Polecamy: Przewodnik po zmianach w ustawie o rachunkowości 2015/2016 (PDF)
Uproszczenie rachunkowości małych firm
Infor.pl: W dniu 23 lipca 2015 r. Sejm opowiedział się za większością senackich poprawek do nowelizacji ustawy o rachunkowości upraszczającej księgowość małych firm. Generalnie zmiany, które niesie ta nowelizacja będą miały zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający 1 stycznia 2016 r., z tym że jednostki będą mogły zastosować dobrowolnie te uproszczenia już do sprawozdań finansowych sporządzonych za 2015 rok.
Które z zaproponowanych w ustawie uproszczeń będą zdaniem MF najistotniejsze dla małych firm? Czy rozważane jest wprowadzenie w najbliższym czasie kolejnych zmian w ustawie rachunkowości dotyczących podmiotów gospodarczych? Jeżeli tak, proszę o wskazanie kilku z nich lub zagadnień, których będą one dotyczyć.
Polecamy: Ustawa o rachunkowości z komentarzem do zmian (książka)
Autorzy: prof. dr hab Irena Olchowicz, dr Agnieszka Tłaczała, dr Wanda Wojas, Ewa Sobińska, Katarzyna Kędziora, Justyna Beata Zakrzewska, dr Gyöngyvér Takáts
Dorota Podedworna-Tarnowska: Ustawa z 23 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw została przyjęta przez Parlament i podpisana przez Prezydenta. Dokonuje ona transpozycji przepisów dyrektywy ws. rachunkowości odnośnie do jednostek innych niż jednostki mikro i wprowadza dodatkowe uproszczenia w rachunkowości związane ze zmieniającym się otoczeniem gospodarczym.
Uproszczenia te przyczynią się do obniżenia kosztów przygotowania sprawozdania finansowego oraz kosztów bieżącego prowadzenia rachunkowości przez jednostki małe, co w efekcie poprawi warunki funkcjonowania tych przedsiębiorstw. Zmiany te - poprzez ograniczenie lub zniesienie barier hamujących rozwój przedsiębiorczości - wpłyną pozytywnie na wzrost konkurencyjności gospodarki i poprawę warunków wykonywania działalności gospodarczej.
Dorota Podedworna-Tarnowska, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Najważniejsze uproszczenia w rachunkowości wprowadzone tą ustawą to:
1. Uproszczenia dla jednostek małych dotyczące sporządzania sprawozdania finansowego (składającego się z uproszczonego bilansu, rachunku zysków i strat oraz informacji dodatkowej z ograniczonym zakresem informacji, bez zestawienia zmian w kapitale własnym oraz rachunku przepływów pieniężnych); ustawa wprowadziła definicję jednostek małych wraz z rozszerzeniem katalogu tych jednostek o inne, nieobjęte dyrektywą, tak aby większa liczba podmiotów mogła skorzystać z uproszczeń. Szacuje się, że z zaproponowanych uproszczeń będzie mogło skorzystać ponad 41 tys. jednostek, co w rezultacie będzie mogło doprowadzić do redukcji kosztów związanych ze sporządzeniem sprawozdania finansowego rzędu około 61 mln zł;
Jednostki małe, to: spółki akcyjne, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółki komandytowo–akcyjne (jak również spółki osobowe przez nie tworzone), osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych, spółki partnerskie, inne osoby prawne, oraz oddziały przedsiębiorców zagranicznych, które w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy nie przekroczyły limitów dwóch z trzech następujących wielkości:
- suma bilansowa: 17 000 000 zł;
- przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów: 34 000 000 zł
- przeciętne zatrudnienie w roku obrotowym: 50.
Z katalogu ww. jednostek wyłącza się – co do zasady - jednostki działające m.in. na rynku finansowym oraz jednostki sektora finansów publicznych.
2. Niewynikające z dyrektywy – znaczące uproszczenia polegające na możliwości:
a) klasyfikowania umów leasingu w sposób uproszczony, tj. według zasad określonych w przepisach podatkowych,
b) odstąpienia do ustalania aktywów i tworzenia rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego,
c) niestosowania rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych,
dla nowego katalogu jednostek, tj. jednostek samorządu terytorialnego oraz takich jednostek, które za poprzedni rok obrotowy nie przekraczają dwóch z następujących trzech wielkości:
- 17 000 000 zł - w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego;
- 34 000 000 zł - w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy;
- 50 osób - w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty.
