Zasady zwrotu części wydatków na remont lub budowę określa ustawa z dnia 29 sierpnia 2005 r. o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym (Dz.U. nr 177, poz. 1468 z późn. zm.). Zasady ubiegania się o zwrot wydatków są takie same zarówno w odniesieniu do inwestycji dotyczących domów, jak i mieszkań.
Zwrot nie dla każdego
O zwrot części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych mogą ubiegać się ci podatnicy, którzy spełniają ściśle określone warunki. Dotyczy to osób fizycznych, które nie są podatnikami VAT i nie dokonały zakupu materiałów budowlanych w celu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Rekompensatę mogą zatem otrzymać wyłącznie inwestorzy indywidualni budujący systemem gospodarczym, a także remontujący dom lub mieszkanie.
Ważne!
Aby ubiegać się o zwrot VAT zawartego w cenie materiałów budowlanych, niezbędne będzie udokumentowanie poniesionych wydatków. Służą do tego faktury VAT wystawione od 1 maja 2004 r. do 31 grudnia 2007 r.
Kolejnym warunkiem, jaki muszą spełnić osoby fizyczne ubiegające się o zwrot części VAT zawartego w cenie materiałów budowlanych, jest posiadanie prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane w rozumieniu ustawy Prawo budowlane albo tytułu prawnego do remontowanego budynku (lokalu) mieszkalnego. W przypadku inwestycji wymagającej pozwolenia na budowę konieczne jest dodatkowo posiadanie takiego zezwolenia.
Tylko określone wydatki
Ulga przeznaczona jest dla osób fizycznych, które nie nabywają materiałów budowlanych w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej jako podatnicy VAT.
Zwrot dotyczy wydatków poniesionych w związku z:
- budową budynku mieszkalnego,
- nadbudową lub rozbudową budynku na cele mieszkalne lub przebudową (przystosowaniem) budynku niemieszkalnego, jego części lub pomieszczenia niemieszkalnego na cele mieszkalne, w wyniku których powstał lokal mieszkalny spełniający wymagania określone w odrębnych przepisach,
- remontem budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego.
CO DOŁĄCZYĆ DO WNIOSKU
Do wniosku załącza się kopię:
- pozwolenia na budowę albo dokumentu potwierdzającego tytuł prawny osoby fizycznej do budynku lub lokalu,
- faktur dokumentujących poniesione wydatki,
- pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego lub zawiadomienia o zakończeniu inwestycji,
- dokumentu określającego stopień zaawansowania inwestycji.
Do wniosku trzeba też dołączyć kopie faktur potwierdzających poniesione wydatki w związku z budową budynku mieszkalnego, remontem lub nadbudową czy przebudową budynku.
Do wniosku trzeba też dołączyć kopię pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego, a w razie braku obowiązku jego uzyskania, kopię zawiadomienia o zakończeniu inwestycji (jeśli wniosek składamy po zakończeniu realizacji inwestycji).
W przypadku gdy inwestycja nie została zakończona, do wniosku trzeba dołączyć kopię dokumentu określającego stopień zaawansowania inwestycji. Nie może być to dowolny dokument. Dokument ten musi zostać sporządzony przez osobę posiadającą uprawnienia budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego (jeśli roboty wymagają pozwolenia na budowę).
Refundacja dotyczy faktur wystawionych między 1 maja 2004 r. a 31 grudnia 2007 r. Niestety, nie wszystkich. Ustawie podlegają tylko wydatki na materiały budowlane, które do 30 kwietnia były opodatkowane 7-proc. stawką VAT, a od dnia 1 maja 2004 r. są opodatkowane podstawową stawką VAT. Choć materiały takie stanowią zdecydowaną większość wśród materiałów budowlanych wykorzystywanych w budownictwie mieszkaniowym, nie można jednak wykluczyć wyjątków. Dlatego w każdym przypadku powinniśmy sprawdzić, czy dany wydatek znajduje się na liście opublikowanej przez Ministerstwo Budownictwa i Transportu.
Dokumentem stanowiącym podstawę do obliczenia kwoty zwrotu będzie faktura na materiały budowlane wystawiona na osobę fizyczną. Zamieszczona w ustawie definicja budynku mieszkalnego ma uniemożliwić rekompensatę podatku zawartego w cenie materiałów zużytych na budowę, np. ogrodzeń, podjazdów czy garaży, jeżeli budowa ich nie była związana z inwestycją mieszkaniową.
