Organy podatkowe stoją na stanowisku, wskazując na art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, że za przychód ze stosunku pracy uważa się każde świadczenie w naturze ponoszone przez pracodawcę na rzecz pracownika.
Organy podatkowe zwracają także uwagę na art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy o PIT, który przewiduje, że wolna od podatku jest wartość świadczeń przyznawanych zgodnie z odrębnymi przepisami przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego pracownika z wyjątkiem wynagrodzeń otrzymywanych za czas urlopu szkoleniowego oraz za czas zwolnień z części dnia pracy, przysługujących pracownikom podejmującym naukę w szkołach lub podnoszącym kwalifikacje zawodowe w formach pozaszkolnych.
Przepisy, o których mowa, to m.in. rozporządzenie ministra edukacji i nauki z 3 lutego 2006 r. w sprawie uzyskiwania i uzupełniania przez osoby dorosłe wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach pozaszkolnych. Przepisy te wskazują, że wszelkie kursy powinny być realizowane przez podmioty profesjonalnie zajmujące się taką formą działalności, które uzyskały odpowiednią akredytację, co jak widać, bardzo zawęża zakres przedmiotowego zwolnienia. Szkolenia organizowane przez pracodawców, co do zasady, nie skorzystałyby z przedmiotowego zwolnienia.
Wskazane zwolnienie, na które powołują się organy podatkowe, nie jest konieczne, aby uzyskanie przez pracownika szkolenia odbyło się dla niego bez negatywnych konsekwencji podatkowych. Nie można bowiem tak szeroko pojmować pojęcia przychodu ze stosunku pracy, jak bywa to praktykowane na podstawie powołanego przepisu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ponoszenie wydatków na pracowników z tytułu szkoleń jest, co do zasady, dokonywane w interesie samego podmiotu, który zatrudnia pracowników i w celu uzyskania przez niego przychodu. Nie ulega wątpliwości, że wykwalifikowana siła robocza zwiększa efektywność pracy, przyczyniając się tym samym do wzrostu produkcji. Bardzo często pracownicy z własnej inicjatywy nie skorzystaliby ze szkoleń, zatem zorganizowanie takowych przez pracodawcę nie jest dla nich bezpośrednim przychodem, a może być dodatkowym obowiązkiem.
Ponadto należy zwrócić uwagę na przepisy kodeksu pracy, który do obowiązków pracodawcy zalicza m.in. ułatwiane pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Szkolenia są, jak się wydaje, formą ułatwiania podnoszenia kwalifikacji zawodowych.
Przy szerokim rozumieniu pojęcia przychodu ze stosunku pracy można byłoby wyciągnąć wniosek, że pracownik poza osiąganym wynagrodzeniem ze stosunku pracy otrzymuje doświadczenie wynikające bezpośrednio z wykonywanych czynności. Biorąc pod uwagę, że doświadczenie jest cenione na rynku pracy, przy założeniu szerokiego rozumienia przychodu ze stosunku pracy także mogłoby ono podlegać opodatkowaniu, a to byłoby już absurdem.
Szkolenia organizowane na rzecz pracowników nie powinny stanowić przychodu ze stosunku pracy przy założeniu, że pracodawca osiąga z tego tytułu korzyści (w szczególności możliwość zwiększenia przychodu).
Wszystko o rozliczeniu dochodów osobistych za 2007 r. w serwisie PITY 2007.
PAWEŁ JABŁONOWSKI
doradca podatkowy w Kancelarii Prawnej Chałas i Wspólnicy