Weź udział w bezpłatnym wideoszkoleniu na www.wideoszkolenia.infor.pl
3. Wyłączenie małych organizacji pozarządowych, o których mowa w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie ze stosowania przepisów o rachunkowości.
Podmioty te będą mogły prowadzić uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów; sposób prowadzenia tej ewidencji, warunki jakim powinna ona odpowiadać dla prawidłowego określenia zobowiązań podatkowych oraz inne szczegółowe obowiązki związane z jej prowadzeniem określone zostaną w rozporządzeniu Ministra Finansów, w porozumieniu z Ministrem Pracy i Polityki Społecznej; zgodnie z nowelizacją małe organizacje pozarządowe to jednostki niebędące spółkami kapitałowymi oraz stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego, które:
a) działają w sferze zadań publicznych określonych w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie,
b) nie prowadzą działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej,
c) nie posiadają statusu organizacji pożytku publicznego,
d) osiągają przychody wyłącznie:
- z działalności nieodpłatnej pożytku publicznego (składki członkowskie, darowizny, zapisy, spadki, dotacje, subwencje, przychody pochodzące z ofiarności publicznej),
- z działalności odpłatnej pożytku publicznego: sprzedaż towarów i usług,
- ze sprzedaży, najmu lub dzierżawy składników majątkowych,
- z tytułu odsetek od środków pieniężnych na rachunkach rozliczeniowych, o których mowa w przepisach prawa bankowego, lub rachunkach w spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych, prowadzonych w związku z wykonywaną działalnością, w tym także odsetek od lokat terminowych oraz innych form oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, tworzonych na tych rachunkach;
e) w roku poprzedzającym rok wyboru prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów osiągających przychody wyłącznie z tytułów, o których mowa w lit. d, w wysokości nieprzekraczającej 100 000 zł;
Szacuje się, że uproszczenie to obejmie ponad 70% organizacji pozarządowych.
Przewodnik po zmianach przepisów 2015/2016 dla firm
4. Ujednolicenie przepisów w zakresie terminu przeliczania na walutę polską wielkości wyrażonych w euro, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy o rachunkowości, art. 24a ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 4 ust. 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy.
Przepisy nowelizowanej ustawy o rachunkowości będą miały zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych za rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2016 r. lub po tej dacie, z możliwością wcześniejszego zastosowania do sprawozdań finansowych sporządzonych za rok obrotowy kończący się po dniu wejścia w życie ustawy, czyli za rok 2015.
Trwają prace konsultacyjne i analityczne w związku z przyjęciem dyrektywy 2014/95/UE zmieniającej dyrektywę ws. rachunkowości w odniesieniu do ujawniania informacji niefinansowych i informacji dotyczących różnorodności przez niektóre duże jednostki oraz grupy. Efektem tych prac będzie przygotowanie projektu kolejnej nowelizacji ustawy o rachunkowości. Termin na implementację przepisów dyrektywy 2014/95/UE upływa 6 grudnia 2016 r.
Zmiany w Prawie Pracy 2015 (Komplet 4 książek) + Kodeks pracy 2015 z komentarzem gratis
Umowy terminowe po zmianach (książka)
Krajowe Standardy Rachunkowości
Infor.pl: W styczniu 2015 roku (15.01) Ministerstwo Finansów wydało komunikat w sprawie ogłoszenia uchwały Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie przyjęcia znowelizowanego Krajowego Standardu Rachunkowości nr 7 “Zmiany zasad (polityki) rachunkowości, wartości szacunkowych, poprawianie błędów, zdarzenia następujące po dacie bilansu - ujęcie i prezentacja”. Była to jedyna do tej pory w br. zmiana przepisów w zakresie KSR.
Czy obecnie prowadzone są prace nad wprowadzeniem w życie kolejnego KSR? Jeżeli tak, uprzejmie proszę o wskazanie których obszarów w rachunkowości dotyczy.