NASZA RADA:
POTRZEBNY JEST WNIOSEK
Zwrot części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych dokonywany jest wyłącznie na wniosek osoby fizycznej złożony w urzędzie skarbowym.
Podatnik składa wniosek
Zgodnie z obowiązującymi przepisami wniosek, niezależnie od rodzaju inwestycji, może być złożony raz w roku, z tym że ostatni nie później niż do 30 czerwca 2008 r. Data graniczna składania wniosków o zwrot zostanie jednak zniesiona 1 stycznia 2008 r., czyli z chwilą wejścia w życie rządowej nowelizacji ustawy, która zakłada bezterminowy zwrot VAT. Wniosek należy złożyć w urzędzie skarbowym właściwym ze względu na miejsce zamieszkania osoby składającej wniosek, w dniu złożenia przez nią wniosku, przy czym w przypadku wspólnego wniosku małżonków mających różne miejsca zamieszkania właściwym urzędem będzie urząd wskazany we wniosku, pod warunkiem że jest to urząd skarbowy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania przynajmniej jednego z małżonków.
Ministerstwo Finansów przygotowało wzór wniosku o zwrot VAT. Nie jest to jednak wniosek powszechnie obowiązujący, co oznacza, że podatnik może wniosek przygotować własnoręcznie.
Wypełniając wniosek, trzeba, jak zawsze, być uważnym i dokładnie czytać opis do poszczególnych rubryk. Podatnik powinien w pierwszej kolejności wpisać numer NIP (swój, gdy składa wniosek indywidualnie, albo dodatkowo NIP małżonka, gdy składa wniosek z małżonkiem).
Podatnicy pozostający w związku małżeńskim mają do wyboru dwie możliwości. Mogą złożyć wniosek wspólnie albo każde z nich odrębnie. Jeśli jednak małżonkowie składają odrębne wnioski o zwrot VAT do dwóch różnych urzędów skarbowych, muszą o złożeniu przez siebie wniosku zawiadomić urząd skarbowy właściwy dla małżonka.
Kolejna część, jaką podatnicy wypełniają, to część A. Tu podatnik wpisuje urząd skarbowy, do którego adresowany jest wniosek. Podatnik musi też zaznaczyć właściwy kwadrat informujący o tym, czy wniosek składa osoba fizyczna niepozostająca w związku małżeńskim, czy też zamężna, czy może jest to wniosek wspólny małżonków. Podatnik informuje też, czy wniosek składa po zakończeniu inwestycji, czy raz w roku (czyli jeszcze przed jej zakończeniem).
Następna część wypełniana we wniosku to dane identyfikacyjne i adres. Tu podatnik w zależności od tego, czy wniosek składa sam czy wspólnie z małżonkiem, wpisuje swoje dane personalne (albo i swoje, i małżonka). Podaje też dokładny adres.
W kolejnej części podawane są informacje o rodzaju inwestycji, na którą poniesione zostały wydatki. Bardzo istotne przy wypełnianiu wniosku jest prawidłowe uzupełnienie rubryk w części D. Tu podatnik oblicza kwotę zwrotu oraz przysługujące limity.
Ustawa określa limit zwrotu podatku, który uzależniony jest od ceny metra kwadratowego powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego ogłaszanej przez GUS za kwartał poprzedzający kwartał, w którym złożono wniosek. Jeśli podatnik wyśle wniosek i nie będzie znał ceny metra powierzchni w poprzednim kwartale, ponieważ GUS jej jeszcze nie opublikuje, nie ma obowiązku obliczania przysługujących mu limitów. Zrobi to za niego urząd skarbowy. Jeżeli okaże się, że kwota, którą inwestor chce odzyskać, przekracza określone w ustawie ograniczenie, urząd w decyzji określi mniejszą sumę do zwrotu.
PRZYKŁAD - CZY REMONT UPOWAŻNIA DO ZWROTU
Przeprowadziłem ostatnio remont. W mieszkaniu zostały pomalowane ściany, wymienione drzwi i płytki. Zachowałem faktury. Czy otrzymam zwrot VAT?
