erze cyfrowej, gdzie granice między komunikacją osobistą a firmową coraz bardziej się zacierają, prawa autorskie w social mediach stają się kluczową kwestią dla każdego biznesu. Generowanie własności intelektualnej przestało być domeną wyłącznie branż kreatywnych — dziś dotyczy praktycznie każdej firmy, która promuje swoje produkty lub usługi w internecie.

REKLAMA

Zwierzęta w firmie a koszty uzyskania przychodu. Jak argumentować przed urzędem skarbowym? Interpretacje fiskusa: pies, akwarium i inne przypadki

Czy pies w firmie może być kosztem uzyskania przychodu? A akwarium – elementem budującym wizerunek? Coraz więcej przedsiębiorców zadaje sobie te pytania, zwłaszcza w czasach, gdy granica między przestrzenią zawodową a prywatną bywa płynna. Praktyka i interpretacje podatkowe pokazują, że... to zależy.

Będzie likwidacja JPK VAT? Prof. Modzelewski: nieoficjalnie mówi się o redukcji obowiązków

Od samego początku (można sprawdzić) byłem krytykiem wprowadzenia powszechnych „jotpeków”, czyli zmuszania ogółu podatników do systematycznego wysyłania urzędom skarbowym ich ewidencji podatkowych. Po co zaśmiecać archiwa tych organów bilionami zbędnych informacji, do których nigdy nie sięgnie i nie można ich racjonalnie zinterpretować?

Księgowi nie spodziewają się w najbliższej przyszłości wielkich rewolucji w wynagrodzeniu i systemie swojej pracy

Co księgowi naprawdę myślą o kondycji swojej branży? Ukazał się pierwszy w Polsce barometr nastrojów księgowych. Jak oceniają oni miniony rok, czego oczekują po 2025. Odpowiedzi badanych księgowych pokazują prawdziwy obraz branży.

Zasada wielokrotności opodatkowania wyrobów akcyzowych w przypadku wtórnego obowiązku podatkowego a zmiana podatkowego przeznaczenia wyrobu akcyzowego

Istotnym problemem prawnym i praktycznym jest możliwość wielokrotnego opodatkowania tego samego wyrobu akcyzowego na etapie wtórnego obowiązku podatkowego (zwanego również obowiązkiem podatkowym drugiego stopnia.) – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA

Ulga na ekspansje a koszty marketingowe – jak szeroki jest katalog wydatków?

Niedawna interpretacja podatkowa (sygn. 0111-KDIB2-1.4010.66.2025.2.ED) dla producenta opakowań z tworzyw sztucznych rozstrzyga tę kwestię, wskazując, które wydatki targowe i promocyjne podlegają odliczeniu, a które - mimo argumentacji podatnika - pozostają poza zakresem ulgi. Organ zastosował ścisłą wykładnię językową, potwierdzając kwalifikowalność jedynie części ponoszonych przez przedsiębiorców kosztów.

KSeF 2026: Pożegnanie z papierowymi fakturami. Jak przygotować się na rewolucję w rozliczeniach VAT i uniknąć kar i problemów z fiskusem [branża TSL]

Niecały rok dzieli podatników VAT (w tym branżę transportową) od księgowej rewolucji. Ministerstwo Finansów potwierdziło w komunikacie z kwietnia 2025 r., że początek 2026 roku to ostateczny termin wejścia w życie Krajowego Systemu e-Faktur dla większości przedsiębiorców. Oznacza to, że już niedługo sektor TSL, zdominowany przez rozliczenia papierowe, musi stać się cyfrowy. To wyzwanie zwłaszcza dla spedycji, które rozliczają się z wieloma podmiotami równocześnie. Jak przygotować się do wdrożenia KSeF, by uniknąć problemów i kar?

REKLAMA