Szczególnie interesuje mnie kiedy opracowany i wydany zostanie KSR dotyczący wyceny środków trwałych. W myśl przepisów dotyczących MSSF jednostka może wyceniać środki trwałe według modelu opartego na cenie nabycia lub koszcie wytworzenia (model kosztu historycznego) lub modelu opartego na wartości przeszacowanej do wartości godziwej. Natomiast zgodnie z ustawą o rachunkowości jedynym dozwolonym modelem wyceny rzeczowych aktywów trwałych jest model kosztu historycznego. Zastosowanie określonego modelu do wyceny rzeczowych aktywów trwałych powoduje daleko idące skutki sprawozdawcze, które w istotny sposób mogą rzutować na obraz sytuacji majątkowej i finansowej prezentowany w sprawozdaniu finansowym jednostki. Dokonywane w związku z wyceną bilansową odpisy aktualizujące wpływają bowiem na wartości wykazywane zarówno w bilansie (sprawozdaniu z sytuacji finansowej) jak i sprawozdaniu z całkowitych dochodów. W modelu kosztu historycznego odpisy z tytułu utraty wartości powodują zawsze zmniejszenie wartości rzeczowych aktywów trwałych wykazywanej w bilansie i zmniejszenie wyniku finansowego, w modelu wartości godziwej w wyniku dokonywanych przeszacowań wartość bilansowa rzeczowych aktywów trwałych może zarówno maleć jaki wzrastać. Przy wzroście wartości bilansowej wzrasta także całkowity dochód. Jednostki stosujące przepisy ustawy o rachunkowości nie mogą do wyceny bilansowej rzeczowych aktywów trwałych stosować modelu wartości godziwej, możliwość taką mają natomiast jednostki stosujące MSSF. W efekcie zakłóca to proces porównywalności sprawozdań finansowych i może wpływać na wiarygodność sprawozdania finansowego. Reasumując powyższe czy wydany zostanie KSR w zakresie wyceny środków trwałych oparty na MSSF (MSR 16 rzeczowe aktywa trwałe)?(komentarz: krajowe standardy rachunkowości są zgodne z postanowieniami ustawy o rachunkowości.).
Dorota Podedworna-Tarnowska: Komitet Standardów Rachunkowości prowadzi prace nad następującymi nowymi standardami i stanowiskami:
I. projekty Krajowych Standardów Rachunkowości:
· "Ujęcie, wycena oraz prezentacja aktywów i zobowiązań wynikających z umów o partnerstwie publiczno-prywatnym",
· „Środki trwałe”,
· „Działalność rolnicza”.
II. projekty stanowisk Komitetu:
· w sprawie wykazywania przez spółdzielnie mieszkaniowe w sprawozdaniu finansowym funduszów własnych oraz ustalania wyniku finansowego – aktualnie projekt stanowiska jest przedmiotem dyskusji publicznej, do której zachęcam dokument jest dostępny na stronie Ministerstwa Finansów w zakładce Komitetu Standardów Rachunkowości,
· w sprawie ujęcia, wyceny i prezentacji prawa wieczystego użytkowania gruntów oraz gruntów oddanych w wieczyste użytkowanie,
· w sprawie inwentaryzacji drogą spisu z natury zapasów materiałów, towarów, wyrobów i półfabrykatów.
Ponadto planowane są prace nad dwoma nowymi projektami Krajowych Standardów Rachunkowości:
· „Koszt wytworzenia jako podstawa wyceny produktów”,
· „Podstawy wyceny aktywów i pasywów”.
Odnosząc się do projektu Krajowego Standardu Rachunkowości dotyczącego środków trwałych będzie on odnosił się m.in. do zagadnień dotyczących wyceny początkowej środków trwałych, w tym ustalania kosztu wytworzenia – budowy środków trwałych, ustalania wartości początkowej w zależności od sposobu pozyskania. Należy wskazać, że rozwiązania zawarte w projekcie standardu są zgodne z postanowieniami ustawy o rachunkowości. W odróżnieniu od MSR 16 „Rzeczowe aktywa trwałe” projekt standardu dopuszcza możliwość stosowania modelu wyceny według wartości przeszacowanych tylko i wyłącznie na podstawie odrębnych przepisów (rozporządzenie Ministra Finansów dotyczące m.in. aktualizacji wyceny środków trwałych).
Dziękuję za wyjaśnienia.
Rozmawiał Paweł Huczko