TAK. Przeprowadzone prace remontowe mieszczą się w wykazie robót zaliczanych do remontu mieszkania uprawniających do otrzymania zwrotu. Katalog ten zawarty został w załączniku do ustawy o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym (Dz.U. z 2005 r. nr 177, poz. 1468 z późn. zm.). Można tu znaleźć także wykaz robót zaliczonych do remontu domu. W przypadku remontu jedynie prace określone w ustawowych wykazach uprawniają do ubiegania się o zwrot VAT. Jeżeli podatnik zachował faktury dokumentujące poniesione wydatki, to nie ma przeszkód, aby w urzędzie skarbowym złożyć wniosek o zwrot. Oprócz kopii faktury, w przypadku remontu niewymagającego pozwolenia na budowę, do składanego wniosku należy dołączyć dokument potwierdzający tytuł prawny do remontowanego domu lub mieszkania.
PRZYKŁAD - CZY ODZYSKAM CAŁY VAT
Czy można odzyskać całość podatku zawartego w cenie zakupionych materiałów? Słyszałem, że nie mogę odzyskać całego zapłaconego VAT?
NIE. System zwrotów został wprowadzony, aby zrekompensować podatnikom podwyżkę stawki VAT na materiały budowlane po 1 maja 2004 r. z 7 do 22 proc. Osobom fizycznym, które poniosły wydatki na zakup materiałów budowlanych w związku z inwestycją mieszkaniową, przysługuje częściowy zwrot VAT, wynikający właśnie z wprowadzonej podwyżki. Kwota, którą podatnik może odzyskać, jest limitowana. Podatnik oblicza ją samodzielnie, stosując w tym celu ustawowe wytyczne. Wartości przyjmowane do obliczenia zarówno limitu, jak i kwoty zwrotu różnią się w zależności od tego, czy inwestycja wymagała pozwolenia na budowę oraz czy podatnik w latach 2004-2005 korzystał z ulg mieszkaniowych w podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu poniesienia wydatków na zakup tych samych materiałów budowlanych.
Maksymalnie można odzyskać 68,18 proc. kwoty VAT wynikającej z faktur, nie więcej jednak niż 12,295 proc. kwoty stanowiącej iloczyn 70 mkw. (dla inwestycji wymagających pozwolenia na budowę) lub 30 mkw. (dla inwestycji niewymagających pozwolenia na budowę) i ceny 1 mkw. powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego ostatnio ogłoszonej przez GUS przed kwartałem złożenia wniosku o dokonanie zwrotu. Dla inwestorów, którzy skorzystali z ulg mieszkaniowych, kwota zwrotu jest równa 55,23 proc. VAT wynikającego z faktur, nie więcej jednak niż 9,959 proc. kwoty stanowiącej powyższy iloczyn. Ustalenie kwoty zwrotu przebiega dwuetapowo. W pierwszej kolejności należy wyliczyć kwoty przysługującego limitu zwrotu, a następnie określić samą kwotę zwrotu.
Jeśli podatnik przeprowadzał remont, w części E informuje o jego zakresie. Wpisuje, co zostało zrobione. Potem podatnik zaznacza kwadrat (w części F) informujący o tym, czy zwrot pieniędzy ma odbyć się za pośrednictwem banku, poczty czy może w kasie urzędu skarbowego.
Na koniec wystarczy już tylko wskazać, jakie załączniki dołączamy i złożyć podpis.
Na zwrot trzeba zaczekać
Kwota zwrotu podlega wypłaceniu w terminie 25 dni od daty doręczenia decyzji. Urząd na jej wydanie ma sześć miesięcy od dnia złożenia wniosku. Pieniądze można odzyskać szybciej, jeżeli prawidłowość złożonego wniosku nie budzi wątpliwości. W tym przypadku urząd zwraca pieniądze bez wydawania decyzji, a kwota zwrotu podlega wypłaceniu w terminie sześciu miesięcy od dnia złożenia wniosku. Kwota zwrotu VAT może zostać wypłacona podatnikom nieposiadającym zaległości podatkowych. W przeciwnym razie podlega z urzędu zaliczeniu na poczet tych zaległości. Ustawa przewiduje trzy sposoby wypłaty: w kasie urzędu, za pośrednictwem poczty lub banku. Kwota zwrotu wypłacana za pośrednictwem poczty jest zmniejszana o koszty jej przesłania.
ANNA WOJDA