REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zasady przeprowadzania inwentaryzacji

Subskrybuj nas na Youtube
Przeprowadzenie inwentaryzacji, zakres i metody prowadzenia inwentaryzacji
Przeprowadzenie inwentaryzacji, zakres i metody prowadzenia inwentaryzacji

REKLAMA

REKLAMA

Inwentaryzacja jest ważnym narzędziem kontroli oraz przeciwdziałania nieprawidłowościom w przedsiębiorstwie, stanowi także niezwykle istotny element rachunkowości jednostki. Celem inwentaryzacji jest ustalenie faktycznych stanów aktywów i pasywów, odpowiednie skorygowanie danych ewidencyjnych o powstałe różnice, tak aby dane te były zgodne ze stanem faktycznym, rozliczenie osób odpowiedzialnych materialnie za powierzony majątek oraz ocena stanu i przydatności posiadanych zasobów.

Przeprowadzenie inwentaryzacji stanowi podstawowy element rachunkowości realizowanej w każdym przedsiębiorstwie prowadzącym księgi rachunkowe, o czym przypomina ustawa o rachunkowości. Wskazuje ona, że rachunkowość jednostki powinna zawierać m.in. ustalanie lub sprawdzanie drogą inwentaryzacji rzeczywistego stanu aktywów i pasywów. Nad odpowiednim wykonaniem obowiązków w zakresie rachunkowości czuwa kierownik jednostki, który za razem ponosi odpowiedzialność za wykonywanie tych obowiązków, w tym z tytułu nadzoru.

REKLAMA

Zakres i metody prowadzenia inwentaryzacji

Inwentaryzacja i wycena składników majątku firmy

REKLAMA

Inwentaryzacja jest sporządzana przez jednostki na ostatni dzień każdego roku obrotowego. Obejmuje ona  spis aktywów pieniężnych, z wyjątkiem zgromadzonych na rachunkach bankowych, papierów wartościowych w postaci materialnej, rzeczowych składników aktywów obrotowych, środków trwałych oraz nieruchomości zaliczonych do inwestycji, z zastrzeżeniem środków trwałych, do których dostęp jest znacznie utrudniony,  a także maszyn i urządzeń wchodzących w skład środków trwałych w budowie – drogą spisu ich ilości z natury, wyceny tych ilości, porównania wartości z danymi ksiąg rachunkowych oraz wyjaśnienia i rozliczenia ewentualnych różnic.

Inwentaryzacja obejmuje także aktywa finansowe zgromadzone na rachunkach bankowych lub przechowywane przez inne jednostki, w tym papiery wartościowe w formie zdematerializowanej, należności, w tym udzielone pożyczki oraz powierzone kontrahentom własne składniki aktywów, które następuje drogą otrzymania od banków i uzyskania od kontrahentów potwierdzeń prawidłowości wykazanego w księgach rachunkowych jednostki stanu tych aktywów oraz wyjaśnienia i rozliczenia ewentualnych różnic.

Obowiązkowi inwentaryzacji podlegają także środki trwałe, do których dostęp jest znacznie utrudniony, gruntów oraz praw zakwalifikowanych do nieruchomości, należności spornych i wątpliwych, a w bankach również należności zagrożonych, należności i zobowiązań wobec osób nieprowadzących ksiąg rachunkowych, z tytułów publicznoprawnych, a także aktywów i pasywów niewymienionych w poprzednich akapitach.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Jeżeli przeprowadzenie spisu z natury lub uzgodnienie tych składników majątku z przyczyn uzasadnionych nie było możliwe, inwentaryzacji dokonuje się drogą porównania danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji wartości tych składników.

Jeżeli w jednostce znajdują się składniki aktywów, będące własnością innych jednostek, które zostały powierzone jej do sprzedaży, przechowania, przetwarzania lub używania, to istnieje możliwość ujęcia tych składników w inwentaryzacji drogą spisu z natury. W takim przypadku należy powiadomić te jednostki o wynikach spisu, jednak ten obowiązek nie dotyczy przedsiębiorstw, które świadczą usługi pocztowe, transportowe, spedycyjne i składowania.

Termin inwentaryzacji

Inwentaryzacja aktywów i pasywów musi zostać przeprowadzona w każdej jednostce gospodarczej, która prowadzi księgi rachunkowe przynajmniej na ostatni dzień każdego roku obrotowego. Termin i częstotliwość inwentaryzacji uważa się za dotrzymane, jeżeli przestrzegane są odpowiednie zasady.

Po pierwsze inwentaryzacja składników aktywów, z wyłączeniem aktywów pieniężnych, papierów wartościowych, produktów w toku produkcji oraz materiałów, towarów i produktów gotowych powinna zostać rozpoczęta wcześniej niż 3 miesiące przed końcem roku obrotowego i zakończona do 15 dnia następnego roku. Ustalenie stanu powinno nastąpić przez dopisanie lub odpisanie od stanu stwierdzonego drogą spisu z natury lub potwierdzenia salda – przychodów i rozchodów (zwiększeń i zmniejszeń), jakie nastąpiły między datą spisu lub potwierdzenia a dniem ustalenia stanu wynikającego z ksiąg rachunkowych. Należy przy tym pamiętać, że stan wynikający z ksiąg rachunkowych nie może być ustalony po dniu bilansowym.

Jeżeli chodzi o inwentaryzację zapasów materiałów, towarów, produktów gotowych i półproduktów znajdujących się w strzeżonych składowiskach i objętych ewidencją ilościowo-wartościową, należy przeprowadzać spis przynajmniej raz w ciągu 2 lat.

Inwentaryzacji nieruchomości zaliczonych do środków trwałych oraz inwestycji, a także znajdujących się na terenie strzeżonym innych środków trwałych oraz maszyn i urządzeń wchodzących w skład środków trwałych w budowie należy dokonać co najmniej raz w ciągu 4 lat.

W przypadku zapasów towarów i materiałów, w tym opakowań, objętych ewidencją wartościową w punktach obrotu detalicznego jednostki inwentaryzacja zostaje przeprowadzona raz w roku. Natomiast jeżeli chodzi o inwentaryzację zapasów drewna w jednostkach prowadzących gospodarkę leśną, to musi być ona przeprowadzona przynajmniej raz w roku.

Na jednostce spoczywa także obowiązek przeprowadzenia inwentaryzacji na dzień zakończenia przez nią działalności oraz na dzień poprzedzający postawienie jej w stan likwidacji lub ogłoszenia upadłości.

Odstąpienie od prowadzenia inwentaryzacji

Zgodnie z art. 26 ust. 5 w niektórych przypadkach istnieje możliwość odstąpienia od przeprowadzenia inwentaryzacji. Dotyczy to jednostek w przypadku ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu jeżeli jednostka nie zamyka ksiąg rachunkowych. Podobnie jest w sytuacji, gdy jednostka zawiesza działalność, ale jednocześnie nie zamyka ksiąg rachunkowych. Odstąpienie od obowiązku przeprowadzenia inwentaryzacji ma miejsce także w przypadku połączenia lub podziału jednostek, z wyjątkiem spółek kapitałowych, jeżeli strony w drodze umowy pisemnej odstąpią od przeprowadzenia inwentaryzacji.

Rozliczenie inwentaryzacji

Inwentaryzacja a odpowiedzialność materialna pracowników

Po zakończeniu procesu inwentaryzacji, jej przeprowadzenie i wyniki należy odpowiednio udokumentować i powiązać z zapisami ksiąg rachunkowych.

W przypadku, gdy w toku inwentaryzacji zostaną ujawnione różnice między stanem faktycznym a stanem wynikającym ze wskazań w księgach rachunkowych należy różnice te wyjaśnić i rozliczyć w księgach rachunkowych tego roku obrotowego, na który przypadał termin inwentaryzacji.

Podyskutuj o tym na naszym FORUM


Podstawa prawna

Art.26-27 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 152, poz. 1223 z późn. zm.).


Autor: Marta Przyborowska

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

REKLAMA

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

Miliardy z KPO usprawniają kolejową infrastrukturę

Prawie 11,5 mld zł warte są inwestycje realizowane ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO) przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zarządzająca infrastrukturą kolejową spółka, która jest największym beneficjentem KPO, zawarła już ponad 120 umów z wykonawcami na kwotę 8 mld zł. Przeszło 160 prowadzonych zadań ma przyczynić się do zwiększenia prędkości pociągów, a także zwiększenia przepustowości tras oraz usprawnienia zarządzania ruchem kolejowym. Inwestycje poprawiają bezpieczeństwo ruchu i komfort obsługi podróżnych. Na stacjach i przystankach budowany jest nowoczesny system informacji pasażerskiej, a ich infrastruktura - dopasowywana do potrzeb osób o ograniczonej mobilności.

REKLAMA

Darowizna od brata ponad limit 36 120 zł. Jakie warunki muszą zostać spełnione, aby nie stracić prawa do zwolnienia podatkowego?

Co robić gdy darowizna przekazana przez brata przekracza limit kwoty wolnej w wysokości 36 120 zł? Czy podlegała zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, pomimo że jest dokonywana z majątku wspólnego brata i jego małżonki? Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia?

KSeF wymusi zmiany. Rejestry VAT i wydatki pracownicze po nowemu od 2026 roku

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to jeden z najważniejszych projektów cyfryzacyjnych polskiej administracji podatkowej ostatnich lat. Od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku – w zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku – podatnicy VAT będą zobowiązani do wystawiania faktur wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem KSeF. To nie tylko zmiana technologiczna, ale także rewolucja organizacyjna, która wymusi dostosowanie systemów księgowych, procesów wewnętrznych i codziennej pracy działów finansowych.

REKLAMA