Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2011 r. Nr 92, poz. 531)
Nowelizacja wprowadziła alternatywny model tworzenia i rejestrowania spółki z o.o., który będzie obowiązywał obok dotychczasowej procedury. Umożliwiła ona zawarcie umowy spółki z o.o. przy wykorzystaniu wzorca umowy, udostępnianego w systemie teleinformatycznym. Warto przy tym zaznaczyć, że skorzystanie z elektronicznego wzorca umowy zastąpi w tym przypadku wymóg zawarcia umowy spółki z o.o. w formie aktu notarialnego, zatem notariusze nie będą w żaden sposób uczestniczyć w zawiązywaniu spółki z o.o. w tym trybie.
Zgodnie z nowelizacją, jeśli założyciele spółki z o.o. chcą skorzystać z uproszczonego i przyspieszonego procesu rejestracji spółki z o.o., to powinni zastosować ww. wzorzec umowy. Co ważne dla założycieli spółki z o.o. i przyszłych wspólników, ingerencja w treść wzorca umowy na etapie zakładania spółki za pośrednictwem systemu teleinformatycznego jest niedopuszczalna. Założyciele mogą wybrać tylko poszczególne warianty lub uzupełnienia postanowień umowy spółki z o.o., dopuszczone w ramach wzorca umowy. W przypadku jednak, gdyby uznali, że dany wzorzec nie spełnia ich oczekiwań, mogą zastosować tradycyjną metodę zawiązania i rejestracji spółki z o.o., czyli podpisanie umowy w formie aktu notarialnego i następnie złożenie do sądu rejestrowego wniosku o rejestrację zawiązanej spółki z o.o. Treść wzorca umowy spółki z o. o. udostępnianego w systemie teleinformatycznym została wskazana w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 grudnia 2011 r. (Dz. U. z 2011 r. Nr 299, poz. 1774).
Jeśli założyciele spółki z o.o. zdecydują się na wykorzystanie elektronicznego wzorca umowy, to w systemie teleinformatycznym wypełniają jedynie formularz umowy spółki, formularz listy wspólników oraz formularz oświadczenia wszystkich członków zarządu, że wkłady pieniężne na pokrycie kapitału zakładowego zostały przez wszystkich wspólników w całości wniesione w przypadku, gdy wkłady pieniężne zostaną wniesione najpóźniej w chwili zgłoszenia spółki do rejestru. Wszystkie powyższe dokumenty powinny być opatrzone podpisem elektronicznym. Umowa spółki z o.o. zostaje zawarta z chwilą wprowadzenia do systemu teleinformatycznego wszystkich koniecznych danych i z chwilą opatrzenia ich podpisem elektronicznym. W przypadku skorzystania z elektronicznego wzorca umowy, również zgłoszenie spółki z o.o. do rejestru następuje za pomocą systemu teleinformatycznego. Co istotne, zgodnie z nowelizacją, wniosek o wpis spółki z o.o. zawiązanej przy wykorzystaniu elektronicznego wzorca umowy, sąd rejestrowy rozpoznaje w terminie jednego dnia od daty jego wpływu.
Nowelizacja wyłączyła możliwość wnoszenia na kapitał zakładowy spółki wkładów niepieniężnych w przypadku zakładania spółki przy wykorzystaniu wzorca umowy. Jest to uzasadnione naturą wkładu niepieniężnego, a także ideą nowej procedury, która ma być szybka i nieskomplikowana. Wyłączenie to jednak trwa tylko do momentu dokonania wpisu spółki z o.o. do rejestru, bowiem po rejestracji spółki wkłady mogą być wnoszone na zasadach ogólnych, a więc zarówno pieniężne, jak i niepieniężne. Ponadto, nowelizacja nie wymaga wniesienia wkładów pieniężnych przed złożeniem wniosku o zarejestrowanie spółki z o.o. (jak przy tradycyjnym sposobie założenia spółki z o.o.), a umożliwia wniesienie ich dopiero po uzyskaniu wpisu do rejestru, przy czym nie później niż w terminie 7 dni od dnia jej wpisu do KRS.
Nowelizacją zostały określone także dokumenty, które są wymagane przy zgłoszeniu do rejestracji spółki z o.o. utworzonej przy wykorzystaniu wzorca umowy oraz dokumenty, które muszą zostać złożone do sądu rejestrowego w terminie 7 dni od daty wpisu spółki do rejestru.
Warto wspomnieć także, iż zgodnie z nowelizacją, istnieje możliwość zmiany umowy spółki, utworzonej za pomocą uproszczonej procedury, po jej rejestracji - na zasadach ogólnych, czyli poprzez podjęcie przez zgromadzenie wspólników stosownej uchwały, zaprotokołowanej w protokole posiadającym formę aktu notarialnego.
Podsumowując, naszym zdaniem, zmiany wprowadzone nowelizacją należy ocenić pozytywnie. Możliwość zawarcia umowy spółki z o.o. i zarejestrowania jej przy wykorzystaniu Internetu stanowi znaczne uproszczenie procedury zakładania spółek z o.o. Jeżeli zaś chodzi o koszty, to tryb ten pozwoli zaoszczędzić wspólnikom na kosztach notarialnych. Będzie jednak droższy o jednorazowy koszt uzyskania podpisu elektronicznego, który jest niezbędny, aby skorzystać z możliwości założenia i rejestracji spółki z o.o. przez Internet, lecz do którego nie wszyscy mają dostęp. Pozostałe opłaty związane ze zgłoszeniem spółki z o.o. do rejestru są analogiczne, jak w przypadku zakładania spółki w sposób tradycyjny. Należy jednak wskazać także na pierwsze niedociągnięcia, które pojawiły się już w związku z funkcjonowaniem powyższych rozwiązań w praktyce. Przykładowo, system teleinformatyczny w praktyce nie pozwala na złożenie wniosku o rejestrację spółki z o.o. przy wykorzystaniu wzorca umowy przez profesjonalnego pełnomocnika, pomimo że taką możliwość dają przepisy prawne. Takie niedociągnięcia powinny zostać poprawione w przyszłości.
Aneta Wrona-Kłoczko
aplikant radcowski
M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna